Agenor Maria Joachim Gołuchowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Agenor Maria Joachim Gołuchowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 czerwca 1886
Paryż

Data i miejsce śmierci

15 maja 1956
Lozanna

Narodowość

polska

Odznaczenia
Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny)

Agenor Maria Joachim Gołuchowski[a] (ur. 22 czerwca 1886 w Paryżu, zm. 15 maja 1956 w Lozannie) – polski hrabia, ziemianin, oficer wojskowy, senator w II Rzeczypospolitej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Agenor Maria Joachim Gołuchowski urodził się 22 czerwca 1886 w Paryżu[1][2]. Pochodził z rodziny arystokratycznej, był synem Agenora Marii Adama Gołuchowskiego (1849-1921, minister spraw zagranicznych Austro-Węgier, II Ordynat na Skale) i księżniczki Anna z domu Murat (1863–1940) oraz bratem Wojciecha Marii (1888–1960) i Karola Marii Agenora (ur. 1892)[3][4].

Przed 1914 uzyskał tytuł hrabiego i austriackiego podkomorzego[5].

Podczas I wojny światowej od 1914 służył w C. K. Armii. Został mianowany na stopień nadporucznika kawalerii w rezerwie z dniem 1 listopada 1914[6]. Do 1918 był przydzielony do Pułku Ułanów nr 4[5][7][8]. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę został przyjęty to Wojska Polskiego[9]. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej z 1920 służył w szeregach 8 pułku ułanów[9]. Potem był oficerem Oddziale II Naczelnego Dowództwa[9]. Po wojnie zweryfikowany w stopniu porucznika rezerwy kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[10][11]. W początkowych latach 20. był oficerem rezerwy 8 pułku ułanów w Krakowie jako najwyżej sklasyfikowany w tym gronie porucznik[12][13]. W 1934 jako porucznik rezerwy kawalerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer po ukończeniu 40 roku życia i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[2].

W okresie II Rzeczypospolitej pozostawał właścicielem majątku w Skale nad Zbruczem w powiecie borszczowskim i zamieszkiwał tam do końca lat 30.[14][9]. Posiadał też majątek w powiecie lubaczowskim[14], w tym w Lubaczowie i tamtejszym Ostrowcu)[15][16]. Z ramienia BBWR pełnił mandat senatora w Senacie RP II kadencji (1928–1930)[9].

Na początku 1939 otrzymał tytuł obywatelstwa honorowego miasta Lubaczowa „za okazywaną pomoc materialną dla polskich organizacyj społecznych na terenie Lubaczowa, a w szczególności za darowanie placu pod budowę Domu Strzeleckiego, pod budowę gimnazjum i za pomoc przy urządzeniu elektrowni oraz za stały współudział w akcji opieki społecznej”[14][17]. Z tej okazji udzielił dalszego wsparcia finansowego na cele społeczne i zadeklarował oddanie placu i środków pod budowę kościoła i parafii w Baszni[14].

Od 1922 był żonaty z hrabiną Matyldą Władysławą Baworowską z Baworowa herbu Prus II Wilczekosy (1905-1977), z którą miał synów Agenora Marię (ur. 1923), Marię Teresę (1925-1990), Adama Marię (ur. 1927)[4].

Po wybuchu I wojny światowej wyjechał ze Lwowa, po czym przez Rumunię przedostał się do Szwajcarii[9]. Tam zamieszkał w Lozannie[9]. Zmarł tamże 15 maja 1956[9][4]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Bois de Vaux[9].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Agenor Gołuchowski”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Almanach 1908 ↓, s. 378.
  2. a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 954.
  3. Almanach 1908 ↓, s. 376-378.
  4. a b c Agenor Maria J hr. Gołuchowski z Gołuchowa h. Leliwa. sejm-wielki.pl. [dostęp 2023-02-10].
  5. a b c Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 621.
  6. Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 559.
  7. a b Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 806.
  8. Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1918, s. 1011.
  9. a b c d e f g h i Agenor Maria Gołuchowski. senat.edu.pl. [dostęp 2023-02-10].
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 699.
  11. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 621.
  12. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 616.
  13. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 558.
  14. a b c d Wysoce obywatelski czyn ziemianina. „Wschód”. Nr 122, s. 1, 19 marca 1939. 
  15. Zygmunt Kubrak. Lubaczów 1918–1939. Zarys organizacji i działalności gminy miejskiej w Lubaczowie. „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 60, 61, 62, 1994. 
  16. Zygmunt Kubrak. Wybranie zagadnienia demograficzne powiatu lubaczowskiego (1938–1948). „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 87, 1994. 
  17. Zygmunt Kubrak. Lubaczów 1918–1939. Zarys organizacji i działalności gminy miejskiej w Lubaczowie. „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 61, 1994. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]