Przejdź do zawartości

Persol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Persol
Państwo

 Włochy

Siedziba

Agordo[a]

Data założenia

1917

Forma prawna

jednostka zależna

Prezes

Guido Balocco[b]

Udziałowcy

Luxottica(inne języki)

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Persol (z wł. per il sole) – włoskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w ręcznej produkcji luksusowych okularów przeciwsłonecznych i korekcyjnych[2][3][4], założone w 1917[c] przez włoskiego fotografa i optyka Giuseppe Rattiego. Jest jedną z najstarszych powstałych firm produkujących okulary[5][6][7]. Obecnie należy do włoskiego konglomeratu Luxottica.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Persol jest połączeniem włoskich wyrazów per il sole, które oznaczają po polsku na słońce, wyszczególniając ich główną funkcję ochrony przed promieniami słońca[8][5][9][10].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki[edytuj | edytuj kod]

Grób Giuseppe Rattiego w Turynie (2017)

Giuseppe Ratti, założyciel firmy, urodził się 5 kwietnia 1890 w Arenie jako ostatnie dziecko Pero Rattiego, urzędnika bankowego pochodzącego z Alessandrii i Domenici Balbi urodzonej w Vercelli[11]. Miał trójkę rodzeństwa[11]. W 1892 przeprowadzili się do Turynu, gdzie w 1910 ukończył studia geodezyjne[11]. Zmarł w 1965 roku w San Remo; ówczesne nagłówki gazet pisały o śmierci „poety kwiatów i natury” – był on również pasjonatem florystyki i prekursorem ochrony środowiska[11][12]. Odznaczony Orderem Zasługi za Pracę[13].

Historia Berry Opticians zaczyna się w 1875, kiedy Achile Berry, pochodzący z Doliny Aosty, otworzył zakład okulistyczny przy Via Roma(inne języki) na rogu placu Piazza Castello w Turynie[12]. W 1910 sprzedał swoje przedsiębiorstwo braciom Odardo i Giuseppe Rattiom[12].

W 1917 Giuseppe Ratti, fotograf i optyk, ówczesny właściciel sklepu Berry Opticians (na ul. via Caboto[14]), zaprojektował w Turynie gogle lotnicze – wtedy właśnie przypisuje się początek istnienia firmy[8][15][5][6][16][14].

Gogle lotnicze[edytuj | edytuj kod]

Gogle dla lotników o nazwie Protector zostały stworzone w kształcie trójkątnych, przydymianych soczewek o zaokrąglonych wierzchołkach; wokół szkieł posiadały gumowe uszczelki (stworzone wraz z niemieckim chemikiem[10]), które miały przylegać do głowy jak elastyczna opaska[6][14] i być wygodne, gwarantować odpowiednią ochronę i widzenie[17]. Szybko zostały zmodernizowane do własnych użytków przez włoską armię i siły powietrzne Stanów Zjednoczonych[15][5][6][10].

Protectory w późniejszym czasie kupowali motocykliści i kierowcy wyścigowi[15][10]. Same gogle nosił Enzo Ferrari[8], a także Gabriele D’Annunzio, Francesco de Pinedo(inne języki), Arturo Ferrarin(inne języki), Louis Chiron, Felice Nazzaro, Juan Manuel Fangio, Ennio Bolognini, Pietro Ghersi i wielu innych[6].

 Osobny artykuł: Lot nad Wiedniem.
Gabriele D’Annunzio, siedzący w przednim siedzeniu Ansaldo SVA-9, tuż przed lotem (1918)

9 sierpnia 1918 eskadra dziesięciu włoskich samolotów wystartowała z wojskowego lotniska w pobliżu Padwy. Dowódcą oddziału był Gabriele D’Annunzio (dla którego zostały wykonane gogle na miarę, a także dla Natale Palli(inne języki)[6]). Tuż po starcie oddział skierował się w stronę Wiednia. Trwała wówczas I wojna światowa – lot D’Annunzia nie miał jednak militarnego znaczenia, a jego cel był czysto propagandowy. Znajdując się nad terenami Wiednia z samolotów zrzucono 50 tysięcy propagandowych ulotek w czerwonych, białych i zielonych barwach[14].

Dodatkowo wykorzystał je lotnik Francesco De Pinedo w swojej transatlantyckiej podróży powietrznej przez Atlantyk ze wschodu na zachód (przeleciał także m.in. trasę z Rzymu przez Tokio do Australii[14]), która trwała sto dziewięćdziesiąt trzy godziny[6][14].

Lata dwudzieste[edytuj | edytuj kod]

W 1920 włoski ilustrator Eugenio „Golia” Colmo(inne języki) stworzył postać „Cinesino”, która wyróżniała sklep Berry Opticians i towarzyszyła kolejnym kampaniom reklamowym Rattiego przez następne pięćdziesiąt lat[6][14].

W latach dwudziestych zostały stworzone żółto-brązowe soczewki (zwane „soczewkami mineralnymi”[8]), używając neutralnych minerałów stworzonych z najczystszych krzemionek, które są wykorzystywane we wszystkich okularach Persola[6]. W przeszłości głównymi konsumentami byli rosyjscy astronauci i włoscy alpiniści; występują również soczewki polaryzacyjne z fotochromią[8].

W 1924 gogle ochronne Protector zdobyły pierwsze czternaście międzynarodowe patenty. Złożone z czterdziestu jeden części wymagały czterdziestu trzech procedur montażu; gogle zostały również zaadaptowane do własnych potrzeb przez Szwajcarski Departament Wojskowy w 1927[6].

Lata trzydzieste[edytuj | edytuj kod]

W 1938 został zarejestrowany znak towarowy Persol[12][6]. W tym samym roku[15] Persol zaprezentował jako pierwszy na świecie technologię „Meflecto” stosowaną w zausznikach, które w formie elastycznej konstrukcji dostosowują się do kształtu głowy[6]. System Meflecto zawiera trzy nylonowe lub metalowe cylindry w octanowych wspornikach rozdzielone elastycznymi rdzeniami stali sprężynowej[18][10].

W tym okresie Persol stworzył ulepszoną wersję zatytułowaną „Victor Flex” – okulary zaaplikowane z ruchomym mostkiem (mostek z trzema wcięciami jest do dzisiaj stosowany w modelu 649), które wygodniej przylegają do czaszki[6][10].

Reklama Persoli (1946)

W tym samym roku powstał symbol firmy – metalowa Strzała (w języku wł. Freccia, po ang. Arrow[d]), której inspiracją stanowiły miecze starożytnych wojowników[6][15][16][9]. Kiedy Ratti zaprojektował Strzałę, powiedział: „to będzie mój koń wojenny”[20]. Od pierwszej, najprostszej wersji (nazwanej Simplex), Strzała ewoluowała przez zmiany wyglądu i techniki, prezentując Supreme Arrow (pol. Ostateczna Strzała), która występuje w produktach marki[20].

Lata pięćdziesiąte: model 649[edytuj | edytuj kod]

Po II wojnie światowej Persol rozwijał się w dziale okularów przeciwsłonecznych[15]. W 1957 powstał pierwszy model 649, które zostały specjalnie skonstruowane dla turyńskich motorniczych do ochrony oczu przed wiatrem i pyłem[15][6][9][17]. Nowość dizajnu, który w późniejszym czasie był kopiowany przez konkurencję, przysporzyła firmie sukces – w 1961 założył te okulary Marcello Mastroianni w filmie Rozwód po włosku[6][21]. Model 649 spowodował, że w 1994 we francuskiej książce Qualità: scènes d’objets à l’italienne zostały wymienione wśród innych najbardziej znanych przedmiotów włoskiej twórczości geniuszu przeszłości i obecnie[6][19].

Lata sześćdziesiąte: model 714[edytuj | edytuj kod]

Okulary Persola – model 714

W latach sześćdziesiątych produkcja została poszerzona o gogle robotnicze – tenże model służył do ochrony oczu w trakcie spawania oraz do innych zastosowań z wykorzystaniem specjalnych filtrów[6][10]. Linia zdobyła ponad trzydzieści pięć międzynarodowych patentów[6].

W 1960 okulary Persola założył ponownie aktor Marcello Mastroianni w filmie Słodkie życie (1960), które widoczne są w scenach, w których m.in. jeździł samochodem po Rzymie[22].

W tym samym roku został wprowadzony na rynek kolejny model – 714, adaptacja modelu 649 z pewnymi ulepszeniami[23]. W tej wersji Persol wprowadził technologię metalowych zawiasów na mostku i zausznikach, które umożliwiały złożenie okularów na pół, żeby bezpiecznie je schować np. do kieszeni[23][24].

W 1962 marka pojawiła się w Stanach Zjednoczonych[6][25]. Wtedy Persol nawiązał współpracę z NASA, dostarczając im „cztero-soczewkowke” okulary korekcyjne[6][26][10].

Persol 714

Model 714 zdobył rozgłos w 1968, kiedy Steve McQueen założył okulary, w oprawkach Light Havana z krystalicznymi niebieskimi soczewkami, w filmie Sprawa Thomasa Crowna[23][24][27]. Z początku nie planowano okularów w filmie. Stało się to jednak ciekawym pomysłem, kiedy w pierwszych dniach produkcji, producenci zauważyli McQueena w swojej osobistej parze 714 – zadecydowali dodać je do stylu postaci[27]. W czasie premiery filmu marka była dostępna w USA tylko przez sześć lat[27]. Aktor pojawił się w tych okularach także w innych produkcjach – w Bullitt (widoczne są w scenie, kiedy McQueen przykuca, aby zadzwonić z przenośnego telefonu) i również podczas kręcenia Ucieczki gangstera i Le Mans[27][28]. Para okularów ze starej kolekcji McQueena została sprzedana na aukcji w 2006 za 70 tysięcy dolarów[e][27][23][25]. W 2021 model doczekał się również limitowanej edycji w pięciu różnych odcieniach, zainspirowanych zainteresowaniami McQueena – np. żółta wersja jest odniesieniem do Stearmana PT-17 Kaydeta, który pierwszy raz w życiu pilotował[28][30].

Model 714 został wycofany w latach osiemdziesiątych XX wieku – wrócił do sprzedaży w 2007[23].

Lata 1980–1990[edytuj | edytuj kod]

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Persole były testowane w najbardziej ekstremalnych warunkach – w ekspedycji po wyspie Svalbard, na północ od Norwegii, i biorąc udział w wielu edycjach rajdu Paryż–Dakar, a także w rajdzie Faraonów w 1991[6].

W 1989 alpinista Enrico Rosso założył okulary Persola i wspiął się na himalajski szczyt Kun (7077 metrów). Był z nim okulista Paolo Gugliermina, który przeprowadził badania po zejściu z gór. Wedle wyników orzekł, że żaden mężczyzna, który uczestniczył w ekspedycji, nie miał problemów z oczami dzięki ochronie soczewek, zaprojektowanych na tę podróż[6].

W innej himalajskiej ekspedycji w latach dziewięćdziesiątych soczewki Persola posłużyły Reinholdowi Messnerowi, który zdobył w nich szczyt Czo Oju (8188 m n.p.m.)[6][16].

Na początku lat dziewięćdziesiątych został wydany model 830 specjalnie dla aktorki Ornelli Muti[6] – popularne były odcienia brązu, brązu i złota[16]. Okulary przeciwsłonecznie dla kobiet również posiadają system Meflecto[16].

W 1990 Persol stworzył linię produktów „Persol Sport”; były noszone m.in. przez Jeana Alesiego[6], a także przez narciarza Alberta Tombę[16].

W 1991 przedsiębiorstwo otworzyło swój pierwszy butik poza Włochami – w Beverly Hills na ulicy Rodeo Drive[6][15]. Już w 1994 Persol znajdował się w czterdziestu krajach, posiadał trzy i pół tysiąca punktów sprzedaży we Włoszech i ponad dwanaście tysięcy w pozostałych państwach[6][19].

W latach 1993–1994 firma zaprojektowała ekskluzywne okulary dla supermodelki Caroli Alt[6][16].

Logo Luxottica

17 kwietnia 1995 Persol został wykupiony przez włoską grupę Luxottica za kwotę 1,4 mld USD[6][15][28][31][19].

W 1995 model 649 został wybrany do udziału w pokazie mody o nazwie „Fra Moda e Design, linea infinita” wśród marek takich jak Armani, Cartier(inne języki), Mary Quant, Prada, Rolex i wiele innych[6]. W 2004 wybrano go wystawy „Excess. Fashion & Underground negli anni ‘80”[6].

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Fabryka Luxotticy, w której są produkowane soczewki krystaliczne i plastikowe (z poliwęglanu i nylonu), a także są składane oprawki z płytek[32]

Materiały[edytuj | edytuj kod]

Okulary Persola są robione ręcznie w fabryce w Lauriano[3]: w szczególności system Meflecto montowany w zausznikach i Strzała[33]. Fabio D’Angelantonio, Chief Marketing Officer Luxottica: „Persol ucieleśnia wartość tradycji włoskiej sztuki rękodzieła, stając się tym samym przykładem wśród luksusowych akcesoriów”[33].

Oprawki składają się z octanu celulozy (zwanego acetatem), który pochodzą z kwiatów bawełny[3][15]. Bawełna ta jest proszkowana i poddawana obróbce, żeby przybrała formę idealnej, jednolitej masy. Materiał wykonany z tej rośliny jest bez alergenów, miły w dotyku i przyjemny dla skóry[3].

Współpraca[edytuj | edytuj kod]

Lalka przedstawiająca Kurta Cobaina w swoich białych okularach

Pierwszą współpracę Persol miał w 2020 – z francuską firmą mody Atelier de Production et de Création(inne języki)[34][21]. Owocem przedsięwzięcia były trzy wersje kolorystyczne modelu 649 (jako kolekcja wiosna/lato[21]): transparentny zielony z gradientowymi, brązowymi soczewkami, transparetny brązowy z gradientowymi zielonymi soczewkami i matowy biały z szarymi, gradientowymi soczewkami[34]. Okulary przychodziły w pokrowcach z elementami brązowej skóry i brezentu[34]. Jean Touitou(inne języki), założyciel firmy: „Uwielbiam nosić okulary przeciwsłoneczne, kiedy świeci słońce. Można się nimi obnażać w ciągu dnia, tak jak to robił Kurt Cobain. Stanowił on inspirację dla tych białych oprawek, które szanowana firma Persol zgodziła się z nami je zrobić”[34].

W kwietniu 2020 została ogłoszona współpraca z hiszpańskim serialem Dom z papieru, z której została wydana trzypakowa wersja inspirowana postacią Profesora[35]. Najważniejszym elementem jest jeden z trzech modeli, zatytułowany Limited Edition La Case de Papel, który składa się z oprawek z czarnego acetatu wraz z soczewkami pokrytymi 24-karatowym złotem[35]. Pozostałe kolekcje to El Profesor Original i El Profesor Sergio, obie dostępne w czerni i brązie. Dodatkowo okulary są dostarczane ze specjalnymi opakowaniami, które nawiązują do serialu[35].

We wrześniu 2020 Persol nawiązał współpracę z firmą Stone Island(inne języki)[36]. Wydali oni okulary przeciwsłoneczne, której podstawą był znaleziony w archiwach jeden z modeli, produkowany w latach siedemdziesiątych[36]. Stanowią one inspirację lotnictwa wraz z robotniczą odzieżą, przedstawioną w postaci awiatorek, w których mostek został wykonany z metalu z widocznymi śrubkami[36]. Zawierają one również niebiesko-polaryzacyjne soczewki[36]. Carlo Rivetti, dyrektor kreatywny i generalny Stone Island: „Zawsze miałem duży szacunek do Persola, do ich długiej historii, do ich koherencji i chęci pamiętania swoich korzeni. Pracowaliśmy z entuzjazmem i łatwością z naszymi współdzielonymi wartościami tworząc produkt, który zawdzięcza rzemiosło i technologię, a także dbałość o szczegóły i funkcjonalność […] Finał przedsięwzięcia przedstawia idealne połączenie Persola ze Stone Island, nawet gdy pochodzimy z innych rzeczywistości”[36]. Okulary przeciwsłoneczne były sprzedawane w dedykowanych pudełkach wraz z specjalnymi akcesoriami m.in. ze ściereczką do czyszczenia okularów, etui i smyczą z logo Stone Island[36][37].

Fotograf Tyler Mitchell (2020)

W lipcu 2021 Persol ogłosił współpracę z brytyjskim domem mody JW Anderson(inne języki) (zaplanowanej na sezon wiosna/lato 2022[38][39][40]). Kolekcja, stanowiąca inspirację odważnych kolorów i jasnych świateł wysp Balearów, zawiera oprawki z serii 649 oraz 0009, które zostały ucieleśnione w ścierających się barwach (przykładowo tango-pomarańczowe oprawki z kobaltowymi zausznikami)[40]. Model 0009, który zawiera konstrukcje czterech soczewek, został przedstawiony w dwutonowych oprawkach w niebinarnej palecie kolorystycznej błękitu i różowego, białego i czarnego, ciemno- i jasnozielonego oraz pomarańczowego i jasnoniebieskiego[38]. Seria 649, która została stworzona po raz pierwszy z acetatu z odzysku, została przedstawiona w kolorach czerwieni z błękitem, kombinacjach bursztynowego z niebieskim, a także Havany z różowym lub tonami tortoise[38]. „Dzięki kreatywności JW Anderson – podaje marka – unikatowe efekty kolorystyczne tej limitowanej edycji zostały stworzone z zrecyklingowanych odpadków acetatu z linii produkcyjnej, aby dać nowe życie istniejącej materii”[40]. Aby wyszczególnić kolekcję, Anderson współpracował z jamajsko-amerykańskim projektantem fryzur, Jawarą Wauchope, i z amerykańskim fotografem Tylerem Mitchellem(inne języki)[40]. „Bardzo chciałem pracować z Tylerem. Jest niesamowitym artystą i fotografem. Chciałem, żeby zdjęcia stały się takimi poetyckimi miniaturami, niemalże jak okna. Uwielbiam, czego dokonał Jawara. Jego style fryzur są niezwykłe i pomogły stworzyć te niewiarygodne portrety, które, w jakiś sposób, nie możesz umieścić w czasie” – dodał Anderson(inne języki)[40].

We wrześniu 2021 Persol wydał limitowaną edycję modelu 649, współtworzonego z włoskim domem towarowym Dedar[41].

Kultura masowa[edytuj | edytuj kod]

Daniel Craig w okularach Persol, w trakcie przerwy od nagrywania Casino Royale, w jachcie żaglowym w Wenecji z producentem Michaelem G. Wilsonem (6 czerwca 2006). W filmie aktor posiadał dwa modele firmy – najpierw 2244 w metalowej oprawce z zielonymi, przyciemnianymi soczewkami, a później 2720[42].

Persol zawdzięcza swoją popularność głównie obecnością w różnych filmach. Oprócz Mastroianniego i McQueena, okulary nosili inni aktorzy w następujących filmach, m.in.: Don Johnson w Miami Vice czy Arnold Schwarzenegger w Terminatorze 2[16]. Poza tym, okulary filmy pojawiły się w filmach o Jamesie Bondzie: po raz pierwszy założył się Roger Moore w Zabójczym widoku, później Pierce Brosnan w GoldenEye oraz Śmierć nadejdzie jutro (w tej odsłonie Brosnan nosi model PE2672-S, który został stworzony na rzecz filmu[42]), a Daniel Craig w Casino Royale (oprócz tego wyprodukowano specjalną edycję z logo 007[42])[16][43].

Okulary Persoli pojawiły się również w filmie Sceny z mallu(inne języki) (1991; według firmy, producenci zażądali „bardzo wysokiej opłaty, aby umieścić je w produkcji), w którym okulary nosił Woody Allen[44]. Nosił je również Tom Cruise w Koktajlu (1988), Jack Nicholson w Krwi i winie (1996)[45], a także Nicolas Cage w filmie Pan życia i śmierci[46].

Robert Makłowicz w okularach firmy (2014)
Greta Garbo w Sztokholmie (1961)
Jürgen Klopp (2014)
Harvey Keitel (2012)
Zac Efron na Deauville American Film Festival (2010)
Celebryci w okularach firmy
Tom Cruise ze swoją byłą żoną, Katie Holmes, która ma okulary Persol (2009)

Oprócz obecności firmy w filmografii, jest również wiele innych person, które korzystają z produktów prywatnie. Są to m.in.: Leonardo DiCaprio, Ryan Gosling, Orlando Bloom, Brad Pitt, Zac Efron, Heidi Klum, Miranda Kerr, Sandra Bullock, Jürgen Klopp, Karol Mountbatten-Windsor[47], Reese Witherspoon, Zoe Saldana, Jay-Z, Emma Stone, Patrick Dempsey[48], Hugh Jackman, Johnny Depp, Taylor Lautner, Ronan Keating, Chris Brown, Benicio del Toro, Alexander Skarsgård[49][50], Harrison Ford[51], Angelina Jolie, Tom Cruise[50], Blake Sennett(inne języki)[52] (z zespołu Rilo Kiley(inne języki)) Greta Garbo, Paul Newman, Cary Grant[25], a także Robert Makłowicz[53].

Okulary również nosili m.in. aktorka Maria Grazia Cucinotta, piłkarz Alessandro Del Piero (który promował firmę w latach 1998–99) i Filippo Inzaghi (promotor w 2004)[6].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Firma została założona w Turynie. Od momentu zakupienia firmy przez Luxotticę, siedziba została przeniesiona do Agordo
  2. ↑ Balocco był prezesem firmy od 1978 do 1995[1].
  3. ↑ W tym roku Giuseppe Ratti skonstruował swoje pierwsze gogle lotnicze – jest to data, którą przypisuje się na powstanie przedsiębiorstwa. Firma zarejestrowała znak towarowy w 1938.
  4. ↑ Stosowana jest również nazwa Supreme Arrow[19].
  5. ↑ Według książki Strange But True Tales of Car Collecting: Drowned Bugattis, Buried Belvederes, Felonious Ferraris and Other Wild Stories of Automotive Misadventure okulary zostały sprzedane za 70 tysięcy dwieście dolarów[29].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Guido Balocco. Linkedin. (ang.).
  2. ↑ Game Changers: Persol. Ed & Sarna Vintage Eyewear. (ang.).
  3. ↑ a b c d Technical Characteristic – Quality. Persol Eyewear. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  4. ↑ Andrea: How to spot authentic Persol sunglasses. eyerim blog, 4 sierpnia 2019. (ang.).
  5. ↑ a b c d OIDM: The Legend of Persol. Optical Illusion, 5 listopada 2013. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag History. Persol Eyewear. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  7. ↑ Petruzzelli i Albino 2014 ↓, s. 97–98.
  8. ↑ a b c d e Okulary Persol – legenda marki. Optique Exclusive. (pol.).
  9. ↑ a b c 100 Years of Persol: An Extraordinary Italian Story. Luxottica, 29 maja 2017. (ang.).
  10. ↑ a b c d e f g h Gerald Ortiz: The Complete Guide to Persol Sunglasses: All Styles, Explained. Gear Patrol, 10 czerwca 2021. (ang.).
  11. ↑ a b c d Giuseppe Ratti, il re degli occhiali da sole dai natali vibonesi. Vibonese, 27 lutego 2016. (wł.).
  12. ↑ a b c d Persol. MuseoTorino. (wł.).
  13. ↑ Storia. Engim sede di Chieri. (wł.).
  14. ↑ a b c d e f g Mikołaj Kirschke: Persol: legendarne okulary. Logo24, 7 maja 2012. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  15. ↑ a b c d e f g h i j Michał Kędziora: Persol – historia w stylu vintage. Mr Vintage, 30 lipca 2013. (pol.).
  16. ↑ a b c d e f g h i Karolina: Persol – historia marki. Aurum-Optics.pl, 22 marca 2019. (pol.).
  17. ↑ a b Graham Jones: Persol. Ape to Gentleman. (ang.).
  18. ↑ Technical Characteristic – Meflecto. Persol Eyewear. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  19. ↑ a b c d Petruzzelli i Albino 2014 ↓, s. 97.
  20. ↑ a b Technical Characteristic – Arrow. Persol Eyewear. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  21. ↑ a b c Dale Arden Chong: Persol launches first collaboration in 50 years with A.P.C.. FashionUnited, 7 lutego 2020. (ang.).
  22. ↑ Alexander Aciman: Signature Styles: Favorite Fashions of Picasso, The Beatles and Other Great Creatives – Marcello Mastroianni and Persol Sunglasses. TIME, 8 stycznia 2013. (ang.).
  23. ↑ a b c d e Michał Kędziora: Persol 714 – kultowe okulary. Mr Vintage, 24 sierpnia 2012. (pol.).
  24. ↑ a b Steve McQueen Persol Sunglsses – A Guide on The Perfect Pair of Shades. ShadesDaddy.com, 24 sierpnia 2017. (ang.).
  25. ↑ a b c Zimmerman 2017 ↓, s. 104.
  26. ↑ Okulary Korekcyjne Męskie Persol. Aurum-Optics.pl. (pol.).
  27. ↑ a b c d e Jonathan Wells: The story of Steve McQueen’s iconic Persol sunglasses. Gentlemen’s Journal. (ang.).
  28. ↑ a b c John Zientek: Steve McQueen’s Iconic Persol Sunglasses Now Come in New Colors. 24 kwietnia 2021. (ang.).
  29. ↑ Martin 2017 ↓, s. 53.
  30. ↑ 714 Steve McQueen™ Special Edition: The Legend is Back, This is Time to Say. Luxottica, 19 kwietnia 2021. (ang.).
  31. ↑ Luxottica Group Acquires Persol. Mergr. (ang.).
  32. ↑ James C. Hayton: Global Human Resource Management Casebook. Routledge, 2012, s. 26. ISBN 978-0-415-89371-8.
  33. ↑ a b Petruzzelli i Albino 2014 ↓, s. 41.
  34. ↑ a b c d A.P.C. X Persol Collaboration. Tenue de Nîmes. (ang.).
  35. ↑ a b c Jeff Yeung: Persol Taps 'Money Heist' for Iconic El Profesor Eyewear Collection. HYPEBEAST, 7 kwietnia 2020. (ang.).
  36. ↑ a b c d e f THE FIRST PERSOL X STONE ISLAND COLLABORATION IS HERE. MVC Magazine, 28 września 2020. (ang.).
  37. ↑ Stone Island razem z marką Persol wypuszczają wspólną kolekcję okularów. THE ILLEST MAG, 26 września 2020. (pol.).
  38. ↑ a b c Danielle Wightman-Stone: JW Anderson unveils collaboration with Persol. FashionUnited, 12 lipca 2021. (ang.).
  39. ↑ Tayler Willson: JW Anderson’s Latest Collaborative Project Is a Venture Into Opticals. HYPEBEAST, 12 lipca 2021. (ang.).
  40. ↑ a b c d e Teo van den Broeke: JW Anderson x Persol is the only collaboration you should care about right now. British GQ, 12 lipca 2021. (ang.).
  41. ↑ Jack Archer: PERSOL X DEDAR LAUNCH LTD. EDITION SUNGLASSES COLLECTION. Airows, 20 września 2021. (ang.).
  42. ↑ a b c Harder 2012 ↓.
  43. ↑ Amanda: James Bond: The Sunglasses File. Smart Buy Glassess, 8 sierpnia 2018. (ang.).
  44. ↑ Kerry Segrave: Product Placement in Hollywood Films: A History. McFarland, 2014, s. 190. ISBN 978-0-7864-8163-7.
  45. ↑ Karin Hartewig: Total angesagt: Essays zur Kulturgeschichte. BoD – Books on Demand, 2018, s. 14. ISBN 978-3-7528-1198-8.
  46. ↑ Jean-Marc Lehu: Branded Entertainment: Product Placement & Brand Strategy in the Entertainment Business. Kogan Page Publishers, 2007, s. 82. ISBN 978-0-7494-4940-7.
  47. ↑ Gabrielle Riley: Ever wondered what sunglasses Prince Charles is wearing?. Fashion Eyewear, 3 września 2014. (ang.).
  48. ↑ Persol Sunglasses: Celebrity Style. Clearly. (ang.).
  49. ↑ Pimmy Watson: Celebrity Eyewear: Men’s Persol Sunglasses Edition. Famewatcher, 12 listopada 2019. (ang.).
  50. ↑ a b Jakie okulary noszą gwiazdy. Twoje soczewki. (pol.).
  51. ↑ The Gentleman: 10 style icons and the sunglasses they were known for. Gentleman’s Journal, 28 kwietnia 2020. (ang.).
  52. ↑ Strawberry Saroyan. Solid Gold. „SPIN”. 23 (9), s. 68–69, wrzesień 2007. SPIN Media LLC. ISSN 0886-3032. 
  53. ↑ Gajda Optyk: Post Gajdy Optyk. Facebook, 1 czerwca 2019. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Persol&oldid=73920342”