Odczynnik Somogyi
Odczynnik Somogyi – zasadowy roztwór zawierający jony miedzi(II) i aniony winianowe, które kompleksują jony miedzi(II), zapobiegając wytrącaniu się wodorotlenku miedzi(II). Jest to utleniacz używany w chemii analitycznej do oznaczania cukrów redukujących[1].
Przygotowanie[edytuj | edytuj kod]
Odczynnik składa się z dwóch roztworów A i B. Roztwory te mieszamy bezpośrednio przed użyciem[potrzebny przypis].
Roztwór A:
- Na
2CO
3 25 g - KNaC
4H
4O
6·4H
2O 2 5g - NaHCO
3 20 g - Na
2SO
4 200 g
Po kolei dodać sole do 800 ml wody. Odczekać, aby każda sól po kolei się rozpuściła. Na koniec dopełnić do 1000 ml. Roztwór przechowywać w butelce z ciemnego szkła w temperaturze 20-30 °C[potrzebny przypis].
Roztwór B:
- CuSO
4·5H
2O 15 g - H
2SO
4 98% dwie krople
Sól rozpuścić w 50 ml wody. Dodać krople H
2SO
4. Wymieszać i dopełnić do 100 ml. Roztwór przechowywać w temperaturze pokojowej. Co każde dwa miesiące należy przygotować nowy świeży roztwór.
Odczynnik Somogyi stosuje się w następujących proporcjach objętościowych - roztwór A:roztwór B:woda 25:1:26[2].
Stosowanie[edytuj | edytuj kod]
Reagent najczęściej stosuje się z odczynnikiem Nelsona. Spotyka się jednak użycie i bez niego. Wtedy to, kiedy oznacza się ilość np. cukrów redukujących, oraz ilość miedzi za pomocą jodometrii należy postępować zgodnie z zasadami:
- jeśli ilość cukru nie przekracza 0,5 mg na 5 ml roztworu to stężenie KIO
3 powinno wynosić 1mol/1dm3 - 5 ml roztworu cukru wymieszać w 25 x 200-mm rurce Pyrex, zanurzonej w łaźni wodnej
- po ostygnięciu dodać 0,5 ml 2,5% roztworu KI
- potem dodać 2.5 ml 2-molowego roztworu H
2SO
4 - na końcu miareczkować 0,005-molowym roztworem tiosiarczanu sodu (można dodać skrobi aby uwydatnić widoczność punktu końcowego miareczkowania)[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Determination of Reducing Sugars by the Somogyi–Nelson method, [w:] Shweta Pandey , Shyamal K. Goswami , Buddhi Prakash Jain , Protocols in Biochemistry and Clinical Biochemistry, Academic Press, 2020, s. 4, ISBN 978-0-12-822008-5 [dostęp 2023-12-31] (ang.).
- ↑ Horacio G. Pontis , Methods for Analysis of Carbohydrate Metabolism in Photosynthetic Organisms: Plants, Green Algae and Cyanobacteria, Academic Press, 6 września 2016, s. 4-5, ISBN 978-0-12-803403-3 [dostęp 2023-12-29] (ang.).
- ↑ Richard J. Block , Emmett L. Durrum , Gunter Zweig , A Manual of Paper Chromatography and Paper Electrophoresis, Elsevier, 22 października 2013, s. 138, ISBN 978-1-4832-7680-9 [dostęp 2023-12-29] (ang.).