Aleksandr Mielik-Paszajew

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksandr Mielik-Paszajew
Ilustracja
Aleksandr Mielik-Paszajew na armeńskim znaczku pocztowym, 2006
Imię i nazwisko

Aleksandr Szamiljewicz Mielik-Paszajew

Data i miejsce urodzenia

23 października 1905
Tyflis

Data i miejsce śmierci

18 czerwca 1964
Moskwa

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent

Odznaczenia
Ludowy Artysta ZSRR Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR
Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order „Znak Honoru” Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal „W upamiętnieniu 800-lecia Moskwy”

Aleksandr Szamiljewicz Mielik-Paszajew, ros. Александр Шамильевич Мелик-Пашаев (ur. 10 października?/23 października 1905 w Tyflisie, zm. 18 czerwca 1964 w Moskwie[1][2][3]) – rosyjski dyrygent.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył konserwatorium w Tyflisie, gdzie był uczniem Nikołaja Czeriepnina[1][2][3]. Od 1921 do 1924 roku był pianistą i koncertmistrzem orkiestry teatru operowego w Tyflisie, następnie został jego dyrygentem[2]. W latach 1928–1930 odbył uzupełniające studia muzyczne w Konserwatorium Leningradzkim u Aleksandra Gauka[1][2]. Od 1930 do 1931 roku ponownie dyrygował operą w Tyflisie[1][2]. Później związał się z moskiewskim Teatrem Bolszoj, w latach 1953–1962 pełnił funkcję jego pierwszego dyrygenta[1][2][3].

Zasłynął jako interpretator rosyjskiego repertuaru operowego[2], poprowadził też prapremiery wielu dzieł, m.in. Abesalom i Eteri Zakarii Paliaszwilego (1939) oraz Dekabrystów Jurija Szaporina (1953)[1]. Gościnnie dyrygował w Pradze (1958), Londynie (1961) i Budapeszcie (1961)[1]. Był autorem licznych, nagradzanych za granicą nagrań płytowych[1]. Zajmował się także komponowaniem, napisał m.in. symfonię[3].

Dwukrotny laureat Nagrody Stalinowskiej (1941 i 1943)[2]. Otrzymał tytuł Ludowego Artysty ZSRR (1951)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 167. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2392. ISBN 0-02-865529-X.
  3. a b c d Daniel Jaffé: Historical Dictionary of Russian Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2022, s. 253. ISBN 978-1-5381-3008-7.