Alfred Hausner

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfred Hausner
Ilustracja
Alfred Hausner (1822–1887). Litografia Roberta Theera z 1839 r.
Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1822
Brody

Data i miejsce śmierci

17 lutego 1887
Brody

Poseł do Sejmu Krajowego Galicji I II III kadencji
Okres

od 1861–1869
do 1873–1876

Poseł do austriackiej Rady Państwa w Wiedniu II kadencji
Okres

od 20 maja 1867
do 5 czerwca 1868

Przynależność polityczna

Koło Polskie

Alfred Hausner (ur. 11 stycznia 1822 w Brodach, zm. 17 lutego 1887 tamże) – bankier i kupiec oraz poseł do Sejmu Krajowego Galicji i austriackiej Rady Państwa

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył szkołę średnią we Lwowie. Od 1847 był wspólnikiem, a po śmierci ojca od 1858 r. kierował rodzinnym domem handlowym i bankowym „Hausner & Violland” w Brodach i Lwowie[1]. Sadok Barącz w swej książce o Brodak, że jedną z najokazalszych kamienic w mieście była należąca do „bankiera Hausner et Violand, który to dom w owym czasie wielkie robił interesa, dorobił się ogromnej fortuny tak, że równie jak Bach panicze Hausnerowie pokupowali podobno dobra, a panny zbytkowały i bieliznę posyłały prać do Wiednia”[2]. W tym właśnie domu Hausnerowie gościli przebywających w Brodach przedstawicieli rodziny Habsburgów, m.in. arcyksięcia Karola Ludwika w 1855 roku[2]. Przejął firmę w dramatycznych okolicznościach po zamordowaniu jego ojca Karola[2]. Firma prowadzona przez niego była najbogatszym przedsiębiorstwem w Brodach. Jej kapitał w połowie XIX wieku wynosił 250 000 florenów[3]. Do jej klientów należały najważniejsze rodziny ziemiańskie z Galicji, a także elita polityczna kraju, m.in. pożyczał pieniądze Franciszkowi Smolce i Florianowi Ziemiałkowskiemu[4].

Politycznie związany z demokratami. Poseł do Sejmu Krajowego Galicji I kadencji (1861–1867) II kadencji (1867–1869) III kadencji 1873–1876). Wybrany do Sejmu Krajowego w II kurii, jako przedstawiciel Brodzkiej Izby Handlowej i Przemysłowej[5][6]. Aktywnie uczestniczył w obradach parlamentu galicyjskiego m.in. na jego wniosek Sejm uchwalił Statut dla miasta Brody[7]. Poseł do austriackiej Rady Państwa w Wiedniu II kadencji (20 maja 1867 – 5 czerwca 1868)[8] reprezentował w kurii II izby przemysłowe i handlowe[9]. Był członkiem Koła Polskiego[8][10]. W Radzie Państwa brał udział w komisji finansowej jako sekretarz[11]. Był także członkiem najpierw z grupy najwyżej opodatkowanych kupców potem z grupy gmin miejskich Rady Powiatowej (1875–1887) oraz członkiem (1875–1887) i wiceprezesem (1875) Wydziału Powiatowego w Brodach[12].

Był od 1870 członkiem ze stanu kupieckiego, a także wiceprezesem (1870–1871,1880–1884) i prezesem (1885–1887) Izby Przemysłowo-Handlowej w Brodach[13][8]. Członek oddziału brodzkiego (1870–1887) Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[14].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Rodzina była pochodzenia niemieckiego, pradziad Jan przeniósł się w XVIII w. z Moraw do Polski i założył domy bankowe we Lwowie i Brodach pod firmą „Hausner et Violland”. Z czasem stała się ona najbogatszą firmą w Brodach i jedną z najpoważniejszych instytucji kredytowych Galicji. Julian Ursyn Niemcewicz który odwiedził Brody w 1820 oceniał dom handlowy Hausnera jako wyjątkowo chrześcijańską firmę „pośród niezmierzonego okiem oceanu Żydów”. Ojciec Alfreda Karol (1790–1858) był już całkowicie spolonizowany. W latach 1832–1848 bank firmy Hausner przekazywał nielegalnie listy Juliusza Słowackiego do jego matki Salomei Bécu w Krzemieńcu[3]. Alfred żył samotnie. Chory na nieuleczalną chorobę 17 lutego 1887 popełnił samobójstwo[8]. Był starszym bratem Otto Hausnera[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Monarchya Austryacka. Rzecz urzędowa. „Gazeta Lwowska”, 80 (5 kwietnia 1861), s. 1.
  2. ↑ a b c Sadok Barącz, Wolne miasto handlowe Brody, Lwów 1865, s. 137, 148, 149.
  3. ↑ a b Edmund Bernhaut, Obrazki z przeszłości Brodów i powiatu brodzkiego, t. 1, Brody 1938, s. 60, 69.
  4. ↑ Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, oprac. Antoni Knot, t. 1, Kraków 1957, s. 80–81.
  5. ↑ Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego 1863, Lwów 1863.
  6. ↑ Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993, ISBN 83-7059-052-7.
  7. ↑ Stenograficzne sprawozdania z trzeciej sesyi Sejmu Krajowego Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim w roku 1865–1866, Tom 1 [Lwów 1866] s. 586.
  8. ↑ a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Hausner, Alfred. – Parlamentarier 1848–1918 online [10.05.2020, 28.02. 2023].
  9. ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, Warszawa 1996.
  10. ↑ Wojciech Hausner, Jeden rok Alfreda Hausnera w Radzie Państwa, Cracovia Leopolis.
  11. ↑ Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), oprac. i wstęp Zbigniew Fras i Stanisław Pijaj, Kraków 2001, s. 192.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1875 s. 259, 260; 1880 s. 229; 1884 s. 213;1887, s. 214.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870 s. 316; 1880 s. 212; 1884, s. 195; 1887, s. 196.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870 s. 572; 1875 s. 568; 1884 s. 546; 1887, s. 547.
  15. ↑ Adam Galos, Hausner Otto (1827–1890), Polski Słownik Biograficzny t. 9, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960–1961, s. 315.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alfred_Hausner&oldid=70270531”