Przejdź do zawartości

Bohdan Cwilong

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bogdan Cwilong
Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1908
Irkuck

Data i miejsce śmierci

2 stycznia lub 4 stycznia 1958
Londyn

Obywatelstwo

Polska

Bohdan Stanisław Meduza Cwilong (także Bogdan Cwilong, ur. 6 sierpnia 1908 w Irkucku, zm. 2 stycznia[1] lub 4 stycznia 1958[2] w Londynie) – polski meteorolog, fizyk, pisarz, szachista, popularyzator nauki, podróżnik.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn sędziego Antoniego i Marii Reginy z Lipińskich. Uczęszczał do gimnazjum humanistycznego im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim. Następnie studiował na Uniwersytecie Warszawskim (jego nauczycielami byli Łukasiewicz, Sierpiński, Pieńkowski[2]) i uzyskał absolutorium z fizyki. Współpracował z Centrum Lotniczo-Meteorologicznym Państwowego Instytutu Meteorologii w Warszawie. Był jachtowym kapitanem żeglugi morskiej.

8 kwietnia 1937 ożenił się z Marianną Fronc[3].

Ostatnim miejscem zamieszkania przed 1939 była willa w Świdrze k. Otwocka, przy ul. Stacyjnej[4]. Po wybuchu II wojny światowej oficer w Wojsku Polskim, trafił do Włoch, Francji (wykładał na kursach dla polskich oficerów w Camp de Coëtquidan), a po 1941 w Wielkiej Brytanii. Tam rozpoczął pracę w Clarendon Laboratory w Oxfordzie pod kierunkiem G.M.B. Dobsona[5]. W 1945 otrzymał tytuł D. Phil. w dziedzinie fizyki. Miał obywatelstwo brytyjskie (po 1950)[4]. Zmarł w Middlesex Hospital w 1958 roku.

Zajmował się głównie procesem powstawania chmur i fizyką niskich temperatur. Uważa się, że niezależnie od Schaefera, Cwilong jako pierwszy uzyskał przechłodzoną wodę[6]. Związany z Merton College, University of Oxford[7], University of Panama, Victoria University College i wydziałem fizyki University of British Columbia (1950-1953)[8].

W 1928 przepłynął kajakiem własnej konstrukcji Wisłę, od Oświęcimia do Gdańska. Dwukrotnie przedsięwziął wyprawę dookoła Świata, po raz pierwszy w 1934, na żaglowcu Dar Pomorza pod dowództwem Konstantego Maciejewicza-Matyjewicza, po raz drugi od listopada 1953 do czerwca 1954 roku (do jego załogi należał m.in. Juliusz Slaski)[9].

Entuzjasta gry w szachy. Bolesław Gleichgewicht wspominał go następująco: "Wyglądał trochę na życiowego nieudacznika; mizerny, ubrany bardzo niezamożnie, ale był wielkim entuzjastą szachów. Dla uczestników turnieju miał wykłady z teorii"[10]. W 1933 zdobył I nagrodę i tytuł mistrza Okręgu Warszawskiego Polskiego Związku Szachowego. Amatorsko zajmował się fizjologią, popularyzował teorie Pawłowa.

Prace[edytuj | edytuj kod]

Książki[edytuj | edytuj kod]

  • Przestroga: sztuka w 5 aktach. Warszawa, Drukarnia Krajowa, 1930
  • Pogodoznawstwo dla marynarzy. Warszawa, Główna Księgarnia Wojskowa, 1937

Prace naukowe[edytuj | edytuj kod]

  • Dobson GMB, Brewer AW, Cwilong BM. Bakerian Lecture. Meteorology of the Lower Stratosphere. „Proceedings of the Royal Society of London. Series A, Mathematical and Physical Sciences”. 185 (1001), s. 144-175, 1946. 
  • Sublimation in a Wilson Chamber. „Proceedings of the Royal Society of London. Series A, Mathematical and Physical Sciences”. 190 (1020), s. 137-143, 1947. 
  • Brewer AW, Cwilong B, Dobson GMB. Measurement of Absolute Humidity in Extremely Dry Air. „Proc. Phys. Soc.”. 60, s. 52-70, 1948. DOI: 10.1088/0959-5309/60/1/307. 
  • Sublimation in the Atmosphere over the Oceans. „Nature”. 161, s. 62, 1948. DOI: 10.1038/161062b0. PMID: 18933819. 
  • Sublimation in Outdoor Air. „Nature”. 160, s. 198, 1947. DOI: 10.1038/160198b0. 
  • Observations on the incidence of supercooled water in expansion chambers and on cooled solid surfaces. „Journal of Glaciology”. 1 (2), s. 53-57, 1947. 
  • Cwilong BM, Edwards MH. Sublimation and Condensation of Carbon Dioxide, Nitrogen, and Oxygen in an Expansion Chamber. „Physical Review”. 85, s. 380–381, 1951. DOI: 10.1103/PhysRev.85.380. 
  • The Solidification Curve of Helium II. „Physical Review”. 88, s. 135–137, 1952. DOI: 10.1103/PhysRev.88.135. 
  • The Solidification Curve of Helium II. „Physical Review”. 88, s. 1435, 1952. DOI: 10.1103/PhysRev.88.1435.4. 
  • B. M. Cwilong, J. Lees, F. D. Manchester. Cavitation Effect in Helium II. „Physical Review”. 88, s. 138-139, 1952. DOI: 10.1103/PhysRev.88.138. 
  • Abnormal Freezing Nuclei in the Atmosphere. „Nature”. 176, s. 129-130, 1955. DOI: 10.1038/176129a0. 

Inne[edytuj | edytuj kod]

  • Mistrzostwo świata. Wiadomości Szachowe 6, ss. 82-87 (listopad 1935)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. The London Gazette 14 sierpnia 1959 s. 5131 PDF
  2. a b Kazimierz Wodzicki. Bohdan Medusa Cwilong. „Wiadomości”. 13 (31 (644)), s. 5, 1958. 
  3. Łoza S: Czy wiesz kto to jest?. Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 113.
  4. a b M.P. z 1950 r. nr 47, poz. 530
  5. Physics of Cloud and Precipitation, [w:] Kshudiram Saha, The Earth’s Atmosphere. Its Physics and Dynamics, Springer Berlin Heidelberg, 2008, s. 59–78, DOI10.1007/978-3-540-78427-2_5, ISBN 978-3-540-78426-5 (ang.).
  6. Thomas Koop, Homogeneous Ice Nucleation in Water and Aqueous Solutions, „Zeitschrift für Physikalische Chemie”, 218 (11), 2004, DOI10.1524/zpch.218.11.1231.50812.
  7. Merton College register, 1900-1964: with notices of some older surviving members. Basil Blackwell, 1964 s. 323
  8. UBC Calendar 1953-1954
  9. Polonik Monachijski. [dostęp 2010-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-10)].
  10. PROFESOR GLEICHGEWICHT POWRACA. [dostęp 2009-12-19].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]