Urocystis cepulae
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Urocystis cepulae |
| Nazwa systematyczna | |
| Urocystis cepulae Frost Ann. Rep. Sec. Mass. St. Bd. Agric. 24: 175 (1877) | |
Urocystis cepulae Frost – gatunek podstawczaków należący do rodziny Urocystidaceae[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożyt cebuli, wywołujący u niej chorobę o nazwie głownia cebuli[2].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Urocystis, Urocystidaceae, Urocystidales, Incertae sedis, Ustilaginomycetes, Ustilaginomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1877 r. Charles Christopher Frost[1]. Synonimy:
- Tuburcinia cepulae (Frost) Liro 1922
- Tuburcinia magica (Pass.) Liro 1922
- Urocystis cepulae Frost 1877
- Urocystis colchici var. cepulae Cooke 1877
- Uromyces cepulae (Frost) Sorauer 1941[3].
Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Urocystis cepulae pod skórką porażonych roślin tworzy wydłużone, ciemnobrązowe, niemal czarne skupiska teliospor. Pojedyncza teliospora ma kształt od kulistego do elipsoidalnego, średnicę 11–14 µm, czerwonawo-brązowy kolor i gładką ścianę. Otoczona jest warstwą lekko zabarwionych sterylnych komórek o średnicy 4–6 µm i wraz z tą warstwą ma średnicę 14–22 µm[4].
Kiełkujące teliospory tworzą strzępki wrastające do siewek cebuli jeszcze przed ich wschodem. Pod skórką porażonych roślin powstają w podłużnych skupiskach nowe teliospory. Mogą w ziemi przetrwać kilka lat[5]. Patogen występuje głównie w tych rejonach, które specjalizują się w uprawie cebuli z siewu i nie są przestrzegane 5-letnie przerwy między jej uprawami na tym samym polu[5]. Nie ustalono jednak definitywnie, czy rozprzestrzenia się przez nasiona. Teliospory w glebie są zdaje się głównym źródłem infekcji. Wiadomo natomiast, że patogen może przetrwać na cebulkach, które nie obumarły wskutek choroby. Są one mniejsze, nie gniją podczas przechowywania, ale ich odporność na wtórne infekcje innymi patogenami jest niska[4].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Urocystis cepulae jest rozpowszechniony w Europie, zachodniej Azji, północnej i środkowej Ameryce Północnej, w Australii, Chile, Egipcie, Japonii, Korei, Maroku i Peru. Rozpoczęto jego zwalczanie także w Iraku, Meksyku, na Filipinach, w Tajlandi i Indiach. Jego żywicielami są: cebula zwyczajna, por, czosnek pospolity, czosnek winnicowy[4] i cebula siedmiolatka[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-06-26].
- ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-06-26].
- ↑ a b c Urocystis cepulae Frost [online], Mycobank [dostęp 2022-06-26].
- ↑ a b Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, s. 433,434, ISBN 978-83-09-01077-7.
- ↑ Głownia cebuli – Urocystis cepulae Frost [online] [dostęp 2022-06-27].