Calceus
Calceus – rodzaj obuwia noszonego w starożytnym Rzymie, wykonanego ze skóry, które było noszone do togi, jako obuwie wyjściowe[1][2].
Był to typ obuwia zakrywającego stopę, rodzaj trzewika[3]. Do skórzanej podeszwy przymocowane były paski skóry obejmujące stopę i część nogi do kostki lub ponad nią[1].
Obuwie takie nosili wyłącznie obywatele rzymscy[1]. Ich fason i kolor zależały od zamożności właściciela i piastowanej przez niego funkcji w państwie[2].
Calceus zmieniały się wraz z upływem czasu. W czasach republiki najwyżsi urzędnicy państwowi nosili calceus mulleus w kolorze czarnym, a pozostali używali obuwia zwanego pero, z grubszej skóry w kolorze neutralnym[1].
W końcowym okresie republiki i w pierwszych wiekach cesarstwa senatorowie nosili calceus senatorius lub calceus patricius – wysokie buty, początkowo czarne, później czerwone. Do podeszwy przymocowane były cztery szerokie pasy skóry, które oplatały stopę i nogę do połowy łydki[1].
Według innego źródła calceus senatorius z przodu zakończony był klamrą z kości słoniowej (lunula) w kształcie półksiężyca[4].
Od okresu późnego cesarstwa konsulowie nosili obuwie białe, z językiem, które mocowano rzemieniami krzyżującymi się na podbiciu i powyżej kostki[1].
Znana jest odmiana obuwia, zapożyczona od Etrusków, calceus repandus. Buty takie miały długi, spiczasty, wywinięty nos[2][1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Jendryczko Małgorzata, Sztuka świata, T. 17, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
- ↑ a b c Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1988, ISBN 83-01-03529-3.
- ↑ Kubalska-Sulkiewicz Krystyna, Bielska-Łach Monika, Manteuffel-Szarota Anna, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007
- ↑ Encyklopedia sztuki starożytnej. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1974.