Bocznianka szarawa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bocznianka szarawa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

boczniakowate

Rodzaj

bocznianka

Gatunek

bocznianka szarawa

Nazwa systematyczna
Hohenbuehelia grisea (Peck) Singer
Lilloa 22: 255 (1951) [1949]

Bocznianka szarawa (Hohenbuehelia grisea (Peck) Singer) – gatunek grzybów z rodziny boczniakowatych (Pleurotaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hohenbuehelia, Pleurotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1825 r. Charles Horton Peck, nadając mu nazwę Pleurotus atrocoeruleus var. griseus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1951 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Hohenbuehelia[1].

Synonimy[2]:

  • Hohenbuehelia atrocoerulea var. grisea (Peck) Thorn & G.L. Barron 1986
  • Hohenbuehelia fluxilis var. grisea (Peck) P. Roux 2008
  • Hohenbuehelia microspora (Speg.) Singer 1989
  • Pleurotus atrocoeruleus var. griseus Peck 1891
  • Pleurotus griseus Peck 1909
  • Pleurotus portegnus var. microsporus Speg. 1902
  • Resupinatus griseus (Peck) Murrill, 1915

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Średnica 0,9–4 cm, kształt półokrągły, wachlarzowaty lub muszelkowaty, z boku kopytkowaty lub płaski. Brzeg nieco ząbkowany, owocnik często prążkowany od prześwitujących blaszek, przy podstawie omszony. Powierzchnia o barwie od jasnoszarej przez szarobrązową do sepiowej. Trzonu brak[4].

Blaszki

Wąskie, przyrośnięte lub zbiegające, o barwie od białawej do żółtawej[4].

Miąższ

O barwie od białawej do żółtawej, z wyraźną galaretowatą warstewką pod skórką. Smak i zapach mączny[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki o rozmiarach (5-)6-8,5(-9) × 3–4,5 μm, elipsoidalne lub cylindryczne. Cheilocystydy maczugowate lub butelkowate, o rozmiarach 15,5-33 × 5–8,5 μm, czasami zaopatrzone w 1-3 wypustki o rozszerzonych wierzchołkach i rozmiarach 2,5-4,5 × 2–3 μm. Metuloidy żółtawe, o rozmiarach 31-75 (-86) × (-86) x 8–18 μm i ścianach grubości 1,5–8,5 μm[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Bocznianka białoszara występuje w Europie i Ameryce Północnej[5]. Na terenie Polski do 2003 r. podano 5 stanowisk[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Według tego atlasu jest gatunkiem rzadkim i zagrożonym[6].

Występuje w lasach. Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub w małych grupkach na martwych gałęziach drzew liściastych, m.in. na brzozach, topolach, wiązach[4]. Jak wszystkie bocznianki jest także grzybem nicieniobójczym. Jej grzybnia za pomocą klejących cyst strzępkowych atakuje nicienie i trawi je[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-12-02]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2018-12-03]. (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e H. Knudsen, J. Vesterholt. Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2018-12-02].
  6. Aktualne stanowiska bocznianki szarawej w Polsce. [dostęp 2018-12-03].
  7. G. Consiglio, L. Setti, R.G. Thorn, New species of Hohenbuehelia, with comments on the Hohenbuehelia atrocoerulea – Nematoctonus robustus species complex, „Persoonia”, 41, 2009, s. 202–212, DOI10.3767/persoonia.2018.41.10.