Zuzana Chalupová

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zuzana Chalupová
Ilustracja
Zuzana Chalupová (2001)
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1925
Kovačica

Data i miejsce śmierci

1 sierpnia 2001
Belgrad

Narodowość

serbska

Język

słowacki

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

prymitywizm

Muzeum artysty

Galeria Sztuki Naiwnej w Kovačicy

Przestrzeń w Galerii Sztuki Naiwnej w Kovačicy poświęcona Zuzanie Chalupovej

Zuzana Chalupová cyr. Зузана Халупова (ur. 5 lutego 1925 w Kovačicy, zm. 1 sierpnia 2001 w Belgradzie[1]) – malarka serbska i jugosłowiańska, pochodzenia słowackiego, przedstawicielka prymitywizmu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przerwała naukę po ukończeniu piątej klasy szkoły powszechnej[1]. Od lat 50. zajmowała się tkaniem chust, koszul i gobelinów. Dzięki środkom pozyskanym ze sprzedaży gobelinów kupiła farby olejne i zajęła się malowaniem obrazów. W 1964 powstał jej pierwszy obraz Mlaćenje konoplja[2]. Kolejne prace Chalupovej prezentowano w Muzeum Sztuki Naiwnej w Svetozarevie, a także podczas corocznego festiwalu Kovačički oktobar. Pierwszą wystawę indywidualną malarki zorganizowano w 1968 w Dubrowniku, (wszystkie wystawione prace zostały zakupione przez zagranicznych kolekcjonerów). Prace Chalupovej prezentowano m.in. w Paryżu, Nowym Jorku, Zurychu, Kopenhadze i w Sztokholmie[3].

Zajmowała się działalnością charytatywną. Monumentalny obraz przedstawiający dzieci z pracownikami Czerwonego Krzyża przekazała na rzecz MCK[2]. W 1978 namalowała obraz Zaštitimo spomenike kulture (Chrońmy dziedzictwo kultury) przeznaczony dla Instytutu Ochrony Pomników Kultury w Serbii. Na obrazie znalazł się klasztor w Gračanicy i pomnik Pobednik z belgradzkiego Kalemegdanu, a także mnisi prawosławni razem z dziećmi w tradycyjnych słowackich strojach ludowych. Obraz Zima autorstwa Chalupovej znalazł się na pocztówkach wydanych w 1974 przez UNICEF[2].

Była mężatką (mąż Adam zmarł w 1974), nie miała dzieci. Zmarła w Belgradzie, spoczywa w Kovačicy.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Dorobek twórczy Chalupovej stanowi ponad tysiąc obrazów[3]. Większość z nich stanowią pejzaże, liczne zawierają motywy biblijne, a także postacie dzieci albo dorosłych wyglądających jak dzieci. Znaczną część obrazów gromadzi Galeria Sztuki Naiwnej w Kovačicy[1].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Za swoją działalność artystyczną Zuzana Chalupová została wyróżniona słowackim Orderem Cyryla i Metodego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Zuzana Halupova [online], naive-art-kovacica.com [dostęp 2019-06-01] (ang.).
  2. a b c Naivci iz Kovačice [online], b92.net [dostęp 2019-06-01] (serb.).
  3. a b Zuzana Halupova [online], artegalerija.rs [dostęp 2019-06-01] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]