1925 w Wojsku Polskim
Kalendarium Wojska Polskiego 1925 – wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 1925.
1925[edytuj | edytuj kod]
- Wojskowa Centrala Badań Lotniczych przekształciła się w Instytut Badań Technicznych Lotnictwa[1].
- Departament Żeglugi Powietrznej MSWojsk. ogłosił konkurs na projekty samolotów polskiej konstrukcji[2].
Styczeń[edytuj | edytuj kod]
- Na bazie rozformowanego Kierownictwa Robót Nurkowych sformowano: grupy nurków w portach, Pogotowie Techniczne w Modlinie oraz klasę nurków w Szkole Specjalistów Morskich.
- Na bazie rozformowanego batalionu chemicznego została sformowana ćwiczebna kompania chemiczna przy Szkole Gazowej w Warszawie.
- W Przemyślu zmarł podpułkownik Gustaw Leonard Herman Stankiewicz, pełniący obowiązki dowódcy 6 Pułku Saperów[3].
- W budynku Komendy Obozu Warownego „Równe” przy ulicy Dubieńskiej (koszary na Woli) został uruchomiony hotel oficerski dla oficerów przyjeżdżających służbowo do Równego[4].
- Dowódca Okręgu Korpusu Nr IX, generał dywizji Józef Rybak udzielił pochwały tytularnemu pułkownikowi Sergiuszowi Stanisławowi Boguckiemu, dowódcy kombinowanego pułku kawalerii za wzorowe pełnienie służby asystencyjnej na terenie województwa poleskiego[5]; 16 marca 1928 pułkownik Bogucki został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi za „zasługi położone w akcji przeciwdywersyjnej na terenie województw wschodnich”[6]
- W Sulejówku burmistrz Białej Podlaskiej, Zenobiusz Borkowski wręczył marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu dyplom Honorowego dożywotniego Członka Rady Miejskiej i Honorowego Obywatela Miasta nadany uchwałą z 20 kwietnia 1920[7] → Kult Józefa Piłsudskiego i Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
Luty[edytuj | edytuj kod]
- Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Władysław Sikorski mianował w korpusie generałów:
- dowódcę 11 Dywizji Piechoty, generała brygady Albina Jasińskiego dowódcą 25 Dywizji Piechoty,
- szefa Artylerii Okręgu Korpusu Nr IV, generała brygady Aleksandra Kowalewskiego dowódcą 11 Dywizji Piechoty,
- dowódcę 25 Dywizji Piechoty, generała brygady Jana Karola Wróblewskiego, zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr I[8]
- dowódcę Obozu Warownego „Wilno”, generała brygady Hugona Griebscha II zastępcą Generalnego Inspektora Artylerii - Inspektorem dla spraw fortyfikacji[9].
- Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Władysław Sikorski wyznaczył komandora porucznika Konstantego Jacynicza na stanowisko szefa Wydziału Wojskowego przy Komisariacie Generalnym RP w Wolnym Mieście Gdańsku; komandor Jacynicz zastąpił na tym stanowisku zmarłego komandora Ottona Metzgera[10].
- W gmachu Sądu Wojskowego na placu Saskim w Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie pierwszego dwumiesięcznego kursu dla wyższych dowódców artylerii przy Generalnym Inspektorze Artylerii, na który zostało „odkomenderowanych” trzynastu pułkowników; komendantem kursu został generał brygady Aleksander Kowalewski; kurs został zorganizowany przy wybitnej pomocy generała armii francuskiej Trousson, dyrektora nauk Centrum Wyższych Studiów Wojskowych; wykładowcami w większości byli oficerowie Wojskowej Misji Francuskiej w Polsce; w uroczystości wziął udział Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Władysław Sikorski[7][11].
- W Warszawie zmarł pułkownik pilot balonów sterowcowych Hipolit Łossowski, kierownik Centralnych Zakładów Lotniczych.
- Generał dywizji Franciszek Latinik został przeniesiony w stan spoczynku.
Marzec[edytuj | edytuj kod]
- Prezydent RP Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych i na mocy uchwały Kapituły, odznaczył Krzyżem Komandorskim Orderu Wojennego Virtuti Militari marszałków Japonii: Yasukata Oku i Kageaki Kawamura[12].
Kwiecień[edytuj | edytuj kod]
- Podpułkownik Karol Marian Henning-Michaelis został przeniesiony w stan spoczynku wyłącznie z prawem do tytułu pułkownika.
Maj[edytuj | edytuj kod]
- Prezydent RP Stanisław Wojciechowski:
- zwolnił wiceadmirała Kazimierza Porębskiego ze stanowiska szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej
- mianował komandora Jerzego Świrskiego szefem Kierownictwa Marynarki Wojennej
- mianował komandora porucznika Józefa Unruga dowódcą Floty
- Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Władysław Sikorski:
- przeniósł wiceadmirała Kazimierza Porębskiego w stan nieczynny
- przeniósł do swojej dyspozycji kontradmirała Wacława Kłoczkowskiego, dotychczasowego zastępcę szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej[13]
- Zmiany personalne przeprowadzone w Kierownictwie Marynarki Wojennej były następstwem tzw. „afey minowej”.
- Powstał we Lwowie 6 pułk lotniczy pod dowództwem płk pil. Camillo Perini[2].
- Powstał w Lidzie 11 pułk myśliwski pod dowództwem ppłk pil. Jerzego Kossowskiego[1].
- W stan spoczynku z prawem do tytułu generała brygady zostali przeniesieni pułkownicy: Edward Hein i Kazimierz Habicht.
Czerwiec[edytuj | edytuj kod]
- Na poligonie ćwiczebnym 2 pułku saperów kolejowych w Jabłonnie została przeprowadzona próba obciążeniowa kolejowego mostu składanego systemu Roth-Wagnera o długości 46,5 m; do budowy mostu zostały po raz pierwszy wykorzystane elementy wykonane w Polsce przez firmy: „Królewska Huta”, „K. Rudzki i S-ka”, „A. Alscher i Spółka” i inne; do próby obciążeniowej zostały wykorzystane dwa parowozy Tr21; kierownikiem budowy mostu był kapitan inżynier Leopold Górka, wykładowca budowy mostów w Obozie Szkolnym Saperów[14].
- Pułkownik Stanisław Hlawaty został przeniesiony w stan spoczynku z prawem do tytułu generała brygady.
Lipiec[edytuj | edytuj kod]
- W Warszawie pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR zatrzymano Wincentego Ilnicza, Aleksandra Lamchę, Marię Stokowską, Konstantego Steinerta i Jana Brzezińskiego[15]. Aleksander Lamcha był żołnierzem Legionów Polskich, podporucznikiem rezerwy 1 pułku szwoleżerów[16][17][18]. 9 lipca 1925 na łamach „Polski Zbrojnej” zdementowano informację o zatrzymaniu w tej sprawie kpt. rez. Tadeusza Kruk-Strzeleckiego[19].
1 lipca (środa)
- Minister Spraw Wojskowych mianował generała brygady Olgierda Pożerskiego dowódcą Obszaru Warownego „Wilno”.
5 lipca (niedziela)
- Wręczono chorągiew 10 pułkowi piechoty[20].
11 lipca (sobota)
- W Zamku Królewskim na Wawelu Prezydent RP Stanisław Wojciechowski wręczył chorągiew 1 pułkowi saperów kolejowych[21].
12 lipca (niedziela)
- Prezydent RP dokonał uroczystego otwarcia schroniska na Hali Gąsienicowej „Murowaniec”, które zostało zbudowane przez pododdziały Wojska Polskiego[22].
- W Kołomyi, w trakcie obchodów święta 49 pułku piechoty, poświęcono i oddano do użytku oddziału stadion sportowy[23].
- W Łucku odbyły się zawody konne Towarzystwa Sportu Konnego 2 Samodzielnej Brygady Kawalerii[24].
20 lipca (poniedziałek)
- W Stoczni Gdańskiej w wyniku eksplozji kotła parowego zatonął torpedowiec ORP „Kaszub”; w następstwie wypadku zginęło trzech marynarzy.
- W Warszawie zmarł generał brygady w stanie spoczynku Stanisław Piotr Leon Rudnicki.
24 lipca (piątek)
- Minister Spraw Wojskowych mianował:
- generała brygady Michała Żymierskiego I zastępcą szefa Administracji Armii,
- pułkownika SG Jerzego Wołkowickiego II zastępcą szefa Administracji Armii.
31 lipca (piątek)
- Minister Spraw Wojskowych mianował generała brygady Hugona Griebscha Inspektorem Fortyfikacji.
Sierpień[edytuj | edytuj kod]
- Odbył się drugi przelot polskich pilotów na 26 samolotach Potez XV i Breguet XIX nad Alpami w drodze z Paryża przez Włochy, Austrię i Czechosłowację do Polski; grupą dowodził gen. bryg. pil. Włodzimierz Zagórski[2].
- W Stryju zmarł generał brygady w stanie spoczynku Aleksander Andrzej Dąbrowski.
- Podniesiono banderę na transportowcu ORP „Wilia”.
- Minister spraw wojskowych rozkazem L. 7400/Org. zatwierdził instrukcję organizacyjną służby sprawiedliwości na stopie pokojowej[25].
- Wręczono chorągiew 33 pułkowi piechoty[26].
Wrzesień[edytuj | edytuj kod]
- W Dęblinie, w trakcie obchodów święta 15 pułku piechoty „Wilków”, został odsłonięty pomnik ku czci poległych oficerów i szeregowych tego oddziału.
16 września (środa)
- Minister Spraw Wojskowych w towarzystwie szefa Departamentu II Kawalerii, generała brygady Aleksandra Pajewskiego przeprowadził inspekcję zapasu końskiego w Górze Kalwarii[27].
- Pułkownik pilot Ludomił Rayski z mechanikiem Leonardem Kubiakiem na samolocie Breguet XIX B2 uczestniczył w Rajdzie Śródziemnomorskim na trasie Paryż-Madryt-Casablanca-Tunis-Ateny-Konstantynopol[2].
19 września (sobota)
- Wręczono chorągiew 53 pułkowi piechoty[28].
- W nocy, w klasztorze karmelitów we Lwowie ojciec Adam (Józef Kopacz) zamordował szefa duszpasterstwa katolickiego Okręgu Korpusu Nr II, ks. dziekana Jana Ideca[29].
- Zmarł podpułkownik KS dr Karol Jan Skoczylas (ur. 15 października 1875), sędzia orzekający Wojskowego Sądu Okręgowego Nr VIII[30][31].
- Podpułkownik inżynier Ludomir Żyżniewski z Departamentu X Przemysłu Wojennego Ministerstwa Spraw Wojskowych, lat 55, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, popełnił samobójstwo strzelając do siebie z rewolweru[32][30][33].
- Wojskowy Sąd Okręgowy Nr VI we Lwowie w trzecim dniu rozprawy, na wniosek obrony poparty przez prokuratora, zwrócił do dalszego prowadzenia śledztwo przeciwko majorowi Antoniemu Geislerowi i innym oskarżonym z Rejonowego Zakładu Gospodarczego w Złoczowie[34].
Październik[edytuj | edytuj kod]
- Wręczono chorągiew 50 pułkowi piechoty[35].
- Prezydent RP awansował pośmiertnie pułkownika pilota balonów sterowcowych Hipolita Łossowskiego generałem brygady.
Listopad[edytuj | edytuj kod]
- W Grodnie zmarł płk st. sp. Wandalin Doroszkiewicz, były dowódca 12 pułku piechoty[31].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Konieczny 1984 ↓, s. 49.
- ↑ a b c d Konieczny 1984 ↓, s. 46.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 14 lutego 1925 roku, s. 76.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 40 z 10 lutego 1925 r. s. 5.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 40 z 9 lutego 1925 r. s. 9.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 6 z 19 marca 1928 r., s. 58.
- ↑ a b „Polska Zbrojna” Nr 40 z 10 lutego 1925 r. s. 4.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 14 z 8 lutego 1925 r., s. 62.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 18 z 17 lutego 1925 r., s. 77.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 16 z 13 lutego 1925 r., s. 72.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 19 z 20 lutego 1925 r., s. 83.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 37 z 29 marca 1925 r., s. 173.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 29 maja 1924 r., Nr 58, s. 289-290, 292.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 201 z 24 lipca 1925 r. s. 3.
- ↑ Wielka afera szpiegowska. „Polska Zbrojna”. 185, s. 7, 1925-07-08. Warszawa..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-09]..
- ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 538, 630.
- ↑ Dalsze szczegóły afery szpiegowskiej. „Polska Zbrojna”. 186, s. 7, 1925-07-09. Warszawa..
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 40.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 189 z 12 lipca 1925 r., s. 4.
- ↑ Otwarcie schroniska na Hali Gąsienicowej, „Czas” Nr 159 z 13 lipca 1925 r., s. 3.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 199 z 22 lipca 1925 r. s. 4.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 199 z 22 lipca 1925 r. s. 5.
- ↑ Instrukcja organizacyjna służby sprawiedliwości na stopie pokojowej. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.59, s. 87–101 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-28].
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 75.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 255 z 17 września 1925 r. s. 4.
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 104.
- ↑ Zamordowanie ks. dziekana Ideca z DOK II, „Polska Zbrojna” Nr 260 z 22 września 1925 roku, s. 10. Dalsze szczegóły morderstwa śp. ks. ppłk. Ideca, „Polska Zbrojna” Nr 261 z 23 września 1925 roku, s. 7. Echa morderstwa w klasztorze, „Polska Zbrojna” Nr 262 z 24 września 1925 roku, s. 7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 108 z 20 października 1925 roku, s. 583.
- ↑ a b Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 264, s. 5, 1925-09-26. Warszawa.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 114 z 28 października 1925, s. 618.
- ↑ Samobójstwo. „Polska Zbrojna”. 261, s. 4, 1925-09-23. Warszawa.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 127 z 27 listopada 1925, s. 690.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 262 z 24 września 1925 roku, s. 4.
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 99.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5.