Przejdź do zawartości

Słup w Kalu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Słup w Kalu
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Kal

Miejsce

cmentarz

Typ obiektu

słup

Całkowita wysokość

3 m

Położenie na mapie gminy Węgorzewo
Mapa konturowa gminy Węgorzewo, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Słup w Kalu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Słup w Kalu”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Słup w Kalu”
Położenie na mapie powiatu węgorzewskiego
Mapa konturowa powiatu węgorzewskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Słup w Kalu”
Ziemia54°10′35,7″N 21°43′45,6″E/54,176583 21,729333

Słup w Kaluprostopadłościenny, trzymetrowej wysokości i ponad metrowej szerokości[1] słup z cegły zlokalizowany na cmentarzu w miejscowości Kal w gminie Węgorzewo na Mazurach[2].

Pochodzenie słupa nie jest do końca ustalone. Badacze niemieccy wysnuwali w tym zakresie różne hipotezy. Słup miałby upamiętniać stracenie wyjątkowo groźnych przestępców, szczególnie silny przybór wód, jak również mógł być pozostałością katolickiej kapliczki. Zachowane w jednej z wnęk napisy niemieckie wiążą obiekt z legendami mazurskimi. W Dniu Świętych Młodzianków 28 grudnia 1564 dwie pary młodych ludzi (Paweł, Benedykt, Gertruda i Róża[3]) miały udać się do pobliskiego drewnianego domku i tam oddawać się rozpuście. Przeszkodził im w tym diabeł, który skręcił karki wszystkim uczestnikom orgii. Jest to zgodne z lokalnymi przekazami ludowymi, choć ówcześni kronikarze mazurscy podawali w wątpliwość, by czyn ten był autorstwa szatana, gdyż raczej to Niebiosa winny ukarać rozpustników. By upamiętnić te wydarzenia miejscowa ludność wzniosła słup z tablicami w trzech językach (polskim, łacińskim i niemieckim) przestrzegającymi przed niemoralnym życiem. W początku XX wieku napisy polskie i łacińskie zostały zatynkowane. W latach 90. XX wieku słup był zaniedbany i w złym stanie technicznym[2]. Obecnie tablice (w tym czwarta - w języku litewskim) i słup są odnowione.

Napisy na słupie[edytuj | edytuj kod]

Na słupie znajdują się tablice z napisami w czterech językach (łacińskim, polskim niemieckim i litewskim), opowiadające o w.w. historii o czterech kochankach, będące przestrogą przed rozpustnym życiem.

Treść napisu polskiego jako jedyna jest napisana wierszem.

Tekst łaciński Tekst polski Tekst niemiecki Tekst Litewski
Bis duo luce sacra, Veneris quae iunxerat ardor,

Hic Mulciber notavit orco corpora.

Laude pudicitiae spoliata abustaque fumo

Post tres dies protraxit hinc vicinia.

Nec quis credat adhuc tacitam consumere flammam

In abdito legi Dei contrarios.

Quod sit casta Deo mens, caste hinc disce viator,

Poena vagae montius hac libidinis.

W świąteczny dzień dwie pary gorącą miłością złączone

tu zostały ogniem Wulkana naznaczone.

Ciała spalone oraz odarte ze wstydu chlubnego

sąsiedzi odkryli na trzeci dzień dopiero.

I któż by nie uwierzył, że cichy ogień strawił kości

tych, co praw boskich nie słuchają w skrytości.

Stąd nauka wypływa dla ciebie, przechodniu, pobożna,

że to kara, bo bez Boga kochać nie można[3].

Hier traf des Blitzstrahls Feuer einst zwei Paare,

die Heiligen Tages entflammt unkeuscher Liebe Glut.

In Schanden wurden sie der Flammen Opfer.

Drei Tage drauf fand sie die Nachbarschaft.

Kaum glaublich klingt's, es brannten noch die Leiber

der heimlicher Verächter Gottes Satzung.

Rein sei dein Herz! Das merke Wanderer,

gewarnt durch die Bestrafung wilder Lust.

Šventadienį dvi poras, nuodėminglausios aistros  pagautas,

Nelabasis čia pasirinko sau grobiu, nešamu pragaran

Begėdystę, paskendusią dūmuose,

Po trijų dienų aptiko kaimynai.

Jei kas netiki, lai ir jį ugnis tykiai išdegina,

Kas slapčia Dievo įsakymo neklauso ir jam prieštarauja,

To mintis Viešpats tepagydo.

O keleivį, tebūnie tau pamoka,

Kaip baudžiama už nuodėmingą truštybe!

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Polska Niezwykła, Kolumna Kalska
  2. a b Maciej Ambrosiewicz, Pomnik niemoralności, w: Spotkania z Zabytkami, nr 11/1995, s.36, ISSN 0137-222X
  3. a b Ciekawe Mazury, Kal - pokutna kolumna (Kal)