5 koron czechosłowackich (1991)
.png)
| |
| Dane podstawowe | |
| Emitent | |
|---|---|
| Nominał |
5 Kčs |
| Rocznik |
1991, 1992 |
| Emisja | |
| Mennica | |
| Nakład |
28 614 000 szt.[1] |
| Data emisji |
1 kwietnia 1991 |
| Data wycofania |
30 listopada 1993 |
| Projektant |
Miroslav Rónai (awers), Jiří Harcuba (rewers) |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
7 g |
| Średnica |
26 mm |
| Grubość |
1,9 mm |
| Materiał |
miedzionikiel (CuNi20) |
| Rant |
dekorowany |
| Stempel | |
| Uwagi | |
5 koron (cz. 5 korun, słow. 5 korún) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 5 koron bita w latach 1991–1992 i wycofana w roku 1993. Autorami wzoru byli Miroslav Rónai i Jiří Harcuba[4].
Wzór[edytuj | edytuj kod]
Zasadniczą część awersu zajmował herb Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej – w polu czwórdzielnym naprzemiennie ułożony czeski koronowany lew o podwójnym ogonie oraz słowackie trójwzgórze z krzyżem patriarszym. Powyżej zapisano skrót nazwy kraju („ČSFR”), u dołu zaś rok bicia. Po obu stronach tarczy herbowej wolne miejsce wypełniono lipowymi gałązkami. Oznaczenie projektanta Miroslava Rónaia – inicjał „R” – zamieszczono poniżej daty[2][4].
Centralną część rewersu zajmowała odpowiadająca nominałowi monety cyfra arabska uzupełniona po lewej stronie określeniem („Kčs”). W górnej części monety, po prawej stronie umieszczono stylizowany kwiat, zaś w tle znajdowały się żurawie budowlane. U dołu zamieszczono oznaczenie projektanta („HARCUBA”)[2][4].
Nakład[edytuj | edytuj kod]
Moneta według projektu z 1991 roku stanowiła modyfikację dwóch koron z 1972. Zmiana wzoru awersu spowodowana była odejściem od socjalistycznej nomenklatury i symboliki po upadku komunizmu[5]. W zarządzeniu Banku Państwowego z dnia 14 lutego 1991 r. przewidziano, że nowe monety będą posiadały te same parametry fizyczne co wcześniejszy wariant, z uwzględnieniem jednak m.in. nowego herbu państwowego[4]. Tym samym zastosowanie miały tu wytyczne zawarte w zarządzeniu Ministra Finansów z 28 lipca 1966 r. Zgodnie z zapisami monety bito z 7-gramowych (±2%) krążków wykonanych z miedzioniklu (80 części miedzi i 20 części niklu). Gotowa moneta miała średnicę 26 mm[6] i grubość ok. 1,9 mm[2][3]. Gładki rant monety zdobiony był ułożonymi naprzemiennie wklęsłymi rombami i falami (⬥ ~ ⬥)[6].
Nowe monety zostały wyemitowane wraz z pozostałymi nominałami, 1 kwietnia 1991 roku[4], stanowiąc kontynuację poprzedniego wariantu z 1966 roku[6]. Wyprodukowano zaledwie dwa roczniki w łącznej liczbie niespełna 29 mln sztuk[1][2]. Większa część nakładu (ponad 18 mln sztuk) powstała w mennicy w Kremnicy, jednak dodatkowe 10 mln wybito w brytyjskiej mennicy Royal Mint w Llantrisant[1][2].
Monety wzoru z 1991 uległy denominacji już po rozpadzie Czechosłowacji jednocześnie ze swoimi poprzednikami z 1966 roku – z końcem listopada 1993 roku (zarówno w Czechach[7], jak i na Słowacji[8]).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- czechosłowackie monety obiegowe
- 5 koron wzoru z 1925 i 1966
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 691, ISBN 978-1-4402-4797-2.
- ↑ a b c d e f Ľudovít Malinovský sr., ČSFR 5 Kčs 1991 Päť korún [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-14] (słow.).
- ↑ a b Czechosłowacja 5 koron, 1991-1992 [online], ucoin.net [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-03] (pol.).
- ↑ a b c d e Vyhláška Státní banky československé ze dne 14. února 1991 o vydávání mincí po 1 haléři, 5 haléřích, 10 haléřích, 20 haléřích, 50 haléřích, 1 Kčs, 2 Kčs a 5 Kčs se stáním znakem České a Slovenské Federativní Republiky, „Sbírka zákonů”, č. 60/1991 Sb. (čá 13/1991), epravo.cz, 1 marca 1991 [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Jaroslav Moravec, Sbohem padesátihaléři, sbohem dvacetikoruno! – část 1 [online], Narodowy Bank Czeski, 1 lipca 2014 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ a b c Vyhláška ministra financí ze dne 13. července 1966 o vydání mincí po 5 Kčs a o vydání pamětních stříbrných desetikorun "VELKÁ MORAVA - 1100 LET", „Sbírka zákonů”, č. 61/1966 Sb. (čá 22/1966), zakonyprolidi.cz, 28 lipca 1966 [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-13] (cz.).
- ↑ Vyhláška České národní banky ze dne 4. května 1993 o vydání mincí po 5 Kč vzoru 1993, o ukončení platnosti mincí po 5 Kčs a jejich výměně, „Sbírka zákonů”, č. 143/93 Sb. (čá 38/1993), epravo.cz, 12 maja 1993 [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška Národnej banky Slovenska z 27. septembra 1993 o stiahnutí mincí po 2 Kčs vzoru 1972 a 1991 a mincí po 5 Kčs vzoru 1966 a 1991 z obehu, „Zbierka zákonov”, č. 224/1993 Z. z. (čá 58/1993), zakonypreludi.sk, 14 października 1993 [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (słow.).