Aftimios (Ofiesh)

Eutymiusz

Aftimios

Abdullah Ofiesh
Arcybiskup
Kraj działania	Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia	22 października 1880 Bikfayya Al-Muhaydathah
Data i miejsce śmierci	24 lipca 1966 Kingston
Biskup Brooklynu
Okres sprawowania	1917-1933
Arcybiskup Amerykańskiego Ortodoksyjnego Kościoła Katolickiego
Okres sprawowania	1927-1933
Wyznanie	prawosławie
Kościół	AOCC
Śluby zakonne	1898
Diakonat	1898
Prezbiterat	1902
Nominacja biskupia	1917
Chirotonia biskupia	1917

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	13 maja 1917
Miejscowość	Nowy Jork
Miejsce	Sobór św. Mikołaja w Nowym Jorku
Konsekrator	Eudokim (Mieszczerski)
Współkonsekratorzy	Aleksander (Niemołowski), Stefan (Dzubaj)

Aftimios, właściwie Abdullah Ofiesh (ur. 22 października 1880 w Bikfayya Al-Muhaydathah, zm. 24 lipca 1966 w Kingston) – amerykański duchowny prawosławny, biskup Brooklynu w latach 1917-1933, arcybiskup Amerykańskiego Ortodoksyjnego Kościoła Katolickiego (AOCC) w latach 1927-1933.

Życiorys

Abdullah Ofiesh pochodził z prawosławnej rodziny syryjskiej. Urodził się i wychował w Libanie. Jako młody człowiek, mimo dezaprobaty ze strony ojca postanowił wybrać drogę życia monastycznego. Rozpoczął edukację w seminarium duchownym w Bejrucie. Podczas studiów należał do grupy kleryków stowarzyszonych w ruch Młodzi Syryjczycy, który opowiadał się za reformami administracji i szkolnictwa kościelnego w Patriarchacie Antiochii. W 1898 roku po zakończeniu formacji zgodnie z wcześniejszą deklaracją został mnichem. Wstąpił do monasteru, przyjął imię zakonne Aftimios, a następnie święcenia diakonatu z rąk metropolity Bejrutu i Górnego Libanu, Gabriela (Shatilla).

Zamierzał studiować w Rosji na Kijowskiej Akademii Teologicznej ostatecznie jednak pozostał w Bejrucie. W 1900 roku został archidiakonem. W 1902 roku otrzymał święcenia kapłańskie. W tym czasie został przeniesiony do Lataki. Popadł w konflikt z arcybiskupem Trypolisu, Arsaniuszem (Haddad) i patriarchą Antiochii, Melecjuszem II za nawoływanie do reformy życia mniszego, reformy administracji Kościoła i podwyższenia standardów szkolnictwa prawosławnego w Patriarchacie Antiochii.

Zagrożony karą ekskomuniki w 1905 roku zdecydował się wyjechać z Imperium Osmańskiego do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Po osiedleniu się w Nowym Jorku został inkardynowany do Syryjskiej Prawosławnej Misji w Ameryce Północnej, będącej w tym czasie samorządną jednostką kościelną w strukturach Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Pracował na parafiach skupiających arabskich emigrantów z Bliskiego Wschodu. Został proboszczem parafii św. Mikołaja w Montrealu. W 1915 roku otrzymał godność archimandryty.

Po śmierci biskupa Brooklynu, Rafaela (Hawaweeny) sobór rosyjskich biskupów prawosławnych mianował Aftimiosa jego następcą i nowym zwierzchnikiem Syryjskiej Prawosławnej Misji w Ameryce Północnej. Sakrę przyjął 13 maja 1917 roku w soborze św. Mikołaja w Nowym Jorku z rąk arcybiskupa Aleutów i Ameryki Północnej, Eudokima (Mieszczerskiego).

Biskup Aftimios wypełniał lojalnie powierzone mu zadanie. Dał się poznać jako dobry administrator i fundator wielu instytucji kościelnych. Początek lat dwudziestych XX wieku dla Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego był jednak czasem niepokojów i kryzysu. Po upadku Imperium Rosyjskiego i odrodzeniu Patriarchatu Moskiewskiego nastąpił w Ameryce Północnej zamęt w środowisku prawosławnych. Ścierały się w nim różne koncepcje dotyczące dalszego istnienia struktur kościelnych poza granicami Rosji. Wśród arabskiej wspólnoty pod zwierzchnictwem biskupa Aftimiosa wyodrębniły się dwie frakcje. Jedna opowiadała się za budowaniem ponadnarodowego Kościoła Prawosławnego w Ameryce, a druga za zachowaniem dawnych tradycji liturgicznych i obyczajowych oraz przejściem parafii syryjskiej misji pod jurysdykcję Patriarchatu Antiochii.

Biskup Aftimios był zwolennikiem współpracy z metropolitą całej Ameryki i Kanady, Platonem (Rożdiestwienskim), od którego w 1923 roku przyjął tytuł arcybiskupa. Jego oponentem był Viktor (Abuassaley). Spór doprowadził w 1924 roku do rozłamu arabskiej wspólnoty prawosławnej w Ameryce Północnej na dwie: pod jurysdykcją antiocheńską i pod jurysdykcją rosyjską. W tym samym roku doszło ponadto do schizmy w Rosyjskim Kościele Prawosławnym, gdy patriarcha Moskwy, Tichon suspendował amerykańskiego metropolitę Platona (Rożdiestwienskiego), a IV Sobór Wszechamerykański ogłosił autonomię Metropolii Amerykańskiej. Aftimos opowiedział się w tym konflikcie za postanowieniami soborowymi.

W 1927 roku arcybiskup Aftimos za aprobatą metropolity Platona i zgodą biskupów rosyjskiej Metropolii Ameryki został zwierzchnikiem samorządnego Amerykańskiego Ortodoksyjnego Kościoła Katolickiego, który skupiał anglojęzycznych prawosławnych w Ameryce Północnej. Była to wspólnota ideowo panprawosławna i starająca się swój misyjny charakter dopasować do dominującej w Stanach Zjednoczonych Ameryki kultury zachodniej. Dla nowego Kościoła Aftimos konsekrował w latach 1927-1932 czterech biskupów pomocniczych: Sofroniusza (Beshara), Emmanuela (Abouhatab), Józefa (Żuka) i Ignacego (Nicholsa).

Wkrótce po powstaniu misja AOCC spotkała się z krytyką ze strony Kościoła Episkopalnego Stanów Zjednoczonych Ameryki. Arcybiskup Aftimos popadł w konflikt z hierarchią Metropolii Amerykańskiej. Uwikłał się w spory z biskupami rosyjskimi, a dotyczące polityki finansowania parafii oraz o własność nieruchomości kościelnych. W wyniku tych napięć, w 1930 roku, AOCC opuścił biskup Montrealu, Emmanuel (Abouhatab). Przeszedł on pod jurysdykcję metropolity Platona i został ustanowiony w opozycji do Aftimosa nowym biskupem Brooklynu. Amerykański Ortodoksyjny Kościół Katolicki stał się tym samym niezależny od rosyjskiej Cerkwi w Ameryce Północnej i de facto zerwał z nią współpracę.

W 1933 roku arcybiskup Aftimos popadł w ekskomunikę za złamanie kanonów prawosławia, gdy poślubił Mariam Namey. Po tym zdarzeniu doszło do sporu biskupów AOCC w sprawie zwierzchnika Kościoła. Władycy Józef (Żuk) i Ignacy (Nichols) stwierdzili ważność małżeństwa. Uznali jednak arcybiskupa za emerytowanego. Bardziej stanowczy był Sofroniusz (Beshara). Potępił on anatemą Aftimosa, a następnie także Ignacego za złamanie celibatu. Amerykański Ortodoksyjny Kościół Katolicki w ciągu kilkunastu miesięcy od tych wydarzeń przestał faktycznie istnieć.

Po zawarciu małżeństwa Aftimios nie pełnił funkcji kapłańskich. Żył wraz z rodziną w skromnych warunkach w Pensylwanii. Po śmierci pochowany został bez ceremonii kościelnych na Maple Hill Cemetery w Hanover Township.

Bibliografia

• Karl Pruter: Bishops extraordinary. Highlandville: St. Willibrord's Press, 1985, s. 49-56.