Ashama ibn Abdżar

Ashama ibn Abdżar (arab. ‏أصحمة بن أبجر‎, amh. ነጋሽ) – według arabskich źródeł był władcą Królestwa Aksum, rządzącym na początku VII wieku. Według tradycji miał udzielić schronienia kilku wyznawcom religii Mahometa, przybyłym z Arabii w 613 lub 615 roku, wskutek prześladowania ze strony przeciwnej islamowi arystokracji mekkańskiej. Podróż pierwszych muzułmanów do Afryki znana jest również jako Mała Hidżra lub Pierwsza Hidżra.

Kwestia imienia władcy

Arabowie tytułowali Ashamę określeniem „an-Nadżaszi” (النجاشي), co w wariancie „an-Negasz” koresponduje z aksumskim tytułem „negus”, oznaczającym króla. Z kolei imię „Ashama” koresponduje z innym imieniem pochodzącym z języka gyyz, „Ella-Seham”, lub „Sahama”. Sahama był aksumskim królem znanym z monet wybijanych na jego zlecenie. Według części historyków i etiopistów, wspomniany przez Arabów Ashama jest tak naprawdę tożsamy z innym władcą Aksum, Armahem. Według innych teorii był jego ojcem lub synem.

Tradycja islamska

Ze względu na prześladowania ówczesnych arabskich przywódców w Mekce, część pierwszych muzułmanów wyemigrowała poprzez Morze Czerwone do Aksum. W odpowiedzi arabscy przywódcy wysłali Amr Ibn al-Asa, aby przyprowadził ich z powrotem do Mekki. Amr był przyjacielem Ashamy i miał jednocześnie dobre stosunki z Abu Sufjanem Ibn Harbem, późniejszym przywódcą Kurajszytów. Ashama wykazał cierpliwość i kazał sahabie Dżafarowi ibn Abi Talibowi wyrecytować kilka fragmentów z Koranu, na temat Marii, matki Jezusa. Według biografa Mahometa, żyjącego w IX wieku, Ibn Hiszama, władca Aksum, oraz jego chrześcijańscy duchowni z najbliższego otoczenia byli tak wzruszeni przeczytanym fragmentem, że zaczęli wylewać łzy. To miało zadecydować o stanięciu Ashamy na stanowisku, aby nie oddawać muzułmańskich uchodźców w ręce Amra Ibn al-Asa. Następnego dnia Amr starał się zasiać niezgodę pomiędzy królem, a będącymi pod jego opieką uciekinierami z Arabii. Amr obiecał Dżafarowi i pozostałym muzułmanom, że spowoduje podział pomiędzy nimi, a ich opiekunem. W tym celu przybył na dwór Ashamy i domagał się w jego obecności, aby muzułmanie ujawnili swoje poglądy na temat natury Chrystusa. Dla władcy Aksum była to problematyczna kwestia, ponieważ Jezus nie jest w Koranie uznawany jako Syn Boży. Amr wytłumaczył, że Jezus w islamie jest uznawany tylko jako wysłannik Boga, słowo boże, oraz syn cudownie zrodzony z Marii Dziewicy. W odpowiedzi na te zarzuty, Ashama miał powiedzieć: „Na Boga. Jezus nie jest niczym więcej nad to, co mi opisałeś”. Następnie oświadczył, że muzułmanie mogą żyć w Aksum tak długo jak chcą. Według tradycji muzułmańskiej król miał przejść na islam. Według hadisy, Mahomet obwieścił śmierć Ashamy jeszcze tego samego dnia, w którym zmarł, co miało świadczyć o cudownych zdolnościach proroka. Według niektórych źródeł król Aksum był obecny podczas jednego ze ślubów Mahometa.

List od Mahometa

W liście Mahometa do króla Aksum, Mahomet poprosił go wraz ze swymi ludźmi przeszedł na islam. Kiedy list przedstawiono Ashamie, ten umieścił pergamin nad swoim okiem, upadł na ziemię i wyznał wiarę w Allaha. Mahomet poprosił również króla o odesłanie muzułmańskich uchodźców z powrotem. Powrócili do Arabii w siódmym roku ery muzułmańskiej, czyli w 628 lub 629 roku po Chrystusie. Mieli się oni później spotkać z Mahometem w Hajbarze. Ashama zmarł podczas radżabu w 630 roku, wkrótce po zdobyciu Tabuku przez muzułmanów.

Bibliografia

• Sergew Hable Sellassie. Ancient and Medieval Ethiopian History to 1270 (Addis Ababa: United Printers, 1972).
• Al-Nawawi, Sharh Sahih Muslim (al-Mays ed.) 7/8:25-28.
• Ibn Qayyim Al-Jawziyya, Zad al-Ma’ad 3/61.

Linki zewnętrzne

• http://www.selamta.net/ethiopian%20muslims%20history.htm
• https://web.archive.org/web/20120213111941/http://www.al-najashi.org/?page_id=9
• http://www.hidaya.pl/zapraszanie-wladcow-innych-panstw-do-islamu/