Bolesław Zawalicz-Mowiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesław Zawalicz-Mowiński
major kawalerii major kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Bolesław Wojciech Jan Zawalicz-Mowiński

Data i miejsce urodzenia

5 czerwca 1903
Skrzeszewo Żukowskie

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 1993
Toronto

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

36 pułk piechoty AK

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Wojska Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Bolesław Wojciech Jan Zawalicz-Mowiński[a], ps. „Zawalicz”, „Gończ”, „Dyrektor”, „Stef”, „Witold” (ur. 5 czerwca 1903 w Skrzeszewie Żukowskim, zm. 31 stycznia 1993 w Toronto) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 5 czerwca 1903 w Skrzeszewie Żukowskim, w ówczesnym powiecie kartuskim rejencji gdańskiej, w rodzinie Alojzego Stefana i Anny z Deskowskich-Skoroszewskich[b].

17 października 1921 przyjechał z Krotoszyn do Poznania i został zameldowany jako student na ul. Święty Marcin 38[3]. W stolicy Wielkopolski rozpoczął lub kontynuował studia na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego (studiował także na Uniwersytecie w Bonn, a ukończył w 1926 w Królewcu)[4]. 1 października 1924 został powołany do Wojska Polskiego[3]. Początkowo służył w 9 pułku strzelców konnych w Grajewie, a 5 stycznia 1925 został skierowany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii nr 1 przy 1 Dywizji Kawalerii w Suwałkach[4]. 30 września 1925 został zwolniony do rezerwy[4], a w październiku tego roku wrócił do Poznania i ponownie zamieszkał na ul. Święty Marcin 38[3]. 9 lipca 1928 prezydent RP mianował go podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 1. lokatą w korpusie oficerów kawalerii, a minister spraw wojskowych wcielił do 9 pułku strzelców konnych[5][6]. W 1929 nabył majątek Kierzkowo (poczta Trzemeszno)[7]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Inowrocław. Posiadał przydział w rezerwie do 18 pułku ułanów w Grudziądzu[8]. Na stopień porucznika rezerwy awansował ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 78. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[1]. W latach 1937–1938 był wójtem Trzemeszna[7], a w latach 1938–1939 jako członek Polskiego Związku Łowieckiego pełnił funkcję podłowczego powiatu mogileńskiego[9][10]. W marcu 1939 został powołany do służby czynnej w 16 pułku ułanów w Bydgoszczy na stanowisko dowódcy szwadronu[11]. W czerwcu 1939 jako zarządca przymusowy Krochmalni w Niewolnie ogłosił przetarg nieograniczony na jej dzierżawę[12]. 10 sierpnia 1939 awansował na rotmistrza rezerwy[11]. W czasie powstania warszawskiego pełnił funkcję szefa sztabu Zgrupowania „Róg”[13], a następnie zastępcy dowódcy 36 pułku piechoty Legii Akademickiej Armii Krajowej[14]. 1 października 1944 awansował na majora[14]. 11 listopada 1964 Naczelny Wódz, gen. broni Władysław Anders mianował go podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1964, a 10 listopada 1990 prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski mianował go pułkownikiem[15].

Zmarł 31 stycznia 1993 w Toronto[16].

Rada Miejska Trzemeszna uchwałą nr XVIII/129/2019 z 25 września 2019 nadała pośmiertnie Bolesławowi Zawalicz-Mowińskiemu – wójtowi Trzemeszna, współtwórcy struktur Obrony Narodowej Trzemeszna we wrześniu 1939 Honorowe Obywatelstwo Gminy Trzemeszno[17].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Bolesław Wojciech Jan Mowiński”[1].
  2. ↑ Łukasz Wolak nie wskazał jednoznacznie, czy Bolesław Mowiński urodził w Szkrzeszewie (gmina Sierakowice), czy też w Skrzeszewie (gmina Żukowo). W przypisie przychylił się do tezy, że miejscem urodzenia nie było Skrzeszewo Żukowskie, ale równocześnie wymienił dokument „Geburstagkunde nr 34, Rheinfeld”[2]. Rheinfeld to niemiecka nazwa wsi Przyjaźń sąsiadującej z Skrzeszewem Żukowskim. W kartotece ewidencji ludności Poznania nazwisko panieńskie matki Bolesława zanotowano jako „Eksner”[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 594.
  2. ↑ a b c Wolak 2019 ↓, s. 437.
  3. ↑ a b c d Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-10-06]..
  4. ↑ a b c Wolak 2019 ↓, s. 438.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 200, 208.
  6. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 126.
  7. ↑ a b Wolak 2019 ↓, s. 440.
  8. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 599.
  9. ↑ Kalendarz myśliwski 1938 ↓, s. 439.
  10. ↑ Kalendarz myśliwski 1939 ↓, s. 439.
  11. ↑ a b c Wolak 2019 ↓, s. 442.
  12. ↑ Wydzierżawienie Krochmalni. „Kurjer Warszawski”. 170 wyd. wieczorne, s. 18, 1939-06-22. Warszawa. .
  13. ↑ Powstańcze biogramy : Bolesław Mowiński. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2023-10-06].
  14. ↑ a b Wolak 2019 ↓, s. 447.
  15. ↑ Wolak 2019 ↓, s. 474–475.
  16. ↑ Wolak 2019 ↓, s. 475.
  17. ↑ Uchwała nr XVIII/129/2019 Rady Miejskiej Trzemeszna z 25 września 2019. Urząd Miejski Trzemeszna. [dostęp 2023-10-06].
  18. ↑ a b Wolak 2019 ↓, s. 450.
  19. ↑ Wolak 2019 ↓, s. 448.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Kalendarz myśliwski na rok 1938. Walenty Garczyński (red.). Warszawa: Nakładem Polskiego Związku Łowieckiego, 1938.
  • Kalendarz myśliwski na rok 1939. Walenty Garczyński (red.). Warszawa: Nakładem Polskiego Związku Łowieckiego, 1939.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
  • Łukasz Wolak Wolak: Podpułkownik doktor inżynier Bolesław Zawalicz-Mowiński „Zawalicz”, „Gończ”, „Dyrektor”, „Stef”, „Witold” (1903–1993). Przyczynek do badań biograficznych oficera i działacza społeczno-politycznego. W: Studia z dziejów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1939–1947). Piotr Chmielowiec (red.) Krzysztof A. Tochman (red.). Rzeszów–Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2019. ISBN 978-83-8098-544-5.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolesław_Zawalicz-Mowiński&oldid=71454909”