Ablavius

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ablavius – historyk[1] lub etnograf (geograf)[2], autor historii Gotów, z której wzmianki zachowały się u Jordanesa. Uznawany bądź za osobę współczesną Kasjodorowi[3] (VI w.), nieco starszą (przełom V i VI w.)[4], żyjącą nie później niż w III w.[5], utożsamiany z konsulem z roku 331, Ablaviusem[6], bądź też z sofistą Ablabiosem z Galacji (przełom IV i V w.)[7]. Nie mógł jednak tworzyć później niż w roku 551[8].

Jego niezachowane dzieło uważane jest albo za główne źródło dla Kasjodora[3], źródło przez niego wykorzystane[9], za którego pośrednictwem treści w nim zawarte miały trafić do Getiki[10], albo ewentualnie mu znane[11], ale wykorzystane bezpośrednio przez Jordanesa[12]. W utworze Ablaviusa doszukiwano się historii spisanej na podstawie oralnych gockich przekazów pieśniarskich[3], historii Wizygotów co najmniej do czasów Hermanaryka (ok. 375)[13], dzieła etnograficznego bądź geograficznego[14]. Przekazane przez Jordanesa fragmenty z Ablaviusa tyczą się obszarów nadczarnomorskich i okresu sprzed podziału na Wizygotów i Ostrogotów[12]. Od niego zaczerpnął autor Getiki opowieść o królu Filimerze[15] oraz, zapewne, fragment opisujący wędrówkę Gotów ze Skandynawii nad Morze Czarne[16]. Prawdopodobnie utwór Ablaviusa był również nasycony motywami biblijnymi i antycznymi[15]. Jego przekaz stoi w opozycji wobec tradycji Kasjodorowej — Ablavius umiejscawia moment podziału Gotów na czasy Ostrogoty po osiedleniu się nad Morzem Czarnym, a nie dopiero na schyłek IV w.[17] — podaje poprzez powyższe w wątpliwość prawa Amalów do rządów nad Wizygotami[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Th. Mommsen, Prooemium, [w:] Iordanis, De origine actibusque Getarum, ed. T. Mommsen, Berlin 1882 (Monumenta Germaniae Historica. Auctores Antiquissimi, t. 5, 1), s. xxxvii–xxxix; R. Hachmann, Die Goten und Skandinavien, Berlin 1970, s. 68; I. Nordgren, The Well Spring of the Goths. About the Gothic peoples in the Nordic Countries and on the continent, New York 2004, s. 384-385; P. Janiszewski, Ablabios „descriptor Gothorum gentis egregius” i studia nad fragmentami zaginionych dzieł historyków antycznych, [w:] Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia Źródłoznawcze, t. 6, red. P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniewski, Warszawa 2007, s. 27–31.
  2. ↑ A. Gillett, Jordanes and Ablabius, [w:] Studies in Latin Literature and Roman History, t. 10, ed. C. Deroux, Brussels 2000 (Collection Latomus 254), s. 493-494.
  3. ↑ a b c Th. Mommsen, Prooemium, s. xxxvii–xxxix.
  4. ↑ R. Hachmann, Die Goten, s. 78.
  5. ↑ A. Gillett, Jordanes, s. 493-494
  6. ↑ I. Nordgren, The Well, s. 384-385.
  7. ↑ P. Janiszewski, Ablabios, s. 27–31.
  8. ↑ R. Kasperski, Amalowie a Wizygoci. Kasjodor i Ablavius – dwie relacje o władzy amalskich królów na Gotami, „Studia Źródłoznawcze”, t. 47 (2009), s. 5.
  9. ↑ I. Nordgren, The Well, s. 384-385; R. Hachmann, Die Goten, s. 78; P. Janiszewski, Ablabios, s. 31.
  10. ↑ S. Krautschick, Cassiodor und die Politik seiner Zeit, Bonn 1983, s. 145.
  11. ↑ a b R. Kasperski, Amalowie, s. 16.
  12. ↑ a b R. Kasperski, Amalowie, s. 6.
  13. ↑ R. Hachmann, Die Goten, s. 68.
  14. ↑ A. Gillett, Jordanes, s. 493-494.
  15. ↑ a b R. Kasperski, Amalowie, s. 7.
  16. ↑ P. Janiszewski, Ablabios, s. 31.
  17. ↑ R. Kasperski, Amalowie, s. 7-8, 10.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Gillett A., Jordanes and Ablabius, [w:] Studies in Latin Literature and Roman History, t. 10, ed. C. Deroux, Brussels 2000 (Collection Latomus 254), s. 479–500.
  • Hachmann R., Die Goten und Skandinavien, Berlin 1970.
  • Janiszewski P., Ablabios „descriptor Gothorum gentis egregius” i studia nad fragmentami zaginionych dzieł historyków antycznych, [w:] Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia Źródłoznawcze, t. 6, red. P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniewski, Warszawa 2007, s. 9–31.
  • Kasperski R., Amalowie a Wizygoci. Kasjodor i Ablavius – dwie relacje o władzy amalskich królów na Gotami, „Studia Źródłoznawcze”, t. 47 (2009), s. 1-16.
  • Krautschick S., Cassiodor und die Politik seiner Zeit, Bonn 1983.
  • Mommsen Th., Prooemium, [w:] Iordanis, De origine actibusque Getarum, ed. T. Mommsen, Berlin 1882 (Monumenta Germaniae Historica. Auctores Antiquissimi, t. 5, 1), s. I-LXXIII.
  • Nordgren I., The Well Spring of the Goths. About the Gothic peoples in the Nordic Countries and on the continent, New York 2004.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ablavius&oldid=62268303”