Carl Luython
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Carl Luython, także Charles, Carolus lub Karel Luyton, Luton, Leuthon[1] (ur. około 1556 w Antwerpii, zm. w sierpniu 1620 w Pradze[1][2]) – franko-flamandzki kompozytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jako młodzieniec był członkiem chóru cesarskiego na dworze cesarskim w Wiedniu[1][2], tam do grona jego nauczycieli mogli należeć Jacobus Vaet i Philippe de Monte[1]. Skomponował dwie msze dla cesarza Maksymiliana II[2]. W 1571 roku wyjechał do Włoch, od 1576 roku przebywał ponownie na dworze cesarskim w Wiedniu i Pradze, gdzie był członkiem zespołu instrumentalnego, a od 1577 roku również nadwornym organistą[1][2]. W 1596 roku objął stanowisko pierwszego organisty nadwornego oraz nadwornego kompozytora[1][2]. Po śmierci cesarza Rudolfa II w 1612 roku utracił posadę i popadł w kłopoty finansowe, zmarł w biedzie[1][2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Opublikował księgę madrygałów (Wenecja 1582), ponadto Popularis anni jubilus na 6 głosów (Praga 1587), Selectissimarum sacrarum cantonium na 6 głosów (Praga 1603), Opus musicum in Lamentationes Hieremiae prophetae na 6 głosów (Praga 1604) i Liber primus missarum na 3–7 głosów (Praga 1609)[2].
Jego motety i msze reprezentują typową polifonię niderlandzką 2. połowy XVI wieku[1]. W swoich nielicznych utworach organowych wykorzystywał jako jeden z pierwszych kompozytorów styl fugowany, rozwinięty dopiero w dojrzałym baroku[1]. Największą popularnością cieszyła się jego wielokrotnie publikowana Fuga suavissima[1][2], złożona z trzech części, gdzie w każdej imitacje jednej frazy tematycznej przeplatane są fragmentami o charakterze wirtuozowskim[1].
Według informacji przekazanej przez Michaela Praetoriusa miał skonstruować instrument klawiszowy wyposażony w trzy klawiatury, z których każda pozwalała na wygranie dźwięków jednej z trzech skal: diatonicznej, chromatycznej lub enharmonicznej[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 462. ISBN 978-83-224-3303-4.
- ↑ a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2211. ISBN 0-02-865529-X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Carl Luython – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project