Żelazna korona
| |
| Data powstania |
VIII-IX wiek |
|---|---|
Żelazna korona (wł. Corona ferrea) – średniowieczny diadem królewski przechowywany w skarbcu katedry św. Jana Chrzciciela w Monzy[1].
Insygnium to od czasów Królestwa Longobardów było używane do koronacji władców Włoch. W XIX wieku dynastia sabaudzka przyjęła ją jako symbol Królestwa Włoch.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przypuszcza się, że żelazna korona została wykonana na terenie Lombardii w VIII lub IX wieku[1]. Według legendy pierwotnie miała być własnością Gizeli, córki Ludwika I Pobożnego. Jej syn Berengar I miał podarować ten diadem jako wotum do skarbca romańskiej katedry w Monzy. W XVI w. powstała druga legenda jakoby żelazna obręcz wewnątrz diademu została wykuta z gwoździa z krzyża męki Jezusa Chrystusa[1].
W średniowieczu żelazna korona służyła do koronacji królów niemieckich, którzy w czasie podróży przez Italię, a przed koronacją cesarską w Rzymie byli intronizowani nią na królów Włoch.
W 1805 roku żelazną koroną koronował się w Mediolanie na króla Włoch Napoleon I[1]. W 1838 roku została włożona na głowę króla Lombardii i Wenecji, Ferdynanda I Austriackiego. W 1866 roku Wiktor Emanuel II po zwrocie diademu, który został wywieziony w czasie wojny sardyńsko-austriackiej do Wiednia, przyjął go jako włoską koronę królewską. Sabaudowie jednak się nim nie koronowali. Od XIX wieku służył on jedynie jako korona egzekwialna podczas pogrzebów królów włoskich.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Korona ma kształt diademu wykonanego z sześciu złotych płytek połączonych umieszczoną wewnątrz żelazną obręczą (stąd jej nazwa)[1]. Każdy segment żelaznej korony zdobią wypukłe kamienie szlachetne – rubiny, szafiry, ametysty oraz dekoracja o motywach roślinnych.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Franz-Xaver Erni, Eduard Gübelin, Kamienie szlachetne. Symbole piękna i władzy, Warszawa, 2001 ISBN 83-213-4233-7.
- Żelazna korona, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-04-23].