Bastion Kot
 Bastion Kot w 1894, przed rozbiórką | |
| Województwo | |
|---|---|
| Miasto | |
| Typ budynku | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1593 |
| Ukończenie budowy |
1599 |
| Ważniejsze przebudowy |
1641-1642, 1664 |
| Zniszczono |
1896 |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°20′45,2″N 18°38′43,4″E/54,345900 18,645400
| |
Bastion Kot (niem. Katz)[1] – element nowożytnych fortyfikacji Starego Przedmieścia w Gdańsku w postaci bastionu. Zachowały się jego relikty.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Bastion położony był w ciągu obwałowań Starego Przedmieścia, na wysokości Kościoła św. Trójcy. W miejscu tym istniała wcześniej Baszta Kocia[1], a także drewniany kojec w fosie. Zostały zastąpione Bastionem Kot, celem skrócenia dystansu pomiędzy sąsiadującymi: Bastionem Karowym (od północy), a Rondelem Przedmiejskim od południa (późniejszym Bastionem Wiebego)[2]. Bastion wzniósł w latach 1593-1599 niderlandzki fortyfikator Antoni van Obberghen. Obiekt składał się z pochylonego muru na planie trójkąta. Wewnątrz miał poternę. Pierwotnie z bastionu poprzez fosę przerzucony był drewniany most zwodzony, został on jednak zlikwidowany w XVII wieku. Bastion był przebudowywany w latach 1641-1642 i 1664[1]. W odróżnieniu od pozostałych gdańskich fortyfikacji tego typu, nie był bastionem ziemnym, a głównie murowanym (kurtynowym). Był to najmniejszy gdański bastion[3].
Obiekt został zniwelowany w latach 1895-1896[1], a kazamaty zasypano ziemią. Odkryto je w 1962 roku podczas budowy ul. Okopowej w obecnym przebiegu, jednak podziemia zostały zasypane ponownie, bez przeprowadzenia badań. Kolejne odkopanie kazamat miało miejsce w 2015 roku przy budowie przejścia podziemnego dla przystanku osobowego SKM Gdańsk Śródmieście[4]. W nowym przejściu podziemnym pod ul. Okopową został wyeksponowany północny fragment zewnętrznej ściany bastionu z trzema otworami strzelniczymi[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d BASTION KOT – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-10-29].
- ↑ Grzegorz Bukal (red.): Fortyfikacje Gdańska. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006, s. 34-35. ISBN 83-919189-6-3.
- ↑ Historia gdańskich bastionów: tych znanych i tych zaginionych. Część II [online], trojmiasto.pl, 5 grudnia 2021 [dostęp 2022-10-29] (pol.).
- ↑ Odkryto zapomniane kazamaty przy Okopowej [online], trojmiasto.pl, 6 października 2015 [dostęp 2022-10-29] (pol.).
- ↑ Nowy tunel pod ul. Okopową z historyczną perełką - Bastionem Kot [online], trojmiasto.pl, 30 listopada 2017 [dostęp 2022-10-29] (pol.).