Olimpiada Wiedzy o Prawach Człowieka

Olimpiada Wiedzy o Prawach Człowieka – ogólnopolska olimpiada przedmiotowa organizowana corocznie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Organizatorem zawodów jest Katedra Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji UMK we współpracy z Towarzystwem Naukowym Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”. Przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady jest prof. zw. dr hab. Tadeusz Jasudowicz. Od roku 2014 organizacja Olimpiady została wstrzymana.

Zawody podzielone są na 3 części:

• etap szkolny – test pisemny (test wielokrotnego wyboru) oraz eliminacje ustne;
• etap okręgowy – przygotowanie opinii prawnej (pisemne rozwiązanie kazusu prawnego) z zakresu prawa międzynarodowego publicznego (Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych) oraz dla osób których prace zostały zakwalifikowane do dalszego etapu egzamin ustny przed komisją okręgową;
• etap centralny – egzamin ustny przed izbami egzaminacyjnymi (oraz dla 10 najlepszych uczestników z poszczególnych izb – superfinał procesowy w postaci symulacji procesu przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka), który odbywa się na WPiA UMK w Toruniu.

Uprawnienia wynikające z uzyskania statusu laureata, bądź finalisty są zróżnicowane w zależności od danej uczelni. Oprócz najwyższej oceny z przedmiotu wiedza o społeczeństwie laureaci i finaliści otrzymują maksymalną liczbę punktów z rekrutacji na liczne kierunki najbardziej prestiżowych uczelni w Polsce. Ponadto na mocy zarządzenia CKE finaliści i laureaci olimpiady (na etapie centralnym) otrzymują zwolnienie z matury z wiedzy o społeczeństwie (równoznaczne z uzyskaniem 100% z zakresu rozszerzonego).

Laureaci zapraszani są do udziału w letnim obozie Wioska olimpijska organizowanym przez Stowarzyszenie Naukowe Collegium Invisibile pod patronatem rektorów uniwersytetów Jagiellońskiego oraz Warszawskiego.

Zakres programowy

Zgodnie z Regulaminem Olimpiady, od jej uczestników oczekuje się ugruntowanej i głębokiej wiedzy z zakresu:

• Wiedzy o Społeczeństwie – pełnego programu;
• Historii najnowszej – od zakończenia I wojny światowej;
• Aktualnych procesów, problemów i wydarzeń w kraju, w Europie i w świecie, z elementarną umiejętnością ich prawnej interpretacji;
• Praw człowieka i ich ochrony – nie ograniczającej się do programu szkolnego, a stopniowo pogłębianej i poszerzanej w miarę wzrostu szczebla zmagań olimpijskich.

Tematy przewodnie Olimpiady

Co roku Olimpiada odbywa się pod hasłem: "Demokracja – Prawa człowieka – Rządy prawa". Dodatkowo każda edycja ma swój profil, związany z konkretną dziedziną ochrony praw człowieka.

Tematy przewodnie Olimpiady (program zmienny)

Edycja	Rok szkolny	Temat
I	1993/1994	brak sprecyzowanego profilu tematycznego
II	1994/1995	W pięćdziesięciolecie zakończenia II wojny światowej – prawa człowieka w Karcie Narodów Zjednoczonych
III	1995/1996	Równość, niedyskryminacja, ochrona mniejszości – Międzynarodowy Rok Tolerancji
IV	1996/1997	Zbrodnie wojenne – Prawo Norymberskie, a prawa człowieka
V	1997/1998	Rodzina i jej prawa w świetle urzeczywistniania «wspólnego standardu do osiągnięcia» – w pięćdziesięciolecie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka
VI	1998/1999	Humanitaryzm a prawa człowieka. Prawa człowieka w konfliktach zbrojnych
VII	1999/2000	Prawa dziecka na tle praw rodziny – praw w rodzinie
VIII	2000/2001	Od realizacji praw związkowych i politycznych do upodmiotowienia społeczeństwa – w dwudziestolecie «Doświadczenia Solidarności 1980/1981»
IX	2001/2002	Między wolnością ekspresji a wolnością religii
X	2002/2003	Prawo do życia
XI	2003/2004	Neminem captivabimus – Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego
XII	2004/2005	Prawo do poszanowania życia prywatnego
XIII	2005/2006	Wolność od tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania lub karania
XIV	2006/2007	Zakaz niewolnictwa i poddaństwa – współczesne formy niewolnictwa
XV	2007/2008	Wojna i pokój – prawa człowieka w konfliktach zbrojnych
XVI	2008/2009	Cudzoziemcy a prawa człowieka. W 60-lecie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka
XVII	2009/2010	Wolność od strachu i niedostatku – ekonomiczne aspekty praw człowieka
XVIII	2010/2011	Prawa dziecka a wymiar sprawiedliwości
XIX	2011/2012	Różnorodność kulturowa a demokracja i prawa człowieka
XX	2012/2013	Odpowiedzialność jednostki za poważne naruszenia praw człowieka i prawa humanitarnego

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Olimpiady