Przejdź do zawartości

Procedura głównego kandydata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bus promujący Jean-Claude’a Junckera – Spitzenkandidata Europejskiej Partii Ludowej w 2014 roku

Procedura głównego kandydata, procedura Spitzenkandidat[1] – procedura wyboru przewodniczącego Komisji Europejskiej na podstawie wyników europejskich partii politycznych funkcjonująca w Unii Europejskiej od 2014 roku.

Mechanizm wyboru[edytuj | edytuj kod]

Przewodniczący Komisji Europejskiej jest wybierany na pięcioletnią kadencję przez Radę Europejską i zatwierdzany bezwzględną większością głosów przez Parlament Europejski. Od 2014 roku w procesie tym występuje procedura głównego kandydata (nazywana również z języka niemieckiego procedurą Spitzenkandidat). W myśl tej procedury europejskie partie polityczne przed wyborami do Parlamentu Europejskiego wskazują „głównych kandydatów” rekomendowanych przez nie na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej, zaś Rada Europejska wybiera spośród nich kandydata partii, która osiągnęła w wyborach najlepszy wynik (i jest zdolna do utworzenia koalicji zapewniającej większość w Parlamencie Europejskim)[2]. Procedura Spitzenkandidat po raz pierwszy została wdrożona w 2014 roku, kiedy przewodniczącym Komisji Europejskiej został Jean-Claude Juncker, kandydat Europejskiej Partii Ludowej[3].

Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego pomiędzy wyznaczonymi przez partie głównymi kandydatami odbywa się wyborcza debata Eurowizji[4].

Historyczni główni kandydaci[edytuj | edytuj kod]

2014[edytuj | edytuj kod]

Aleksis TsiprasPartia Europejskiej Lewicy

Ska KellerEuropejska Partia Zielonych

Martin SchulzPartia Europejskich Socjalistów

Jean-Claude JunckerEuropejska Partia Ludowa

Guy VerhofstadtPartia Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy

2019[edytuj | edytuj kod]

Nico Cue – Partia Europejskiej Lewicy

Ska Keller – Europejska Partia Zielonych

Jan ZahradilPartia Europejskich Konserwatystów i Reformatorów

Manfred WeberEuropejska Partia Ludowa – Europejska Partia Ludowa uzyskała najwięcej głosów, ale nie dysponowała samodzielną większością – poparcie większości uzyskała Ursula von der Leyen pierwotnie nie znajdująca się w gronie głównych kandydatów[5]

Frans Timmermans – Partia Europejskich Socjalistów[6]

2024[edytuj | edytuj kod]

Ursula von der Leyen – Europejska Partia Ludowa

Nicolas Schmit – Partia Europejskich Socjalistów

Sandro GoziEuropejska Partia Demokratyczna

Terry Reintke – Europejska Partia Zielonych

Walter Baier – Partia Europejskiej Lewicy[7]

Marie-Agnes Strack-Zimmerman – Partia Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy[8]

Maylis Rossberg i Raul RomevaWolny Sojusz Europejski[9]

Damian Boeselager i Sophie in 't VeldVolt Europa[10]

Marcel Kolaja i Anja HirschelEuropejska Partia Piratów[11]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Procedura „głównego kandydata” (''Spitzenkandidat'') musi zostać utrzymana – mówią przywódcom UE Socjaliści i Demokraci | Socialists & Democrats [online], www.socialistsanddemocrats.eu, 14 lutego 2018 [dostęp 2024-05-27] (pol.).
  2. What is a spitzenkandidat? [online], euronews, 24 kwietnia 2019 [dostęp 2024-05-27] (ang.).
  3. Wybór szefa Komisji Europejskiej: nie ma odwrotu od metody „głównych kandydatów” | Aktualności | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu, 7 lutego 2018 [dostęp 2024-05-27] (pol.).
  4. Czołowi kandydaci_tki na przewodniczącego_ą Komisji debatują 23 maja | Aktualności | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu, 21 maja 2024 [dostęp 2024-05-27] (pol.).
  5. What is the Spitzenkandidaten process [online].
  6. European Broadcasting Union (EBU), Speaking order for lead candidates in Eurovision Debate decided [online], www.ebu.ch, 4 kwietnia 2019 [dostęp 2024-05-27] (ang.).
  7. Ursula von der Leyen wygrała Eurowizję?, [w:] Euractiv [online].
  8. Sebastian Binz ARD-Brüssel, Spitzenkandidatin Strack-Zimmermann: In Brüssel bislang eher im Hintergrund [online], tagesschau.de [dostęp 2024-05-27] (niem.).
  9. Party pushing ‘self-determination’ in EU election stint fields two top candidates, [w:] Euractiv [online].
  10. Volt party elects Sophie IN ‘T Veld and the German Damian Boeselager [online], euronews, 6 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-27] (ang.).
  11. Anja Hirschel ist Spitzenkandidatin der Piratenpartei • Table.Briefings [online], Table.Media, 31 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-27] (niem.).