Schronisko Wielkie w Górze
50°39′51″N 19°25′44″E/50,664125 19,428844| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel |
prywatny |
| Długość |
16 m |
| Deniwelacja |
7,5 |
| Wysokość otworów |
405 m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny |
55 m |
| Ekspozycja otworów |
ku północnemu zachodowi |
| Kod |
J.Cz.II-04.03 |
Położenie na mapie gminy Niegowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego  | |
| 50°39′51″N 19°25′44″E/50,664125 19,428844
| |
| Strona internetowa | |
Schronisko Wielkie w Górze – jaskinia na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Administracyjnie należy do wsi Trzebniów w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa[1][2].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Jest to jaskinia typu schronisko o dużym, z daleka widocznym otworze wejściowym znajdującym się u podnóży kilkumetrowej wysokości skały na wzniesieniu Góra w Trzebniowie. Czworokątny otwór wejściowy ma szerokość 4,5 m i wysokość 1,5–1,8 m[2]. Na skale obok niego zamontowano ringi dla kilku dróg wspinaczkowych, jednak w przewodnikach wspinaczkowych i w internecie brak informacji o tej skale.
Po prawej stronie otworu znajduje się podłużna studnia o głębokości 3,5 m i dnie zawalonym rumoszem skalnym. Około 1 m powyżej jej dna jest warstwa kalcytu o grubości około 0,5 m. Nad górnym otworem studni stromo wznosi się spąg mniej więcej prostokątnej salki o wymiarach 9 × 7 m. Znajduje się w niej niski próg o wysokości 0,6–0,8 m. W miejscu, w którym wznoszący się spąg jaskini dochodzi do stropu, znajdują się dwa niewielkie i niemożliwe do przejścia okienka wychodzące u północnego podnóża skały. Po prawej stronie komory schroniska wznosi się ku górze szczelina[2].
Schronisko powstało w późnojurajskich wapienia skalistych. Jego południowa część utworzyła się na pęknięciu. Wymycia znajdujące się w stropie szczeliny wskazują, że powstała ona w strefie saturacji. Pozostała część jaskini powstała na szczelinie międzywarstwowej opadającej pod kątem 30o. Spąg skalisty, z nacieków występują jedynie zwietrzałe nacieki grzybkowe w końcowej części szczeliny[2].
Między okienkami a głównym otworem schroniska jest silny przewiew. Zimą schronisko zamarza i tworzą się w nim duże nacieki lodowe i stalaktyty. W pobliżu otworu rosną mchy i porosty, głębiej na ścianach schroniska glony. Zwierząt nie zaobserwowano[2].
-
Otwór -
Szczelina -
Podłużna studzienka -
Okienka między spągiem i stropem -
Widok z salki
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Historia poznania[edytuj | edytuj kod]
Szczelinę i studzienkę schroniska odkopali szpatowcy (poszukiwacze kalcytu), prawdopodobnie jeszcze przed II wojną światową. Schronisko po raz pierwszy opisał w 1997 r. M. Bąk nadając mu nazwę „Schronisko Sopli Lodu”. On też sporządził pierwszy plan jaskini[3]. Obecny plan opracował M. Czepiel[2].
W tej samej skale znajdują się jeszcze dwa inne schroniska: Schronisko Małe w Górze Pierwsze i Schronisko Małe w Górze Drugie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-08-29].
- ↑ a b c d e f Marian Czepiel, Schronisko Wielkie w Górze [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-08-29].
- ↑ M. Bąk, Schronisko Sopli Lodu, „Jaskinie Wyżyny. Informator”, 19, Kraków, s. 13.
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-08-29].