Apterichtus

	Apterichtus
	Duméril, 1806
	; A. klazingai
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	ryby kostnoszkieletowe
Gromada	promieniopłetwe
Podgromada	nowopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Rząd	węgorzokształtne
Rodzina	żmijakowate
Podrodzina	Ophichthinae
Rodzaj	Apterichtus
	Typ nomenklatoryczny
	Caecilia branderiana Lacépède, 1800 (= Muraena caeca Linnaeus, 1758)
Synonimy
	Caecilia Lacépède, 1800; Apterichthys — Froriep, 1806; Typhlotes Fischer, 1813; Branderius Rafinesque, 1815; Apterichtes — Fleming, 1822; Ophisurapus Kaup, 1856; Ophisuraphis — Kaup, 1856; Ophisurophis — Bleeker, 1864; Apterichthys — Kaup, 1856; Verma Jordan & Evermann, 1896;
Gatunki
	21 gatunków – zobacz opis w tekście
	21 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Apterichtus – rodzaj ryb promieniopłetwych z podrodziny Ophichthinae w obrębie rodziny żmijakowatych (Ophichthidae).

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Strefa tropikalna oceanów – Indo-Pacyfik i Ocean Atlantycki^[12]^[13].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 80 cm; brak danych dotyczących masy ciała^[13].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1800 roku francuski przyrodnik Bernard Germain de Lacépède w publikacji własnego autorstwa poświęconej historii naturalnej ryb^[2], jednak nazwa którą ukuł – Caecilia – okazała się młodszym homonimem rodzaju płazów który został opisany w 1758 roku przez Karola Linneusza, dlatego w 1806 roku francuski zoolog André Marie Constant Duméril w publikacji własnego autorstwa poświęconej systematyce zoologicznej, nadał rodzajowi ryb nową nazwę – Apterichtus^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) A. caecus.

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Caecilia: łac. caecilia rodzaj jaszczurki, prawdopodobnie ‘ślepy robak’, od caecus ‘robak’^[14].
Apterichtus (Apterichthys, Apterichtes): gr. przedrostek negatywny α- a- ‘bez’; πτερον pteron ‘płetwa’; ιχθυς ikhthus ‘ryba’^[15].
Typhlotes: gr. τυφλoτης tuphlotēs ‘ślepota’, od τυφλος tuphlos ‘ślepy’^[16].
Branderius: Gustavus Brander (1720–1787), angielski przyrodnik^[2].
Ophisurapus (Ophisuraphis, Ophisurophis): gr. οφις ophis, οφεως opheōs ‘wąż’^[17]; ουρα oura ‘ogon’^[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ophisurapus gracilis Kaup, 1856.
Verma: łac. vermis ‘robak’^[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Sphagebranchus kendalli Gilbert, 1891.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Apterichtus anguiformis (Peters, 1877)
Apterichtus ansp (Böhlke, 1968)
Apterichtus australis McCosker & Randall, 2005
Apterichtus caecus (Linnaeus, 1758)
Apterichtus dunalailai McCosker & Hibino, 2015
Apterichtus equatorialis (Myers & Wade, 1941)
Apterichtus flavicaudus (Snyder, 1904)
Apterichtus gracilis (Kaup, 1856)
Apterichtus hatookai Hibino, Shibata & Kimura, 2014
Apterichtus jeffwilliamsi McCosker & Hibino, 2015
Apterichtus kendalli (Gilbert, 1891)
Apterichtus klazingai (Weber, 1913)
Apterichtus malabar McCosker & Hibino, 2015
Apterichtus monodi (Roux, 1966)
Apterichtus moseri (Jordan & Snyder, 1901)
Apterichtus mysi McCosker & Hibino, 2015
Apterichtus nariculus McCosker & Hibino, 2015
Apterichtus orientalis Machida & Ohta, 1994
Apterichtus soyoae Hibino, 2018
Apterichtus succinus Hibino, McCosker & Kimura, 2016

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Nowa nazwa dla Caecilia Lacepède, 1800.
↑ Młodszy homonim Caecilia Linnaeus, 1758 (Amphibia).
↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Apterichtus Duméril, 1806.
↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Ophisurapus Kaup, 1856.
↑ Nomen nudum.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b A.M.C. Duméril: Zoologie analytique, ou, Méthode naturelle de classification des animaux: rendue plus facile a l’aide de tableaux synoptiques. Paris: Allais, libraire, 1806, s. 112, 331. (fr.).
↑ ^a ^b ^c B.G. de Lacépède: Histoire naturelle des poissons. T. 2. Paris: Plassan, 1800, s. 134. (fr.).
↑ L.F. Froriep: C. Dumeril’s, Doctors und Professors an der medicinischen Schule zu Paris, Analytische Zoologie, aus dem französischen, mit zusätzen. Weimar: Im Verlage des Landes-Industrie-Comptoirs, 1806, s. 112. (niem.).
↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 1. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1813, s. 75. (łac.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 93. (fr.).
↑ J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 389. (ang.).
↑ J.J. Kaup. Uebersicht der Aale. „Archiv für Naturgeschichte”. 22, s. 52, 1856. (niem.).
↑ Duméril 1856 ↓, s. 199.
↑ P. Bleeker: Atlas ichthyologique des Indes Orientales Néêrlandaises, publié sous les auspices du Gouvernement colonial néêrlandaises. T. 4. Amsterdam: Frédéric Muller, editeur, 1864–1865, s. 6. (fr.).
↑ Duméril 1856 ↓, s. 201.
↑ ^a ^b D.S. Jordan & B.W. Evermann. The fishes of North and Middle America: a descriptive catalogue of the species of fish-like vertebrates found in the waters of North America, north of the Isthmus of Panama. „Bulletin of the United States National Museum”. 47 (1), s. 372, 374, 1896. (ang.).
↑ ^a ^b RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-06-04] (ang.).
↑ ^a ^b R. Froese & D. Pauly: Apterichtus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-06-04]. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 42.
↑ Ch. Scharpf: Family Ophichthidae Günther 1870 (Snake Eels and Worm Eels). The ETYFish Project. [dostęp 2024-06-04]. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 274.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 175.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 276.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

A.H.A. Duméril. Ichthyologie analytique ou classification des poissons, suivant, la méthode naturelle, a l’aide de tableaux synoptiques. „Mémoires de l’Académie (royale) des sciences de l’Institut (imperial) de France”. 27, s. 1–507, 1856. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[nn-1] Nowa nazwa dla Caecilia Lacepède, 1800.

[3] Młodszy homonim Caecilia Linnaeus, 1758 (Amphibia).

[npp-5] Niepoprawna późniejsza pisownia Apterichtus Duméril, 1806.

[npp2-11] Niepoprawna późniejsza pisownia Ophisurapus Kaup, 1856.

[14] Nomen nudum.

[dum-2] A.M.C. Duméril: Zoologie analytique, ou, Méthode naturelle de classification des animaux: rendue plus facile a l’aide de tableaux synoptiques. Paris: Allais, libraire, 1806, s. 112, 331. (fr.).

[lac-4] B.G. de Lacépède: Histoire naturelle des poissons. T. 2. Paris: Plassan, 1800, s. 134. (fr.).

[fro-6] L.F. Froriep: C. Dumeril’s, Doctors und Professors an der medicinischen Schule zu Paris, Analytische Zoologie, aus dem französischen, mit zusätzen. Weimar: Im Verlage des Landes-Industrie-Comptoirs, 1806, s. 112. (niem.).

[fis-7] J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 1. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1813, s. 75. (łac.).

[raf-8] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 93. (fr.).

[fle-9] J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 389. (ang.).

[kaup-10] J.J. Kaup. Uebersicht der Aale. „Archiv für Naturgeschichte”. 22, s. 52, 1856. (niem.).

[CITEREFDuméril1856[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25217978_199]-12] Duméril 1856 ↓, s. 199.

[ble-13] P. Bleeker: Atlas ichthyologique des Indes Orientales Néêrlandaises, publié sous les auspices du Gouvernement colonial néêrlandaises. T. 4. Amsterdam: Frédéric Muller, editeur, 1864–1865, s. 6. (fr.).

[CITEREFDuméril1856[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25217980_201]-15] Duméril 1856 ↓, s. 201.

[jor&eve-16] D.S. Jordan & B.W. Evermann. The fishes of North and Middle America: a descriptive catalogue of the species of fish-like vertebrates found in the waters of North America, north of the Isthmus of Panama. „Bulletin of the United States National Museum”. 47 (1), s. 372, 374, 1896. (ang.).

[cof-17] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-06-04] (ang.).

[fro&pau-18] R. Froese & D. Pauly: Apterichtus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-06-04]. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=82_42]-19] Jaeger 1959 ↓, s. 42.

[ety-20] Ch. Scharpf: Family Ophichthidae Günther 1870 (Snake Eels and Worm Eels). The ETYFish Project. [dostęp 2024-06-04]. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=314_274]-21] Jaeger 1959 ↓, s. 274.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=215_175]-22] Jaeger 1959 ↓, s. 175.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=316_276]-23] Jaeger 1959 ↓, s. 276.

[a]

[1]

[b]

[2]

[c]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[d]

[8]

[9]

[e]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]