Apolonia Dobkowska
| Data urodzenia |
1 lutego 1903 |
|---|---|
| Data śmierci |
1 grudnia 1991 |
| Zawód, zajęcie |
rolniczka |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość |
polska |
| Małżeństwo | |
| Dzieci |
Tadeusz Dobkowski, Mieczysław Dobkowski, Wincenty Dobkowski, Jan Dobkowski |
| Odznaczenia | |
| |
Apolonia Dobkowska z domu Olszewska (ur. 1 lutego 1903, zm. 1 grudnia 1991[1]) – polska rolniczka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Apolonia Dobkowska mieszkała z mężem Bolesławem i czwórką synów: Tadeuszem, Mieczysławem, Wincentym i Janem w Zanklewie w pobliżu miejscowości Wizna na Podlasiu. Wspólnie z małżonkiem prowadziła gospodarstwo rolne. We wrześniu 1942 r. do rodziny Dobkowskich zgłosiła się po pomoc znajoma im żydowska rodzina Lewinów w Wizny. Do gospodarstwa zostali przyprowadzeni przez żołnierzy Armii Krajowej, z którymi Bolesław współpracował. Dwaj starsi synowie przybyłego krawca Izraela Lewina zostali zastrzeleni przez Niemców w Lesie Giełczyńskim. Izrael, jego żona Haszka-Fajga (lub Fejga[2]) Lewin z domu Kijak oraz ich potomstwo Icchak i Ida (lub Jan i Teresa[2]) spędzili w ukryciu trzy lata. Ich kryjówką został przygotowany przez ukrywających schowek pod szafą w dużym pokoju. Ponieważ do pomieszczenia miał nagle wprowadzić się oficer niemiecki, Dobkowscy zdecydowali się przeprowadzić Lewinów do ziemianki wykopanej w polu. Jesienią 1943 r. Izrael Lewin został aresztowany przez niemieckiego żołnierza podczas pracy w gospodarstwie. Wskutek akcji zorganizowanej przez rodzinę Dobkowskich, Izrael został uwolniony z aresztu zanim zorientowano się o jego żydowskim pochodzeniu. Po ustaniu działań wojennych w okolicy, w lipcu 1944 r. Lewinowie przeprowadzili się do Łodzi. W 1945 r. gospodarstwo Dobkowskich zostało ograbione za pomoc, jakiej udzielili Żydom. Przed emigracją do Izraela w latach 50., z wdzięczności za udzieloną im pomoc, Lewinowie przepisali na Dobkowskich akt własności ich mieszkania w Wiźnie. Lewinowie wymieniali listy z rodziną Dobkowskich a także słali im paczki, jednak kontakt urwał się w 1968 r. W latach 80. rodziny odnowiły kontakt[3][4].
W 1991 r. Apolonia Dobkowska wraz z mężem Bolesławem oraz dziećmi; Tadeuszem, Mieczysławem i Wincentym zostali odznaczeni medalami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Historia pomocy - Rodzina Dobkowskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2020-07-17].
- ↑ a b Edward Kopówka, Paweł Rytel-Andrianik, Dam im imię na wieki. Pomoc Polacy z okolicy Treblinki ratujący Żydów., Oksford-Treblinka: Wydawnictwo Sióstr Loretanek, 2011, s. 256, ISBN 978-83-7257-496-1.
- ↑ Joanna Król, Historia pomocy - Rodzina Dobkowskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, listopad 2010 [dostęp 2020-07-17].
- ↑ Wincenty Dobkowski [online], ATZUM Justice Works [dostęp 2020-07-17] (ang.).
- ↑ Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2019. Poland [online], yadvashem.org, 7 stycznia 2019, s. 17 [dostęp 2020-07-18].