Biljana Jovanović
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
pisarka, działaczka społeczna |
Biljana Jovanović (serb. Биљана Јовановић; ur. 28 stycznia 1953 w Belgradzie, zm. 11 marca 1996 w Lublanie[1]) – serbska pisarka i działaczka społeczna.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką polityka jugosłowiańskiego Batricia Jovanovicia[2]. Ukończyła studia filozoficzne na Uniwersytecie w Belgradzie[3]. Pierwsze utwory poetyckie opublikowała w 1977, w czasach studenckich. W 1978 ukazała się powieść Jovanović Pada Avala (Upadek Avali), przedstawiającą intymne życie młodego pokolenia mieszkańców Belgradu. W latach 80. powstały kolejne powieści: Psi i ostali (Psy i inni), a także Duša, jedinica moja (Moja dusza, moje jedyne dziecko)[3]. W tym czasie powstały także pierwsze dramaty Biljany Jovanović[2].
Od lat 80. zaangażowana w działalność społeczną. Należała do założycielek organizacji Odbor za zaštitu umetničkih sloboda (Komitet Obrony Wolności Artystycznych), działającego przy Stowarzyszeniu Pisarzy Serbskich[2]. W 1982 stanęła na czele organizacji. W latach 90. zdystansowała się od Stowarzyszenia Pisarzy Serbskich, angażując się w działalność pokojową i organizację demonstracji antywojennych w Belgradzie[3]. Była jedną z założycielek Ruchu Obywatelskiego Oporu ((Civilni pokret otpora). Od 1992 realizowała projekt artystyczny Leteća učionica radionica (Latające warsztaty szkolne)[2].
Była dwukrotnie zamężna. Pierwszego męża, filozofa Dragana Lakićevicia poślubiła w czasach studenckich[2]. Po rozwodzie z nim wyszła za mąż za słoweńskiego socjologa Rastko Močnika. Zmarła na nowotwór mózgu w marcu 1996[2].
Pamięć[edytuj | edytuj kod]
W 2005 Serbskie Towarzystwo Literackie po raz pierwszy przyznało nagrodę literacką im. Biljany Jovanović[4]. W dwudziestą rocznicę śmierci pisarki ukazała się książka Buntovnica s razlogom, zawierająca biografię bohaterki, zbiór jej tekstów i wspomnienia przyjaciół[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Poezja[edytuj | edytuj kod]
- 1977: „Чувар“, збирка песама
Powieści[edytuj | edytuj kod]
- 1978: Пада Авала
- 1980: Пси и остали
- 1984: Душа јединица моја
Dramaty[edytuj | edytuj kod]
- 1982: Ulricke Meinhhof
- 1983: Лети у гору као птица
- 1992: Централни затвор
- 1996: "Соба“ на Босфору
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komad užarenog uglja. politika.rs. [dostęp 2023-02-25]. (serb.).
- ↑ a b c d e f Franciska Haan: Biographical dictionary of women's movements and feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th centuries. Central European University Press: 2008, s. 192-193. ISBN 963-7326-39-1. (ang.).
- ↑ a b c d Biljana Jovanović – Buntovnica s razlogom. Danas. [dostęp 2023-02-25]. (serb.).
- ↑ НАГРАДА БИЉАНА ЈОВАНОВИЋ. skd.rs. [dostęp 2023-02-25]. (serb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dubravka Stojanović. audioifotoarhiv.com. [dostęp 2023-02-23]. (serb.).