Wikipedia:Zajawka wyróżnionego artykułu/Gabriel Zabłudowski

Gabriel Zabłudowski (ur. 1 kwietnia 1684 w Zwierkach, zm. 3 maja 1690) – męczennik-dzieciątko i święty prawosławny. Kanonizowany w 1820 przez Rosyjski Kościół Prawosławny. Jego kult obecny jest przede wszystkim wśród prawosławnych na Podlasiu i na Białorusi. Gabriel Gowdel pochodził z rodziny prawosławnych chłopów ze Zwierek, został w wieku sześciu lat zamordowany przez nieznanych sprawców. Jego śmierć stała się podstawą oskarżenia miejscowego żydowskiego arendarza Szutki o dokonanie mordu rytualnego. Mimo sądowego uniewinnienia Szutki przekonanie o zamordowaniu Gabriela przez Żydów było powtarzane w publikowanych przez instytucje prawosławne żywotach męczennika i występuje w tego typu tekstach do dnia dzisiejszego. Formalna kanonizacja Gabriela nastąpiła w 1820, jednak jego kult funkcjonował na Podlasiu już sto lat wcześniej. Osoba Gabriela Zabłudowskiego i jego kult są przedmiotem kontrowersji. W 1997 państwowa telewizja białoruska zaprezentowała film, w którym zabójstwo chłopca ukazano jako mord rytualny. W związku z tym rozprzestrzenianie jego kultu było przywoływane jako przykład antysemityzmu w niepodległym państwie białoruskim. Tezę o mordzie rytualnym na Gabrielu podtrzymują również niektóre rosyjskie witryny internetowe, wydawnictwa drukowane i filmy związane z prawosławiem. Równocześnie hierarchie autokefalicznych Cerkwi odcinają się od tego poglądu: z wykorzystywanych w PAKP tekstów liturgicznych poświęconych Gabrielowi usunięto wzmianki o Żydach-mordercach, zaś Egzarchat Białoruski Patriarchatu Moskiewskiego umieścił w oficjalnym żywocie świętego uwagę o fałszywym charakterze oskarżeń Żydów o zabójstwa chrześcijańskich dzieci. Czytaj więcej…