Antoni Tyszarski

Antoni Tyszarski
	starszy sierżant
Data i miejsce urodzenia	17 lutego 1909 ; Przeworsk, Polska
Data i miejsce śmierci	1 lipca 1987 ; Przeworsk, Polska
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich; 2 Batalion Strzelców Karpackich
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa o Tobruk; bitwa o Monte Cassino;
	Odznaczenia

Antoni Tyszarski (ur. 17 lutego 1909 w Przeworsku, zm. 1 lipca 1987 tamże) – polski żołnierz, uczestnik walk o Tobruk i Monte Cassino.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Szkołę podstawową ukończył w Przeworsku. Osiągnąwszy pełnoletniość, został powołany do służby wojskowej w 3 Pułku Piechoty Legionów w Jarosławiu, w którym ukończył szkołę podoficerską. Latem 1928 wyróżnił w czasie pułkowych zawodów sportowych zwyciężając w biegu na 100, 200 i 400 m, skoku w dal i skoku wzwyż oraz rzucie oszczepem^[1]. Po jej zakończeniu pozostał w wojsku, jako podoficer zawodowy 39 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich w Jarosławiu. Będąc w stopniu plutonowego zwyciężył w wieloboju podoficerskim o mistrzostwo Okręgu Korpusu Nr X^[2]. W sierpniu 1934 w Toruniu zajął 5. miejsce w wieloboju podoficerskim o mistrzostwo Wojska Polskiego^[3]. Wybuch II wojny światowej zastał go na stanowisku dowódcy kolarzy. Wraz ze swoją drużyną uczestniczył w osłanianiu ewakuacji 22 Dywizji Piechoty z Jarosławia na linii kolejowej Przeworsk–Rozwadów.

Walczył w kilku potyczkach z oddziałami niemieckimi. 19 września 1939, w czasie marszu na Tomaszów Lubelski, 22 Dywizja została rozformowana. 28 września Antoni Tyszarski dotarł w rejon Szówska, a następnie do Przeworska. 20 września został aresztowany i osadzony Jarosławiu, a po 12 dniach zwolniony. Ponownie trafił do aresztu 6 listopada, wraz z grupą prominentnych mieszkańców miasta.

Wraz z Franciszkiem Sabanem i Bolesławem Nowakowskim 27 kwietnia 1940 przekroczył granicę w okolicach Miejsca Piastowego i przez Słowację trafił na Węgry. Udał się do miejscowości Zahon, gdzie znajdował się punkt zborny dla uciekinierów z Polski.

Poprzez zieloną granicę wraz z towarzyszami dostał się do Jugosławii a następnie przez Bułgarię, Grecję i Turcję przybył do Aleppo w Syrii. Został skierowany do obozu Homs, gdzie organizowano Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich. 9 czerwca 1940 wraz z Brygadą dotarł (przez Liban) do Palestyny, 1 lipca przybył do miejscowości Samekh, a następnie do obozu w Latrun. Przez Aleksandrię trafił do Tobruku. Tam wziął udział we wznoszeniu fortyfikacji, a potem w wielu akcjach bojowych. W czasie jednej z takich akcji wraz z 15-osobową grupą natarł na pozycje niemieckie, niszcząc baterię ciężkich moździerzy. Za ten czyn otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari i pochwałę od generała Sikorskiego.

Następnie Antoni Tyszarski objął funkcję dowódcy zwiadu do wykonywania szczególnie niebezpiecznych zadań. W grudniu 1943 wraz z brygadą przybył do Włoch. Uczestniczył w bitwie o Monte Cassino, po czym został skierowany na Linię Gustawa. W marcu 1945 udał się na urlop do Palestyny. Przez Bolonię wrócił do Polski i w 1946 osiedlił się w Przeworsku. W czasie działań wojennych był pięciokrotnie ranny. Za udział w walkach otrzymał 30 medali i odznaczeń.

Uprawiał lekkoatletykę: bieg na 100 metrów, skok w dal, pchnięcie kulą. Był zawodnikiem i trenerem klubu Czarni Przeworsk. Zmarł 1 lipca 1987. Pochowany został na Starym Cmentarzu w Przeworsku.

Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy przechowuje niepublikowany pamiętnik Antoniego Tyszarskiego z kampanii wrześniowej, afrykańskiej i włoskiej (nr intwentarzowy MP-OP-28).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ 3 p.p. Leg. – Zawody sportowe. „Żołnierz Polski”. 31, s. 664-666, 1928-07-29. Warszawa. .
↑ Zbiory NAC on-line.
↑ Mistrzostwo Armji Polskiej dla podoficerów. „Dzień Bydgoski”. 175, s. 11, 1934-08-05. Bydgoszcz. .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Henryk Pelc (red.): Ósmy wiek Przeworska. Przeworsk: Resprint, 2012.

[1] 3 p.p. Leg. – Zawody sportowe. „Żołnierz Polski”. 31, s. 664-666, 1928-07-29. Warszawa. .

[2] Zbiory NAC on-line.

[3] Mistrzostwo Armji Polskiej dla podoficerów. „Dzień Bydgoski”. 175, s. 11, 1934-08-05. Bydgoszcz. .

[1]

[2]

[3]