Barbara Bittnerówna

Barbara Bittnerówna

Barbara Bittner-Finze

Portret Barbary Bittnerówny autorstwa Wacława Chodkowskiego z 1940 roku
Data i miejsce urodzenia	4 września 1924 Lwów
Data i miejsce śmierci	4 kwietnia 2018 Konstancin-Jeziorna
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	taniec
Odznaczenia

Barbara Bittnerówna, właśc. Barbara Jadwiga Bittner-Finze (ur. 4 września 1924 we Lwowie, zm. 4 kwietnia 2018 w Konstancinie-Jeziornie) – polska tancerka, primabalerina Opery Poznańskiej, Opery Śląskiej w Bytomiu, Opery Warszawskiej, Opery Krakowskiej i Operetki Warszawskiej.

Kariera artystyczna

Nauki tańca brała na prywatnych lekcjach u Stanisława Faliszewskiego we Lwowie, później w prywatnej szkole Zygmunta Dąbrowskiego w Warszawie. Jako cudowne dziecko już w wieku 11 lat występowała na deskach Teatru Wielkiego we Lwowie. W latach 1939–1944 występowała w Warszawie. Po wojnie, od 1946 do 1949 była primabaleriną Opery Poznańskiej, w latach 1949–1951 primabaleriną Opery Śląskiej w Bytomiu, a od 1951 do 1956 primabaleriną Opery Warszawskiej, gdzie jako pierwsza w Polsce kreowała rolę tytułową w Romeo i Julii Prokofiewa w choreografii Jerzego Gogóła. W 1956 zdobyła w duecie z Witoldem Grucą I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Tańca w Vercelli we Włoszech.

Po rozstaniu z Operą Warszawską tańczyła w znanym duecie estradowym z Witoldem Grucą, zarówno w kraju, jak na wielu scenach zagranicznych. W latach 1960–1966 występowała w Teatrze Małych Form „Arabeska”. W latach 1963–1964 była też gościnną primabaleriną Opery Krakowskiej. Pod koniec kariery scenicznej, w latach 1966–1971 była primabaleriną Operetki Warszawskiej. W ciągu długiej kariery tanecznej jej partnerami scenicznymi byli również: Feliks Parnell, Stanisław Szymański, Jerzy Kapliński, Zbigniew Kiliński, Bronisław Kropidłowski, Wojciech Wiesiołłowski i Stanisław Iskra.

Od 1970 współpracowała przez kilka lat z teatrami muzycznymi i dramatycznymi w zakresie reżyserii ruchu scenicznego i choreografii. Od 1946 była żoną tancerza i choreografa Jerzego Kaplińskiego (1909–2003), a po rozwodzie, w 1952 poślubiła śpiewaka-tenora Lesława Finzego (1918–1998). W 1993 przeniosła się wraz z mężem do Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie (Konstancin-Jeziorna), gdzie Lesław Finze zmarł 23 grudnia 1998. Po śmierci męża artystka skupiła się na pracy nad autobiografią, którą wydała w 2004 pt. Nie tylko o tańcu. W Domu Artystów Weteranów dożyła sędziwego wieku i zmarła tam 4 kwietnia 2018. Pochowana została na cmentarzu w Skolimowie.

Najważniejsze role

Opera Poznańska

• 1946: Księżna Nocy – Bajka, choreografia Jerzy Kapliński
• 1946: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
• 1947: Narzeczona – Harnasie, choreografia Jerzy Kapliński
• 1947: Zosia – Cagliostro w Warszawie, choreografia Jerzy Kapliński
• 1947: Szeherezada – Szeherezada, choreografia Jerzy Kapliński
• 1947: Solistka – Serenada Mozarta, choreografia Jerzy Kapliński
• 1948: Dziwożona – Swantewit, choreografia Jerzy Kapliński
• 1949: Róża i Kogut – Od bajki do bajki, choreografia Jerzy Kapliński

Opera Śląska

• 1949: Swanilda – Coppelia, choreografia Jerzy Kapliński
• 1949: Kogut – Zielony kogut, choreografia Jerzy Kapliński
• 1950: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
• 1950: Ziemia – Rapsod, choreografia Jerzy Kapliński
• 1951: Zarema – Fontanna Bachczysaraju, choreografia Jerzy Gogół

Opera Warszawska

• 1952: Panna Młoda – Harnasie, choreografia Stanisław Miszczyk
• 1952: Romans – Serenada Karłowicza, choreografia Stanisław Miszczyk
• 1954: Julia – Romeo i Julia Prokofiewa, choreografia Jerzy Gogół

Opera Krakowska

• 1963: Julia – Romeo i Julia Czajkowskiego, choreografia Jerzy Kapliński
• 1964: Dziewczyna – Harnasie, choreografia Eugeniusz Papliński

Operetka Warszawska

• 1967: Ona – Różowe balety, choreografia Jerzy Kapliński
• 1967: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
• 1968: Swanilda – Coppelia, choreografia Jerzy Kapliński

Nagrody i odznaczenia

• 1947: Nagroda Artystyczna miasta Poznania
• 1951: I Nagroda I Festiwalu Muzyki Polskiej w Warszawie
• 1952: Nagroda Państwowa II stopnia
• 1954: Złoty Krzyż Zasługi
• 1956: Primo Premio Assoluto Międzynarodowego Konkursu Muzyki i Tańca w Vercelli (Włochy) w duecie z Witoldem Grucą
• 1974: Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• 1976: Order Sztandaru Pracy I klasy
• 1979: Odznaka Honorowa Miasta Poznania
• 1987: Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony dla Kultury Narodowej”
• 1996: Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (po raz drugi)
• 2003: Statuetka Terpsychory za wybitne osiągnięcia w dziedzinie baletu od Związku Artystów Scen Polskich
• 2007: Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Bibliografia

• Barbara Bittnerówna, Nie tylko o tańcu, Prószyński i S-ka SA, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-890-1
• Irena Turska, Almanach baletu polskiego, 1945-1974, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1983, ISBN 830224-0220-1
• Irena Turska, Przewodnik baletowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2008, ISBN 978-83-224-0470-6
• Tacjanna Wysocka, Dzieje baletu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970
• Tadeusz Świtała, Opera Poznańska, 1919-1969, Wydział Kultury i Sztuki Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania, Poznań 1973
• Joanna Sibilska-Siudym, Barbara Bittnerówna: https://archiwum.teatrwielki.pl/baza/-/o/barbara-bittnerowna/162087/20181
• Witold Sadowy, Odeszła wielka tancerka Barbara Bittnerówna: http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/257323.html