Albin Świtalski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Albin Świtalski
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1836
Przeworsk

Data i miejsce śmierci

22 marca 1923
Lwów

Zawód, zajęcie

urzędnik

Narodowość

polska

Rodzice

Szymon, Tekla

Małżeństwo

Henryka (I),
Amalia (II),
Antonina (III)

Dzieci

Henryka, Tadeusz, Zofia, Amalia, Kazimierz, Stefania

Krewni i powinowaci

Domicela, Ludwika, Leon (rodzeństwo), Józef Popiel, Wilhelm Veith (teściowie)

Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Albin Świtalski (ur. 21 lutego 1836 w Przeworsku, zm. 22 marca 1923 we Lwowie) – polski c. i k. urzędnik, starosta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 21 lutego 1836 w Przeworsku jako syn zamieszkałych tamże Szymona i Tekli z domu Adamkiewicz[1][2][3][4][5], bratem Domiceli (po mężu Majewska), Ludwiki (po mężu Różańska), Leona (ksiądz)[6]. Uczestniczył w powstaniu styczniowym 1863[7].

W okresie zaboru austriackiego wstąpił do administracyjnej służby państwowej. Od około 1864 był praktykantem konceptowym w Komisji Namiestnictwa w Krakowie (K.K. Statthalterei-Commision in Krakau)[8]. Następnie przeszedł do pracy w C. K. Namiestnictwie we Lwowie (K.K. Statthalterei in Lemberg), gdzie od około 1866 był praktykantem konceptowym[9]. Od około 1869 w charakterze prowizorycznym, od około 1871 jako etatowy adjunkt konceptowy, a od około 1871 jako prowizoryczny koncepista namiestnictwa, od około 1873 jako prowizoryczny komisarz powiatowy, od około 1874 jako komisarz powiatowy był przydzielony w C. K. Namiestnictwie do pracy C. K. Komisji Krajowej dla Spraw Odkupu i Uporządkowania Ciężarów Gruntowych oraz do C. K. Dyrekcji Funduszów Indemnizacyjnych[10]. Od około 1875 do około 1889 sprawował stanowisko komisarza powiatowego w C. K. starostwie powiatu sanockiego[11]. Równolegle, od około 1876, potem od około 1879 do około 1883 był zastępcą prezydującego C. K. Powiatową Komisją Szacunkową, tj. starosty Leona Studzińskiego[12]. Wszedł w skład władz powołanego w 1889 sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, zostając zastępcą wydziałowych[13].

Po odejściu z Sanoka krótkotrwale od około 1889 pracował w randze sekretarza namiestnictwa w C. K. Namiestnictwie we Lwowie[14]. Później sprawował stanowisko c. k. starosty powiatu rudeckiego od około 1891 do około 1904[15][16][17]. Z tytułu piastowanego urzędu w tym okresie był także przewodniczącym C. K. Rady Szkolnej Okręgowej[18]. Po ustąpieniu z urzędu starosty rudeckiego został przeniesiony w stan spoczynku[19]. Otrzymał tytuły honorowego obywatelstwa Rudki i Komarno[4].

Był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Henryka z domu Kaukol (1844-1872), z którą miał córkę Henrykę Marię (1872-1948, po mężu Śnieżek)[20]. Drugą żoną od ok. 1875 była Amalia Celestyna z domu Popiel (ur. 8 kwietnia 1840, córka Heleny z domu Skolimowskiej oraz Józefa Popiela - urzędnika magistratów miejskich w Stryju, od ok. 1840 w Stanisławowie, później urzędnika sądowego w Złoczowie, do ok. 1870 dyrektora urzędu pomocniczego c. k. sądu obwodowego w Tarnopolu[21][2][3]; zm. 7 lutego 1882 dzień po urodzeniu córki Amalii Zofii[22])[23], z którą miał dzieci: Tadeusza Felicjana (ur. 9 czerwca 1876[21], zm. 19 maja 1887 w wieku 11 lat[24]), Zofię Jadwigę[23] (ur. 17 grudnia 1877[2], zm. 31 maja 1881 w wieku 3,5 lat na zapalenie oskrzeli[25]; obie zostały pochowane na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku[26], a ich nagrobek został wpisany do rejestru obiektów zabytkowych i podlega ochronie prawnej[27]) i Amalię Zofię (ur. 6 lutego 1882[3], nauczycielka[28], od około 1902 nauczycielka nadetatowa w pięcioklasowej szkole żeńskiej w Rudkach jako Amalia Świtalska[29], latem 1905 mianowana stałą nauczycielką w sześcioklasowej szkole żeńskiej w Rudkach[30], gdzie do końca życia pracowała jako Amalia Karpow, zm. 23 kwietnia 1906[31]). Trzecią żoną była Antonina Maria z domu Veith[23] (1855-1944[32], pochodząca ze spolonizowanej rodziny austriackiej[17], osiedlonej w Sanoku w 1834, córka Wilhelma Veitha[33], emerytowanego inspektora podatkowego w Sanoku[34], w 1877 pomocnica nauczycielska w czteroklasowej szkole żeńskiej w Sanoku[35]), z którą miał syna Kazimierza Stanisława (1886-1962[33], legionista, polityk w II RP[17]) i Stefanię (po mężu Wciślak)[6].

Zmarł 22 marca 1923 we Lwowie[6]. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie w grobowcu swojego teścia Wilhelma Veitha[6].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austro-węgierskie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Księga parafialna kościoła Ducha Świętego w Przeworsku, akt chrztu Albina Świtalskiego, k. 65.
  2. a b c Księga urodzeń 1870–1882 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 108 (poz. 5).
  3. a b c Księga urodzeń 1870–1882 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 157 (poz. 20).
  4. a b Wilhelm Veith, Albin Świtalski. cmentarzlyczakowski.pl. [dostęp 2022-02-17].
  5. Tu podano miejsce urodzenia w Tarnopolu i imię ojca Zenon. Albin Świtalski. geni.com. [dostęp 2019-11-11].
  6. a b c d Albin Świtalski. geni.com. [dostęp 2019-11-11].
  7. Kazimierz Świtalski. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2021-06-06].
    • Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1865. Lwów: 1865, s. 19.
    • Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1866. Lwów: 1866, s. 19.
    • Handbuch der politischen Behörden in Galizien für das Jahr 1867. Lwów: 1867, s. 9.
    • Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868. Lwów: 1868, s. 9.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1869, s. 6.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 6, 10, 11, 91.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 6, 9, 10, 76.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów: 1872, s. 4, 8, 9, 73.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: 1873, s. 4, 8, 9, 74.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 8, 9, 75.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 8, 9, 75.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: 1876, s. 54.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 53.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 31.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1881. Lwów: 1881, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 31.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1884. Lwów: 1884, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1885. Lwów: 1885, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 32.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 188.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 178.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1881. Lwów: 1881, s. 177.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 179.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 182.
  8. Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl. [dostęp 2015-06-17].
  9. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 3.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 30.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 33.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 40.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 40.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 40.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 40.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 40.
    • Telegramy Gazety Lwowskiej. Przyjazd Najjaśniejszego Pana. „Gazeta Lwowska”. Nr 200, s. 5, 1 września 1896. 
    • Część nieurzędowa. Ostatni dzień pobytu Najj. Pana w Galicyi. „Gazeta Lwowska”. Nr 213, s. 1-2, 18 września 1903. 
  10. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1904. Wiedeń: 1904, s. 756.
  11. a b c Monika Szkółka. Sylwetka polityczna Kazimierza Świtalskiego. „Rocznik Sanocki”. Tom IX, s. 225, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 410.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 487.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 487.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 487.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 487.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 520.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 520.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 520.
  12. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1905. Wiedeń: 1905, s. 154.
  13. Henryka Świtalska (Kaukol). geni.com. [dostęp 2019-11-11].
  14. a b Księga urodzeń 1870–1882 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 90 (poz. 83).
  15. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 48 (poz. 35).
  16. a b c Ewa Filip: Amalia Celestyna Świtalska. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2019-03-09].
  17. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 131 (poz. 97).
  18. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 38 (poz. 86).
  19. Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 45, 48, 49.
  20. Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2019-03-09].
  21. Kronika. Wynik nauczycielskich egzaminów kwalifikacyjnych. „Echo Przemyskie”. Nr 84, s. 3, 18 października 1902. 
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 628.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 628.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 628.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 628.
  22. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”. Nr 22b, s. 362, 9 sierpnia 1905. 
  23. a b Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 101 (poz. 58).
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876, Lwów 1876, s. 54.
    • CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 597.
  24. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 439.
  25. Dary na Skarb polski. „Gazeta Lwowska”. Nr 70, s. 5, 25 marca 1919.