Żleb pod Wrótka
Żleb pod Wrótka – żleb w Dolinie Białego w polskich Tatrach Zachodnich. Znajduje się we wschodniej, górnej i pozbawionej własnej nazwy odnodze tej doliny. Opada spod przełęczy Wrótka (1579 m[1]) w północno-wschodnim kierunku. Niżej łączy się ze schodzącym spod Niżniej Przełęczy Białego Żlebem pod Patyki. Następuje to w miejscu, gdzie znakowany szlak turystyczny opuszcza dno Doliny Białego i idzie w kierunku Przełączki za Igłą[2].
Żleb ma długość około 1 km i na całej swojej długości jest głęboko wcięty i wąski. Brak na nim natomiast większych progów, jest tylko kilka niewielkich z małymi wodospadami[2]. Orograficznie lewe obramowanie żlebu tworzy grzbiet odchodzący na północ ze wschodniej grani nieco poniżej Turni nad Białem, który poprzez Zameczki i Igłę opada do dna Doliny Białego. Prawe zbocza żlebu tworzy Biały Grzbiet[3]. Żleb pod Wrótka ma wiele bocznych odnóg, szczególnie w górnej części Białego Grzbietu. Jest całkowicie zalesiony. Jego dnem spływa jeden ze źródłowych cieków Białego Potoku[4].
Żleb pod Wrótka i jego odnogi kilkakrotnie przecina Ścieżka nad Reglami. Mieczysław Świerz w 1923 r. tak pisał o tym odcinku szlaku: prowadzi on „...poprzez niezmiernie malownicze i efektowne żlebki, żebra i kulisy skalne”. Żleb wyżłobiony jest w skałach węglanowych. Miejsce, gdzie przecina on Ścieżkę nad Reglami, jest jedynym miejscem tego szlaku, w którym zimą może zejść lawina[2].
Dawniej zbocza Żlebu pod Wrótka były wypasane, wchodziły w skład Hali Białe[5]. Zachowała się na mapach jeszcze pasterska nazwa Popod Perci (stoki Białego Grzbietu opadające do Żlebu pod Wrótka)[3]. W zboczach żlebu, powyżej szlaku turystycznego, rośnie około 50 limb, które w Tatrach Zachodnich są rzadkością[6].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
czarny: Kuźnice – Kalatówki – Przełęcz Białego – Polana Strążyska
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego [online].
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Tatry. Giewont, Poronin: Wyd. Górskie, 1994, ISBN 978-83-7104-002-3, OCLC 749766988.
- ↑ a b Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-05-06].
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.