Torpedowce typu Komet
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
 „Blixt” w 1944 roku | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia |
Schichau, Elbląg |
| Wejście do służby |
1896–1904 |
| Wycofanie |
1925–1947 |
| Zbudowane okręty |
12 |
| Okręty w służbie |
0 |
| Dane taktyczno-techniczne[1][2] | |
| Wyporność |
normalna: 92 tony |
| Długość |
39,8 metra |
| Szerokość |
4,8 metra |
| Zanurzenie |
2,5 metra |
| Napęd |
1 maszyna parowa o mocy 1300 KM |
| Prędkość |
23 węzły |
| Załoga |
18 |
| Uzbrojenie | |
Torpedowce typu Komet – szwedzkie torpedowce z przełomu XIX i XX wieku. W latach 1895–1904 w stoczniach Schichau w Elblągu, Örlogsvarvet w Karlskronie, Finnboda Varv w Sztokholmie i Lindholmen w Göteborgu zbudowano 12 okrętów tego typu. Torpedowce weszły w skład Svenska marinen w latach 1896–1904. W 1921 roku wszystkie okręty zostały przeklasyfikowane na patrolowce, a z listy floty zostały skreślone w latach 1925–1947.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Torpedowce 1. klasy typu Komet były projektem niemieckiej stoczni Schichau w Elblągu[1]. Prototypowy „Komet” został zbudowany w macierzystej stoczni Schichau w Elblągu, a pozostałych 11 okrętów powstało w krajowych stoczniach Örlogsvarvet w Karlskronie, Finnboda Varv w Sztokholmie i Lindholmen w Göteborgu[1]. Stępki torpedowców położono w latach 1895–1903, a zwodowane zostały w latach 1896–1904[1][3].
| Okręt | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby | Los |
|---|---|---|---|---|---|
| „Komet” (V20) | Schichau | 1895 | 4 czerwca 1896 | 1896 | wycofany w 1925 |
| „Blixt” (V27) | Örlogsvarvet | 1897 | 26 lipca 1898 | 1898 | wycofany 13 czerwca 1947 |
| „Meteor” (V28) | 1897 | 28 września 1898 | 1898 | wycofany 13 czerwca 1947 | |
| „Stjerna” (V29) | 1897 | 21 marca 1899 | 1899 | wycofany w 1937 | |
| „Orkan” (V30) | 1899 | 24 kwietnia 1900 | 1900 | wycofany 13 czerwca 1947 | |
| „Bris” (V31) | 1899 | 5 maja 1900 | 1900 | wycofany w 1937, zatopiony jako okręt-cel w 1938 | |
| „Vind” (V32) | 1899 | 16 maja 1900 | 1900 | wycofany w 1937 | |
| „Virgo” (V33) | 1901 | 9 września 1902 | 1902 | wycofany 30 grudnia 1941 | |
| „Mira” (V34) | 1901 | 26 kwietnia 1902 | 1902 | wycofany 17 grudnia 1943 | |
| „Orion” (V35) | Finnboda | 1902 | 5 września 1903 | 1903 | wycofany 13 czerwca 1947 |
| „Sirius” (V36) | 1902 | 12 września 1903 | 1903 | wycofany 24 lipca 1942 | |
| „Kapella” (V37) | Lindholmen | 1903 | 14 kwietnia 1904 | 1904 | wycofany w 1937 |
Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręty były torpedowcami o długości całkowitej 39,8 metra (39 metrów na wodnicy), szerokości całkowitej 4,8 metra i zanurzeniu 2,5 metra[1][2]. Wyporność normalna wynosiła 92 tony, zaś pełna 120 ton[1][4][a]. Były napędzane przez pionową maszynę parową o mocy 1300 KM, do której parę dostarczał jeden kocioł[1][b]. Maksymalna prędkość napędzanych jedną śrubą jednostek wynosiła 23 węzły[1][1][c]. Okręty zabierały zapas węgla wynoszący 17 ton[1][5].
Uzbrojenie artyleryjskie jednostek składało się z dwóch pojedynczych dział kalibru 37 mm K/39 M98 L/37[1][2][d]. Okręty wyposażone były w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 381 mm: 11 torpedowców miało jedną stałą wyrzutnię na dziobie i jedną obracalną na pokładzie, zaś „Mira” wyposażona była w dwie obracalne wyrzutnie umieszczone na pokładzie[1][2].
Załoga pojedynczego okrętu składała się z 18 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][e].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Torpedowce typu Komet zostały wcielone do służby w Svenska marinen w latach 1896–1904[1]. W 1921 roku wszystkie okręty zostały przeklasyfikowane na patrolowce, w związku z czym zdemontowano z nich wyrzutnie torpedowe i wyposażono w trały mechaniczne[1][3][f]. Jednostki straciły wówczas nazwy i pływały pod oznaczeniem Vedettbåt n:r 20 i Vedettbåt n:r 27–37[1][6]. Jako pierwszy w 1925 roku ze służby został wycofany „Komet”, w 1937 roku skreślono z listy floty cztery jednostki, a pozostałe siedem zakończyło służbę w latach 40. XX wieku[3][6].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wyporność 92 tony potwierdza także Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 301. Natomiast Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 363 podają wyporność 90 ton, a Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 370 od 94 do 117 ton.
- ↑ Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 301 i Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 363 podają, że moc siłowni wynosiła od 1050 do 1330 KM.
- ↑ Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 301 podają, że prędkość maksymalna wynosiła od 23 do 23,8 węzła, a Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 363 podają, że okręty osiągały od 22,25 do 24 węzłów
- ↑ Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 301 podają, że pierwsze cztery okręty były uzbrojone w dwa działa kalibru 47 mm (1,9 cala).
- ↑ Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 301 podają, że załoga prototypowego „Kometa” liczyła 16 osób.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 358 podaje, że „Komet” został przeklasyfikowany na patrolowiec w 1918 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1860–1905. Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene M. Kolesnik (red.). New York: Mayflower Books Inc., 1979. ISBN 0-8317-0302-4. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Ivan Gogin: KOMET 1st class torpedo boats (1896-1904). Navypedia. [dostęp 2024-06-08]. (ang.).
- The Naval Annual, 1906. J. Leyland, T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1906. (ang.).
