Andrzej Wapowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Wapowski
Ilustracja
Zabicie Wapowskiego w czasie koronacji Henryka Walezego, obraz Jana Matejki
Herb
Nieczuja
Rodzina

Wapowscy herbu Nieczuja

Data urodzenia

1530

Data i miejsce śmierci

23 lutego 1574
Kraków

Ojciec

Piotr Wapowski

Matka

Beata Tęczyńska

Żona

Katarzyna Wapowska

Dzieci

Jan Stanisław Wapowski

Andrzej Wapowski herbu Nieczuja (ur. około 1530[1], zm. 23 lutego 1574) – kasztelan przemyski w latach 1570–1574, podkomorzy sanocki w latach 1566-1569, stolnik sanocki w latach 1557-1566, dworzanin królewski w 1552 roku[2].

Syn Piotra Wapowskiego i Beaty Tęczyńskiej[3].

Dziedzic dóbr Wapowce na Pogórzu Przemyskim, w dolinie Sanu. Poślubił Katarzynę Maciejowską, córkę Stanisława Maciejowskiego, starosty zawichojskiego. Miał syna Jana Stanisława (zm. 1632), który w 1580 ożenił się z Katarzyną Kostczanką, herbu Dąbrowa. W 1573 potwierdził elekcję Henryka III Walezego na króla Polski[4].

Poseł na sejm warszawski 1563/1564 roku z ziemi sanockiej[5].

Był uczestnikiem zjazdu w Knyszynie 31 sierpnia 1572 roku[6]. W 1574[7], w czasie uroczystości koronacyjnych Henryka Walezego na Wawelu, doszło do walki pomiędzy Samuelem Zborowskim i Karwatem, sługą Jana Tęczyńskiego, kasztelana wojnickiego. Pragnąc ratować powagę chwili, próbę rozdzielenia walczących podjął Andrzej Wapowski. Zdenerwowany interwencją Samuel Zborowski uderzył Wapowskiego czekanem w głowę, wskutek czego tenże zmarł. Morderca Wapowskiego został przez króla skazany na banicję.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Andrzej Wapowski h. Nieczuja [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2016-05-29].
  2. Urzędnicy województwa ruskiego XIV–XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 401.
  3. Marek Minakowski, Andrzej Wapowski h. Nieczuja [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2018-11-11].
  4. Świętosława Orzelskiego bezkrólewia ksiąg ośmioro 1572–1576, Kraków 1917, s. 150.
  5. Posłowie ziemscy koronni 1493–1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 147.
  6. Karol Sienkiewicz, Skarbiec historii polskiej. t. II, Paryż 1840, s. 40.
  7. Teresa Romańska-Faściszewska: Oleśnica. Wydawnictwo Alleluja, Kraków 2007, ISBN 978-83-89660-74-9. Rozdział: Samuel Zborowski, s. 106.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1934–1939).
  • Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego (1924–1927).
  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962–1969).
  • Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa, Wydawnictwo Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6, s. 256.