Archiwum Etnograficzne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Archiwum Etnograficzne – seria wydawnicza Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL), wydawana od 1951 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Seria została założona z inicjatywy prof. Józefa Gajka (1907–1987). Celem powołania „Archiwum Etnograficznego” była potrzeba i chęć publikowania źródeł i materiałów do badań, w szczególności pochodzących z oryginalnych, historycznych i współczesnych eksploracji terenowych. W pierwszych dekadach istnienia serii chętnie podejmowano tematykę ludowej obrzędowości rodzinnej, publikowano także materiały do historii odzieży, rzemiosła i regionów. Ukazywały się materiały etnograficzne, materiały do historii etnografii, kwestionariusze do badań, biuletyny informacyjne itp.[1]

W latach 50. XX w. seria wzbogaciła się w opracowania monograficzne dotyczące m.in. roślin dziko rosnących czy historii etnografii polskiej. W kolejnych dekadach obok opracowań monograficznych wydawano różnego rodzaju indeksy i zestawienia bibliograficzne oraz publikacje dotyczące efektów dorocznych konferencji naukowych, jakie organizuje PTL w związku z dorocznymi zjazdami Towarzystwa[1].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

W ramach serii publikowany jest (od 2002 roku) słownik „Etnografowie i ludoznawcy polscy: sylwetki, szkice biograficzne”, liczący 6 tomów (stan na 2020 rok). Łącznie w ramach „Archiwum Etnograficznego” do 2020 roku ukazały się 64 publikacje[1].

Lista publikacji[1][edytuj | edytuj kod]

Lp. Autor Tytuł Rok wydania
1. Aleksander Oleszczuk Ludowe obrzędy weselne na Podlasiu 1951
2. Bohdan Baranowski Najważniejsze procesy o czary w Kaliszu 1951
3. Stanisław Szczotka Materiały do dziejów zbójnictwa góralskiego z lat 1589–1782 1952
4. Sebastian Flizak Materiały etnograficzne i historyczne z terenu Zagórzan 1952
5. Janusz Kamocki Przegląd kwestionariuszy etnograficznych wydanych w języku polskim 1953
6. Praca zbiorowa Nowe drogi etnografii radzieckiej 1953
7.[a]
8. Leszek Itman Przyczynek do znajomości rzemiosła bednarskiego w Polsce 1955
9. Leopold Węgrzynowicz Indeks treści etnograficznej miesięcznika „Orli Lot” z lat 1920–1950 1958
10. Władysław Ziemacki Materiały do historii odzieży z lat 1818–1863 1656
11. Halina Bittner, Anna Łyszcz, Zofia Staszczak Materiały do bibliografii etnografii polskiej (1945-1955); Wykaz książek nabytych przez PTL (1945-1955); Wykaz zawartości Archiwum Naukowego PTL (1945-1955) 1956
12. Władysław Bieńkowski Poprzednicy Oskara Kolberga na polu badań ludoznawczych w Polsce. Podłoże społeczne początków etnografii polskiej 1956
13. Nieznany Biuletyn Informacyjny PTL nr 1 1956
14. Neznany Biuletyn Informacyjny PTL nr 2 1956
15. Nieznany Biuletyn Informacyjny PTL nr 3 1956
16. Nieznany Biuletyn Informacyjny PTL nr 4 1958
17. Wiktor Schramm Ludowe obrzędy weselne we wsiach doliny Hoczewki i Tarnawki Ziemi Sanockiej 1958
18. Stanisław Bąk Wesele ludowe w Grębowie (sandomierskie) 1958
19. Olga Gajkowa Jan Karłowicz i Ludwik Krzywicki jako reprezentanci dwu nurtów w etnologii polskiej 1959
20. Julian Bartyś, Irena Turnau Materiały do historii odzieży ludowej południowo-wschodniej Wielkopolski 1959
21. Teresa Siudowska-Myzykowa Materiały do bartnictwa w północno-wschodniej Europie ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Polski 1960
22. Józef Gajek Kwestionariusz nr 5. Transport i komunikacja lądowa 1960
23. Anna Wirpsza Zestawienie nabytków biblioteki PTL za okres 1956-1959 1960
24. Józef Babicz Nauka o ludach Fryderyka Ratzla 1962
25. Maria Henslowa Rośliny dziko rosnące w kulturze ludu polskiego 1962
26. Janusz Bohdanowicz Materiały do kowalstwa ludowego południowej Kielecczyzny 1963
27. Józef Gajek Ludowa kultura materialna – zagadnienia wybrane. Kwestionariusz 1964
28. Aleksander Oleszczuk Pieśni ludowe z Podlasia 1965
29. Wincenty Pol Prace z etnografii północnych stoków Karpat 1966
30. Praca zbiorowa Materiały etnograficzne z powiatu limanowskiego – zeszyt 1–3 1967–1987
31. Feliks Olesiejuk Obrzędy weselne w Lubelskiem. Materiały etnograficzne do badań nad obrzędowością weselną 1971
32 Jadwiga Pawłowska Wieś warmińska Brąswałd w województwie olsztyńskim w latach 1945–1967 1987
33. red. Leszek Dzięgiel Na egzotycznych szlakach 1987
34. Grażyna Ewa Karpińska, Małgorzata Niewiadomska Bibliografia zawartości „Literatury Ludowej” za lata 1957–1980 1986
35. Grażyna Ewa Karpińska, Małgorzata Niewiadomska Bibliografia zawartości „Ludu” za lata 1895–1985 1988
36. Jan Świętek Brzozowa i okolica Zakliczyna nad Dunajcem. Obraz etnograficzny – zbiór z lat 1897–1906; cz. 1–5 1989–2001
37. Artur Hlebowicz Bibliografia etnografii polskiej za lata 1926–1933 1993
38. Witold Piksa Spojrzenie na Tatry poprzez wieki – od pierwszych wzmianek do Oświecenia 1995
39. Agnieszka Andrunik Bibliografia etnografii polskiej za lata 1934–1939 1996
40. Jolanta Kościelska Bibliografia etnografii polskiej za lata 1986–1990 1996
41. red. Zygmunt Kłodnicki Pogranicza kulturowe i etniczne w Polsce 2003
42. red. Michał Buchowski, Andrzej Brencz Polska – Niemcy. Pogranicze kulturowe i etniczne 2004
43. red. Anna Nadolska-Styczyńska Zagrożenie tożsamości? Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii 2005
44. red. Ewa Fryś-Pietraszkowa, Anna Spiss Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 2 2007
45. Natalia Gancarz Brzozowa – wiek później: zmiana kulturowa w obrzędowości narodzin i śmierci 2007
46. Inga Kuźma Współczesna religijność kobiet: antropologia doświadczenia 2008
47. red. Michał Buchowski Polska – Ukraina. Pogranicze kulturowe i etniczne 2008
48. red. Róża Godula-Węcławowicz Miasto w obrazie, legendzie, opowieści… 2008
49. red. Janusz Kamocki Polska – Słowacja. Pogranicze kulturowe i etniczne 2009
50. red. Anna Spiss, Zofia Szromba-Rysowa Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 3 2010
51. Bożena Lewandowska, Józef Kąś Wesele orawskie dawniej i dziś 2010
52. red. Małgorzata Michalska Polacy poza granicami kraju u progu XXI wieku 2011
53. red. Wojciech Olszewski, Violetta Wróblewska Za miedzę, za morze, w zaświaty… Kulturowe wymiary podróżowania 2012
54. red. Janina Hajduk-Nijakowska Praktykowanie tradycji w społeczeństwach posttradycyjnych 2014
55. red. Anna Weronika Brzezińska, Jacek Schmidt Regiony i regionalizmy w Europie. Badania – kreacje – popularyzacje 2014
56. red. Anna Spiss, Jan Święch Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 4 2014
57. red. Grażyna Kubica-Heller, Katarzyna Majbroda Obserwatorki z wyobraźnią. Etnograficzne i socjologiczne pisarstwo kobiet 2014
58. red. Dorota Angutek Przyszłość wielokulturowości w Polsce? Nowe wyzwania dla antropologii kulturowej i etnologii 2016
59 Tomasz Rokosz Obrzęd sobótkowy: tradycja i jej transformacje (studium etnokulturowe) 2016
60. red. Jan Adamowski, Mariola Tymochowicz Sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej 2016
61. Małgorzata Rygielska Monografia Ignacego Lubicz Czerwińskiego "Okolica Za-dniestrska". Studium kulturoznawcze 2019
62. red. Katarzyna Ceklarz, Anna Spiss, Jan Święch Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 5 2019
63. Joanna Dziadowiec-Greganić, Agnieszka Dudek Handmade in Wiśniowa. Wiśniowsko rócno robota. O najbardziej materialnym z niematerialnych aspektów dziedzictwa kulturowego w pogranicznej gminie Wiśniowa 2019
64. red. Jan Święch, Katarzyna Ceklarz Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 6 2020

Redakcja (2021–2024)[1][edytuj | edytuj kod]

  • Katarzyna Ceklarz – redaktorka naczelna
  • Anna Engelking – zastępczyni redaktora serii
  • Joanna Koźmińska – sekretarz redakcji
  • Damian Kasprzyk – członek redakcji

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Tom 7. Archiwów Etnograficznych nie jest wymieniony w spisie publikacji[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Archiwum etnograficzne [online], Polskie Towarzystwo Ludoznawcze [dostęp 2021-06-06] (pol.).