Andrzej Kruszewski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Kruszewski
Data urodzenia

11 lutego 1934

profesor nauk fizycznych
Specjalność: astrofizyka
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Praca naukowa
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Instytut

Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego

Andrzej Kruszewski (ur. 11 lutego 1934) – polski astronom, profesor doktor habilitowany. Główne obszar jego zainteresowań naukowych to astrofizyka i astronomia statystyczna. Emerytowany profesor zwyczajny w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Kruszewski już w wieku 17 lat publikował swoje obserwacje wizualne gwiazd zmiennych w Uranii[2]. Jako student astronomii UW brał udział w obserwacjach całkowitego zaćmienia Słońca 30 czerwca 1954. Był członkiem ekspedycji lotniczej, a jego zadaniem było fotografowanie skrzydła samolotu[3]. Rok później uzyskał tytuł magistra. W 1959 przebywał na stażu w Obserwatorium Licka, a jego praca została bardzo dobrze oceniona przez dyrektora obserwatorium Alberta Whitforda oraz Nicholasa U. Mayalla, co ułatwiło kolejnym warszawskim astronomom wyjazdy naukowe do tego obserwatorium. W 1962 obronił pracę doktorską „Statystyczna metoda analizy zmian okresów gwiazd zmiennych” na UW[4][5]. W kolejnych latach opublikował serię publikacji w serii o wspólnym tytule „Exchange of Matter in Close Binary Systems” cytowanych łącznie ponad 100 razy[6][7][8][9]. W połowie lat sześćdziesiątych skonstruował fotometr fotoelektryczny i zdefiniował system fotometryczny[10][11][12]. Wywarł duży wpływ na młodszego kolegę: Bohdana Paczyńskiego[13]. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych Kruszewski był redaktorem czasopisma naukowego Acta Astronomica[14]. Brał udział w planowaniu budowy teleskopu o średnicy 2 m, który Polska Akademia Nauk miała postawić w Belsku (powiat grójecki)[15]. Wspólnie z Krzysztofem Serkowskim pracował nad zagadnieniem polaryzacji światła gwiazd[16][17]. Kruszewski był drugim autorem publikacji, w której dzięki obserwacjom fotometrycznym z Obserwatorium UW w Ostrowiku pokazano, że gwiazda nowa klasyczna V1500 Cyg jest polarem, czyli składa się z czwerwonego karła i białego karła o bardzo silnym polu magnetycznym[18]. Od lutego 1981 przez rok przebywał na stażu naukowym w Europejskim Obserwatorium Południowym[19][20]. Był promotorem doktoratów Józefa Juchniewicza (1976), Andrzeja Sołtana (1977) i Jacka Chołoniewskiego (1986)[4][21]. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych był wicedyrektorem Obserwatorium Astronomicznego UW[22]. Wkrótce po tym, jak Andrzej Udalski zainstalował w Obserwatorium w Ostrowiku pierwszą w Polsce kamerę CCD, Andrzej Kruszewski wspólnie z Ireną Semeniuk przeprowadzili tą kamerą obserwacje polara pośredniego FO Aqr(inne języki) i opublikowali wyniki analizy tych danych[23][24].

Wybrane publikacje naukowe[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Prof. dr hab. Andrzej Kruszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2011-11-26].
  2. ↑ Andrzej Kruszewski, Obserwacje gwiazd zmienny długookresowych: S CrB, R Dra, R Sct, R Ser, R Tri, „Urania” (1), 1951, s. 26-29 [dostęp 2024-02-21].
  3. ↑ Konrad Rudnicki, O celowości ekspedycji lotniczych dla badania zaćmienia Słońca, „Postępy Astronomii” (3), 1955, s. 98–104 [dostęp 2024-02-18].
  4. ↑ a b Marta Kicińska-Habior, Andrzej Kajetan Wróblewski (red.), 75 lat fizyki na Hożej, 1996, ISBN 83-905334-0-5.
  5. ↑ G.W. Preston, Bohdan Paczyński's Early Years, t. 403, 1 marca 2009, s. 15 [dostęp 2024-02-21].
  6. ↑ A. Kruszewski, Exchange of Matter in Close Binary Systems. I. Equilibrium Configurations in the Case of Deviations from Synchronism, „Acta Astronomica”, 13, 1963, s. 106, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-29].
  7. ↑ A. Kruszewski, Exchange of Matter in Close Binary Systems II. Particle Trajectories, „Acta Astronomica”, 14, 1964, s. 231, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-29].
  8. ↑ A. Kruszewski, Exchange of Matter in Close Binary Systems III. Changes in Period Caused by Exchange of Matter, „Acta Astronomica”, 14, 1964, s. 241, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-29].
  9. ↑ A. Kruszewski, Exchange of Matter in Close Binary Systems. IV. Ring Formation, „Acta Astronomica”, 17, 1967, s. 297, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-29].
  10. ↑ A. Kruszewski, An experimental four-colour photometry, „Acta Astronomica”, 16, 1966, s. 285, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-03-08].
  11. ↑ Stefan Piotrowski, Pracownia Astrofizyki II, „Postępy astronomii” (3), 1969, s. 289 [dostęp 2024-03-08].
  12. ↑ Konferencja jubileuszowa Stacji obserwacyjnej OAUW w OStrowiku. Andrzej Udalski (prelegent) 62 minuta. [dostęp 2024-03-09].
  13. ↑ Bohdan Paczyński, Astronomia – moje szczęcie..., [w:] Andrzej Woszczyk (red.), Astronomem być: świadectwa życia i pracy astronomów polskich, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizcji i Kierownictwa "Dom Organizatora", 2007, 166 i 168, ISBN 978-83-7285-319-6 [dostęp 2024-03-07].
  14. ↑ Michał Jaroszyński, Andrzej Udalski, 98 lat Acta Astronomica, „Urania – Postępy Astronomii”, 2023 (4), s. 34–39, ISSN 1689-6009.
  15. ↑ Wojciech Krzemiński, Moje pół wieku z astronomią, [w:] Andrzej Woszczyk (red.), Astronomem być: świadectwa życia i pracy astronomów polskich, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizcji i Kierownictwa "Dom Organizatora", 2007, s. 160, ISBN 978-83-7285-319-6.
  16. ↑ A. Kruszewski, T. Gehrels, K. Serkowski, Wavelength dependence of polarization. XII. Red variables., „The Astronomical Journal”, 73, 1968, s. 677–687, DOI: 10.1086/110678, ISSN 0004-6256 [dostęp 2024-02-29].
  17. ↑ K. Serkowski, A. Kruszewski, Changes in Polarization of the R Coronae Borealis Star RY Sagittarii, „The Astrophysical Journal”, 155, 1969, L15, DOI: 10.1086/180294, ISSN 0004-637X [dostęp 2024-02-29].
  18. ↑ I. Semeniuk i inni, Photometric observations of Nova V1500 Cygni., „Acta Astronomica”, 27, 1977, s. 301–318, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-29].
  19. ↑ Personnel movements, „Messenger”, 1980, s. 4 [dostęp 2024-02-17] (ang.).
  20. ↑ Personnel movements, „Messenger”, 1981, s. 31 [dostęp 2024-02-17] (ang.).
  21. ↑ Absolwenci,Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika, Warszawa [online], www.camk.edu.pl [dostęp 2024-02-16].
  22. ↑ Jarosław Włodarczyk, Astronomia, [w:] Andrzej Kajetan Wróblewski (red.), Nauki ścisłe i przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 19-49, ISBN 978-83-235-1791-7.
  23. ↑ A. Kruszewski, I. Semeniuk, CCD Photometry of the Intermediate Polar FO Aquarii, „Acta Astronomica”, 43, 1993, s. 127–138, ISSN 0001-5237 [dostęp 2024-02-19] (ang.).
  24. ↑ Andrzej Udalski, Pierwsze w Polsce obserwacje CCD, w Ostrowiku..., „Postępy Astronomii”, 1991, 4, s. 180-181, ISSN 0032-5414.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Kruszewski&oldid=73532098”