Alojzy Osiński
Biskup sufragan diecezji łuckiej | ||
| ||
Data i miejsce urodzenia | ||
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | ||
Kanonik katedry łuckiej | ||
Okres sprawowania |
1817-1824 | |
Rektor wileńskiej akademii duchownej | ||
Okres sprawowania |
1833-1839 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Inkardynacja | ||
Śluby zakonne |
1785 | |
Diakonat |
1793 | |
Nominacja biskupia |
1839 | |
Odznaczenia | ||
Alojzy Osiński (ur. 4 marca 1770[1], zm. 10 czerwca 1842 w Ołyce) – biskup sufragan łucki, bibliograf, mówca i filolog polski.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Jana Osińskiego h. Junosza i żony jego Barbary z d. Markowskiej jako najstarszy syn. Miał młodszego brata Ludwika.
Początkowe nauczanie zdobywał w Radomiu w kolegium pijarów i w 1784 wstąpił w Drohiczynie do tego zakonu. W 1791 rozpoczął nauczanie w szkołach zgromadzenia pijarów nauczając matematyki, fizyki i logiki. W latach 1802-1806 był prefektem w szkołach pijarskich a następnie przez kolejne 18 lat uczył literatury polskiej i łacińskiej oraz historii starożytnej w liceum Krzemienieckim.
W 1817 został mianowany kanonikiem katedry w Łucku i prałatem. W 1820 otrzymał od papieża Piusa VII tytuł towarzysza rzymskiego dworu laterańskiego oraz order złotej ostrogi. W 1824 został asesorem konsystorza oraz deputatem w Wilnie. W 1828 został doktorem teologii oraz kanonikiem w katedrze wileńskiej, w 1831 infułatem ołyckim i w 1833 rektorem wileńskiej akademii duchownej.
W 1839 został mianowany biskupem sufraganem diecezji łuckiej i osiadł w Ołyce. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie oraz Towarzystwa Naukowego Krakowskiego[1].
Dorobek[edytuj | edytuj kod]
Wydrukowany[edytuj | edytuj kod]
Ukazały się drukiem:
- Nauka ojca dana synowi jadącemu do Akademii, Warszawa 1801,
- Kazanie na pogrzebie Krystyny Radzimińskiej, 1803,
- Słownik mitologiczny z przyłączeniem obrazo pisma (Jeonologia), Warszawa 1806— 1812, 3 tomy,
- Kazanie na pogrzebie Michała Jerzego Wandalina Mniszcha, Warszawa 1806,
- Mowa przy rozpoczęciu popisów rocznych miana w Gimnazyjum Wołyńskiem, Krzemieniec 1807,
- Kazanie na pogrzebie Tomasza Lenczowskiego podkomorzego krzemienieckiego, Krzemieniec 1808,
- Kazanie przy otwarciu nauk w Gimnazyjum Wołyńskim, Krzemieniec 1808, oraz w 1809,
- Kazanie na obchodzie pogrzebowym Józefa Czecha', Krzemieniec 1811,
- O życiu i pismach Ks. Skargi, Krzemieniec 1812,
- Pochwala ks. Onufrego Kopczyńskiego, Warszawa 1817,
- O życiu i pismach Tadeusza Czackiego, Krzemieniec 1811,
- Kazanie na exekwiach po J. O. Ks. Czartoryskim, Warszawa 1823
- Mowa na obchód pamiątki Fr. Scheidta, Krzemieniec 1807
- Łza i nadzieja, dwa wyjątki z Bogactw mowy polskiej, Wilno 1835,
- Wiadomość o biskupie Wileńskim Pawle Algimontowiczu Księciu Olszańskim, zamieszczona w Wizerunkach Nauk. Poczet nowy t. XI.
W rękopisie[edytuj | edytuj kod]
- Żywoty Biskupów Wileńskich w 26 zeszytach,
- Wiadomość o życiu i pismach pisarzów polskich z rozbiorem ich dziel w 20 tomach.
- Bogactwa mowy polskiej, słownik języka polskiego zachowało się 15 tomów,
- Obraz życia i pism ks. Jakóba Wujku z Wągrowca, z przyłączeniem, obszernej wiadomości o biblijach, psałterzach, kancyonałach rozmaitych wyznań,
- O jezuitach w Polsce we względzie nauk z wyszczególnieniem wszystkich Jezuitów piszących po polsku i po łacinie,
- O literaturze polskiej, łacińskiej i poezyi,
- Opis zakładów chwalebnych, w kolegiacie Ołyckiej,
- Związek szlachty litewskiej przeciwko Sapiehom.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b TNK - Towarzystwo Naukowe Krakowskie [online], tnk.krakow.pl [dostęp 2021-05-17] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. XX. Warszawa: S. Orgelbrandt, 1865, s. 114-115. [dostęp 2021-05-17]. (pol.).
- J.B. KSIĄDZ ALOIZY OSIŃSKI. „Dziennik Warszawski”. 291, s. 3, 2 listopada 1855. Warszawa. [dostęp 2021-05-18].
- Urodzeni w 1770
- Junoszowie
- Wykładowcy uczelni pijarskich w I Rzeczypospolitej
- Wykładowcy Liceum Krzemienieckiego (1805–1831)
- Kanonicy łuckiej kapituły katedralnej
- Prałaci łuckiej kapituły katedralnej
- Członkowie Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie
- Polacy odznaczeni Orderem Złotej Ostrogi
- Kanonicy wileńskiej kapituły katedralnej
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Kapituła kolegiacka ołycka
- Wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie
- Biskupi łuccy
- Polscy bibliografowie
- Polscy poloniści
- Zmarli w 1842