Bainoceratops
| Bainoceratops | |||
| Tereschenko & Alifanov, 2003 | |||
| Okres istnienia: kreda późna | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Bainoceratops | ||
| Gatunki | |||
| |||
Bainoceratops – rodzaj wymarłego dinozaura, ceratopsa z grupy Neoceratopsia.
Skamieniałości dinozaura odnaleziono w Mongolii, w Bajandzag na południowej Gobi. Miejsce to znane było już wcześniej z istotnych odkryć paleontologicznych. Znajdują się tam skały formacji Djadokhta, datowane na epokę kredy późnej. Tym razem odkryte szczątki, kręgi oznaczone jako PIN, no. 614-33, przypominały pozostałości dinozaurów rogatych. W obrębie rzeczonej formacji znajdywano już skamieniałości zwierząt tej grupy, zaliczanych do rodzajów Udanoceratops, protoceratops, Bagaceratops. Tylko pozostałości protoceratopsa znaleziono w Bajandzag. Początkowo nowe znalezisko uznano za skamieniałości właśnie protoceratopsa. Jednak późniejsze badania wskazały, że różniły się od protoceratopsich, przypominając natomiast zwłaszcza Leptoceratops czy Udanoceratops. Wiktor Tierieszczenko i Władimir Alifanow w 2003 zdecydowali się przenieść je do odrębnego rodzaju, któremu nadali nazwę Bainoceratops. Nazwę tą zaczerpnęli z anglojęzycznej transkrypcji nazwy lokalizacji Bain-Dzak oraz nazwy rodzajowej Ceratops. Drugiego członu tej nazwy nie tłumaczyli[1], jednak współtworzy ona również nazwy innych ceratopsów i tłumaczona jest jako rogata twarz[2]. W rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Bainoceratops efremovi, upamiętniając w ten sposób paleontologa Iwana Jefriemowa. Autorzy ocenili wielkość zwierzęcia na 2,5 m. Trzony kręgów przedkrzyżowych opisali jako krótkie, średniej głębokości, o powierzchni przedniej nieco wklęsłej, a tylnej płaskiej. Na szóstym i siódmym kręgu szyjnym wskazali dobrze rozwinięty owalny grzebień brzuszny, na ostatnich kręgach grzbietowych opisali odchodzące w bok wyrostki poprzeczne o zaokrąglonej podstawie i prespinal crest. Wyrostek kolczysty kręgu krzyżowego zakręcał do tyłu. W przypadku proksymalnych kręgów ogonowych opisali wyrostek kolczysty o podstawie długości połowy trzonu kręgu oraz zmierzające w bok i ku tyłowi wyrostki poprzeczne. Kreatorzy rodzaju zaliczyli go do rodziny Protoceratopsidae[1]. W kolejnej pracy Tierieszczenko wymieniał go dalej wśród Protocerapoidea[3], podobnie Alifanow w 2008 umieszczał go w Protoceratopidae, razem zresztą z Udanoceratops[4]. Za nimi szli inni autorzy[5]. Pogląd ten z czasem uległ zmianie. W 2018 Tierieszczenko, zauważając bliższą relację Bainoceratops do Udanoceratops czy Leptoceratops niż do Protoceratops, zaliczył go do wraz z dwoma wymienionymi rodzajami rodziny leptoceratopsów jako jednej z czterech rodzin Neoceratopsia. Wskazywał zarazem na takie odróżniające się cechy leptoceratopsów, jak krzywizna szyjnych łuków kręgowych czy 10, a nie 9 kręgów piersiowych, jak też na niższy a szerszy ogon[6]. W tym samym roku Eric Morschhauser i inni wymieniali go wśród Bagaceratopsidae[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b V.S. Tereschenko, V.R. Alifanov, Bainoceratops efremovi, a new protoceratopid dinosaur (Protoceratopidae, Neoceratopsia) from the Bain-Dzak Locality (South Mongolia), „Paleontological Journal”, 37 (3), 2003, s. 293–302 (ang.).
- ↑ Michael J. Ryan, David C. Evans, Philip J. Currie, Caleb M. Brown i Don Brinkman. New leptoceratopsids from the Upper Cretaceous of Alberta, Canada. „Cretaceous Research”. 35, s. 69–80, 2012. DOI: 10.1016/j.cretres.2011.11.018. (ang.).
- ↑ V.S. Tereschenko, Key to Protoceratopoid Vertebrae (Ceratopsia, Dinosauria) from Mongolia, „Paleontological Journal”, 41 (2), 2007, s. 175–188 (ang.).
- ↑ V.R. Alifanov, The tiny horned dinosaur ''Gobiceratops minutus'' gen. et sp. nov. (Bagaceratopidae, Neoceratopsia) from the Upper Cretaceous of Mongolia, „Paleontological Journal”, 42 (6), 2008, s. 621-633, DOI: 10.1134/S0031030108060087 (ang.).
- ↑ Nicholas R. Longrich, Philip J. Currie, Dong Zhiming, A new oviraptorid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous of Bayan Mandahu, Inner Mongolia, „Palaeontology”, 53 (5), 2010, s. 945–960, DOI: 10.1111/j.1475-4983.2010.00968.x (ang.).
- ↑ V.S. Tereschenko, On Polymorphism of Protoceratops andrewsi Granger et Gregory, 1923 (Protoceratopidae, Neoceratopsia), „Paleontological Journal”, 52 (4), 2018, s. 429–444 (ang.).
- ↑ Eric M. Morschhauser, Hailu You, Daqing Li & Peter Dodson, Phylogenetic history of Auroraceratops rugosus (Ceratopsia: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of Gansu Province, China, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 38 (sup1), s. 117-147, DOI: 10.1080/02724634.2018.1509866 (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
