Čertova diera (system Domica-Baradla)
48°28′46″N 20°27′35″E/48,479444 20,459722| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Długość |
180 m |
| Wysokość otworów |
370 m n.p.m. |
| Data odkrycia |
znana od dawna |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°28′46″N 20°27′35″E/48,479444 20,459722
| |
Čertova diera (pol. Czarcia Dziura) – jaskinia krasowa w Krasie Słowacko-Węgierskim na Słowacji, wchodząca obecnie w skład rozciągającego się po obu stronach granicy słowacko-węgierskiej wielkiego systemu jaskiniowego Domica-Baradla. Aktualnie (2016 r.) w nomenklaturze słowackiej uznawana jest za część jaskini Domica.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Čertova diera tworzy najbardziej na zach. wysunięty fragment wspomnianego systemu jaskiniowego Domica-Baradla. Jej przepaścisty otwór wejściowy leży na wysokości 370 m n.p.m., w zarośniętym zapadlisku krasowym na skraju lasu, na pd.-zach. stoku wzgórza Čertova diera (465 m n.p.m.). Jaskinia znajduje się na terenie wsi Kečovo w powiecie Rożniawa. Leży w granicach Parku Narodowego Kras Słowacki.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia powstała w triasowych wapieniach „wetersteinskich”, zaliczanych do płaszczowiny silickiej. Składa się z czterech rozległych komór, połączonych korytarzami, o łącznej długości 180 m. W dolnych częściach jaskini istnieje aktywny tok wodny zwany Styksem, który zaczyna się w ponorze niedalekiej jaskini Líščia diera (speleologicznego połączenia Čertovej diery i Líščej diery nie udało się dotąd dokonać), po czym płynie dalej do jaskini Domica.
Dzieje poznania przez człowieka[edytuj | edytuj kod]
Już z okresu neolitu pochodzą z jaskini ślady pobytu ludu kultury bukowogórskiej. W młodszej epoce brązu przebywali w jej otoczeniu twórcy kultury kyjatyckiej, po których pozostały tu również ludzkie szczątki. W czasach nowożytnych pojawiali się w niej Celtowie, ludzie zaglądali do niej również w późnym średniowieczu. Przez otwór, znany miejscowej ludności, spenetrował jaskinię z końcem lat 20. XX w. Ján Majko, który w 1929 r. znalazł połączenie Čertovej diery z Domicą. W 1950 r. jaskinię splanował A. Droppa.
Ochrona jaskini[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia nie jest udostępniona do zwiedzania.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5;
- Hochmuth Zdenko: Krasové územia a jaskyne Slovenska, w: "Geographia Cassoviensis", ročník II., 2 / 2008, wyd. Univerzita Pavla Jozefa Šafárika v Košiciach, Košice 2008, ISSN 1337-6748; [1];
- Slovenský kras – Domica. Turistická mapa 1:50 000, wydanie 3, wyd. VKÚ Harmanec 2007, ISBN 80-8042-413-6.