Andrzej Pisera

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Pisera
Państwo działania

 Polska

Profesor doktor habilitowany nauk o Ziemi
Specjalność: paleontologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1986
Instytut Paleobiologii PAN

Habilitacja

1998
Instytut Paleobiologii PAN

Profesura

2015

Praca zawodowa
Instytut

Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk

Okres zatrudn.

1981–2020

Strona internetowa

Andrzej Pisera – polski paleontolog, aktywny od lat 70. XX wieku do chwili obecnej (2024), paleoekolog, badacz krasnorostów, szkarłupni oraz gąbek kopalnych i współczesnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1974 uzyskał tytuł zawodowy magistra. Od 1981 jego kariera zawodowa jest związana z Instytutem Paleobiologii PAN, gdzie w 1986 uzyskał doktorat, a w 1998 – habilitację[1]. W latach 1993–1994 był stypendystą Fundacji Fulbrighta[2]. W 2015 uzyskał tytuł profesora nauk o Ziemi[1][3]. Jest jednym z redaktorów World Porifera Database (podprojektu World Register of Marine Species)[4].

Osiągnięcia naukowe[edytuj | edytuj kod]

Znaczenie w historii nauki[edytuj | edytuj kod]

Wśród osiągnięć Andrzeja Pisery należy wymienić przede wszystkim współautorstwo dzieła Systema Porifera, które jest autorytatywną[5] rewizją taksonomiczną wszystkich (ok. 680) rodzajów współczesnych gąbek[6], a także autorstwo rewizji gąbek górnojurajskich Jury Szwabskiej (124 gatunki). Andrzej Pisera i współautorzy zaproponowali też nowy model tworzenia się olbrzymiej (dochodzącej do 3 m długości) igły (spikuli) u gąbki Monorhaphis(inne języki)[7].

Andrzej Pisera opisał liczne nowe taksony:

  • rodzaje gąbek dewońskich: m.in. Jazwicella Rigby & Pisera, 2001, Polonospongia Rigby & Pisera, 2001, Astyloscyphia Rigby & Pisera, 2001;
  • rodzaje gąbek współczesnych: m.in. Neoschrammeniella Pisera & Lévi, 2002[6], Isabella Schlacher-Hoenlinger, Pisera & Hooper, 2005[8] i Levispongia Schuster, Pisera, Ekins & Debitus 2021[9];
  • liczne gatunki.

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Rafowe utwory miocenu z Roztocza zachodniego (1978)[10]
  • Tithonian crinoids from Rogoźnik (A. Pisera & J. Dzik, 1979)[11]
  • Występowanie, diageneza i oznaczanie kalcytu magnezowego (I. Iwasińska, M. Narkiewicz & A. Pisera, 1981)[12]
  • Miocene reefs of the Paratethys (1996)[13]
  • Upper Jurassic siliceous sponges from the Swabian Alb (1997)[14]
  • Upper Devonian sponges from the Holy Cross Mountains (współautor, 2001)[15]
  • Systema Porifera (współautor, 2002)[6]
  • Palaeontology of sponges – A review (2006)[16]
  • Insights into the structure and morphogenesis of the giant basal spicule of the glass sponge Monorhaphis chuni (A. Pisera et al., 2021)[7]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Na jego cześć nazwano trzy gatunki zwierząt, kopalnego (jurajskiego) ślimaka Buvignieria piserai Kaim, 2004[17], kopalną (kredową) gąbkę Laocetis piserai Vodrážka & Crame, 2011[18] oraz współczesną gąbkę Neoschrammeniella piserai Carvalho, Cárdenas, Ríos, Cristobo, Rapp & Xavier, 2020[19].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Ludzie Nauki: Andrzej Pisera, prof. dr hab. [online], ludzie.nauka.gov.pl [dostęp 2024-04-15].
  2. ↑ Andrzej Pisera | Fulbright Scholar Program [online], fulbrightscholars.org [dostęp 2024-04-15].
  3. ↑ Prezydent wręczył nominacje profesorskie 57 osobom [online], www.prezydent.pl, 23 kwietnia 2015.
  4. ↑ World Porifera Database [online], www.marinespecies.org [dostęp 2024-04-22].
  5. ↑ John N.A. Hooper, Rob W.M. Van Soest, Systema Porifera. A Guide To The Classification Of Sponges …. The End Of A Beginning, „Boll. Mus. Ist. Biol. Univ. Genova”, 68, 2004, s. 19–38.
  6. ↑ a b c Systema Porifera, DOI: 10.1007/978-1-4615-0747-5 [dostęp 2024-04-17] (ang.).
  7. ↑ a b Andrzej Pisera i inni, Insights into the structure and morphogenesis of the giant basal spicule of the glass sponge Monorhaphis chuni, „Frontiers in Zoology”, 18 (1), 2021, s. 58, DOI: 10.1186/s12983-021-00440-x, ISSN 1742-9994, PMID: 34749755, PMCID: PMC8576975.
  8. ↑ Schlacher-Hoenlinger. M.A., A. Pisera, J.N.A. Hooper, Deep-sea “lithistid” assemblages from the Norfolk Ridge (New Caledonia), with description of seven new species and a new genus (Porifera, Demospongiae)., „Zoosystema”, 27 (4), 2005, s. 649–698.
  9. ↑ A. Schuster i inni, New genus and species of lithistid demosponges from submarine caves in Nuku Hiva (Marquesas Islands) and Tahiti Iti (Society Islands), French Polynesia, „The European Zoological Journal”, 88 (1), 2021, s. 749–770, DOI: 10.1080/24750263.2021.1939450, ISSN 2475-0263 [dostęp 2024-04-17] (ang.).
  10. ↑ Andrzej Pisera, Rafowe utwory miocenu z Roztocza zachodniego, „Przegląd Geologiczny”, 26 (3), 1978, s. 159–163, ISSN 0033-2151 [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  11. ↑ Andrzej Pisera, Jerzy Dzik, Tithonian crinoids from Rogoźnik (Pieniny Klippen Belt, Poland) and their evolutionary relationships, „Eclogae Geologae Helvetiae”, 72 (3), 1979, s. 805–849.
  12. ↑ Irena Iwasińska, Marek Narkiewicz, Andrzej Pisera, Występowanie, diageneza i oznaczanie kalcytu magnezowego, „Przegląd Geologiczny”, 29 (3), 1981, s. 113–118.
  13. ↑ Andrzej Pisera, Miocene reefs of the Paratethys: a review, [w:] E. Franzen i inni red., Models for carbonate stratigraphy from Miocene reef complexes of Mediterranean regions, SEPM, Concepts in Sedimentology and Paleontology, Volume 5, 1996, s. 97–104, DOI: 10.2110/csp.96.05, ISBN 1-56576-033-6.
  14. ↑ Andrzej Pisera, Upper Jurassic siliceous sponges from the Swabian Alb: taxonomy and paleoecology, „Palaeontologia Polonica”, 57, 1997, s. 1–216.
  15. ↑ J. Keith Rigby i inni, Upper Devonian Sponges from the Holy Cross Mountains, Central Poland, „Palaeontology”, 44 (3), 2001, s. 447–488, DOI: 10.1111/1475-4983.00187, ISSN 0031-0239 [dostęp 2024-04-17] (ang.).
  16. ↑ A Pisera, Palaeontology of sponges — a review, „Canadian Journal of Zoology”, 84 (2), 2006, s. 242–261, DOI: 10.1139/z05-169, ISSN 0008-4301 [dostęp 2024-04-17] (ang.).
  17. ↑ Andrzej Kaim, The evolution of conch ontogeny in Mesozoic open sea gastropods, „Palaeontologia Polonica”, 62, 2004, s. 1–183.
  18. ↑ Radek Vodrážka, J. Alistair Crame, First fossil sponge from Antarctica and its paleobiogeographical significance, „Journal of Paleontology”, 85 (1), 2011, s. 48–57, DOI: 10.2307/23019497, JSTOR: 23019497.
  19. ↑ Francisca C. Carvalho i inni, Rock sponges (lithistid Demospongiae) of the Northeast Atlantic seamounts, with description of ten new species, „PeerJ”, 8, 2020, e8703, DOI: 10.7717/peerj.8703, ISSN 2167-8359 [dostęp 2024-04-17] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Strona domowa na serwerze Instytutu Paleobiologii PAN (www. paleo.pan.pl)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Pisera&oldid=73570577”