Awatary Wisznu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dziesięć awatar Wisznu – od lewego górnego rogu, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: Matsja, Kurma, Waraha, Wamana, Kryszna, Kalkin, Budda, Paraśurama, Rama, Narasinha (w środku Kryszna)

Awatary Wisznu – wg wierzeń hinduizmu – kolejne wcielenia boga Wisznu.

Zgodnie z treścią świętych ksiąg hinduizmu, Wisznu wielokrotnie pojawiał się na Ziemi w postaci awatarów, które interweniowały i zmieniały losy świata. Ich zasadniczym celem było m.in. ocalenie świata, przywrócenie zasad religijnych i zwalczanie demonów. Awatary te miały mieć charakter bezpośredni – kiedy Wisznu pojawił się w świecie materialnym, osobiście lub przez swe osobiste pełne ekspansje, inkarnacje takie określane są jako amśa, kala, guna, juga i manwantara, lub pośredni – gdy na polecenie Wisznu pojawiali się w tym świecie jego towarzysze; inkarnacje takie określane są jako śaktjaweśa.

Awatary[edytuj | edytuj kod]

  1. purusza-awatary,
  2. lila-awatary,
  3. guna-awatary,
  4. manwantara-awatary,
  5. juga-awatary,
  6. śaktjaweśa-awatary.

Juga Awatary[edytuj | edytuj kod]

Manwantara Awatary[edytuj | edytuj kod]

  1. Jadźnia,
  2. Wibhu,
  3. Satjasena,
  4. Hari,
  5. Waikuntha,
  6. Adźita,
  7. Wamana,
  8. Sarwabhauma,
  9. Riśabha,
  10. Wiswakena,
  11. Dharmasetu,
  12. Sudhama,
  13. Jogeśwara,
  14. Brhadbhanu.

Spośród tych czternastu manwantara-awatarów Jadźnia i Wamana są również lila-awatarami, tych czternastu manwantara-awatarów nazywa się także waibhawa-awatara.

Śaktjaweśa awatary[edytuj | edytuj kod]

  • pośrednie
  • bezpośrednie

Kiedy Wisznu przychodzi osobiście, jest on zwany sakśat, czyli bezpośrednim śaktjaweśa-awatarem, a kiedy upełnomocnia jakąś żywą istotę, aby go reprezentowała, to ta żywa istota jest zwana inkarnacją pośrednią, czyli aweśa.

Przykładami awatarów pośrednich są czterej Kumarowie, Narada, Prithu i Paraśurama. Są to w rzeczywistości żywe istoty, ale otrzymały one szczególną moc od Wisznu. Kiedy Wisznu wyposaża jakieś istoty w szczególną siłę czy bogactwo, są one wówczas zwane aweśa-awatarami. Czterej Kumarowie szczególnie reprezentują moc wiedzy Wisznu, a Narada reprezentuje służbę oddania dla Wisznu. Służba oddania jest również reprezentowana przez Ćajtanję, który jest uważany za pełną reprezentację służby oddania. Brahma został wyposażony w moc stwarzania, a król Prithu w moc utrzymywania żywych istot. Podobnie, Paraśurama został obdarzony mocą unicestwiania elementów zła.

Kalpa Awatary[edytuj | edytuj kod]

Matsja. Pierwszy awatar Wisznu

Dziesięć najbardziej znanych awatar Wisznu, czyli Daśawatara, opisuje Garudapurana (1.86.10-11). Pojawiając się w ciągu jednego dnia Brahmy zwane są Kalpa-awatarami

Waraha

Pojawiają się kolejno:

W okresie „satjajuga[edytuj | edytuj kod]

1. Matsja – pod postacią ryby
2. Kurma – pod postacią żółwia
3. Waraha – pod postacią dzika
4. Narasinha – pod postacią pół człowieka, pół lwa

W okresie „tretajuga[edytuj | edytuj kod]

5. Wamana – pod postacią karła
6. Paraśurama – pod postacią człowieka
7. Rama – pod postacią księcia Ajodhji

W okresie „dwaparajuga[edytuj | edytuj kod]

8. Kryszna – pod postacią człowieka, urodzonego w rodzinie pasterzy krów, który w przyszłości zostaje władcą

W okresie „kalijuga[edytuj | edytuj kod]

9. Budda – pod postacią człowieka, jednak część hinduistów uważa, że dziewiątym awatarem był Balarama (który zstąpił na Ziemię razem z Kryszną)
10. Kalkin – pod postacią jeźdźca (na białym koniu), którego przyjście ma zwiastować koniec obecnej kali jugi; ma to nastąpić około 427 000 roku n.e.

Zdecydowanie najbardziej czczeni spośród wyżej wymienionych awatar są Rama i Kryszna.

Lila Awatary[edytuj | edytuj kod]

22 najważniejsze awatary Wisznu (ogólna liczba awatarów jest nieskończona):

1. Ćatursana (Czterej Synowie Brahmy)
2. Waraha (Dzik)
3. Narada Muni (Wędrowny Mędrzec)
4. Nara-Narajana (Bliźnięta)
5. Kapila
6. Dattatreja (awatara Trimurti)
7. Jadźna (Wisznu w roli Indry)
8. Ryszabha (Ojciec króla Bharaty)
9. Prythu (Król, który uczynił Ziemię piękną i atrakcyjną)
10. Matsja (Ryba)
11. Kurma (Żółw)
12. Dhanwantari (Ojciec Ajurwedy)
13. Mohini (Urzekająca Kobieta)
14. Narasinha (Człowiek-Lew)
15. Wamana (Karzeł)
16. Paraśurama (Rama z toporem)
17. Wjasa (Twórca Wed)
18. Ramaćandra (Król Ajodhji)
19. Balarama (starszy brat Kryszny)
20. Kryszna (Pasterz-Król)
21. Budda Siakjamuni (Zwodziciel)

Ponadto wymienione są jeszcze trzy awatary:

1. Priśnigarbha (Syn Priśni)
2. Hajagriwa (Koń)
3. Hansa (Łabędź)

Pośród tych inkarnacji, inkarnacja Hamsa i Mohini nie są wiecznymi, natomiast Kapila, Dattatreja, Riśabha, Dhanwantari i Wjasa są pięcioma wiecznymi formami.

Gaudija wisznuizm, opierając się na interpretacji powyższego tekstu oraz Puran i Mahabharaty, twierdzi, że Ćajtanja Mahaprabhu (prorok i wizjoner z XV w.) jest również awatarem Wisznu (a właściwie Kryszny); określany jest jako „Złoty Awatara” (Gauranga).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]