Carlo Evasio Soliva
| Data i miejsce urodzenia |
21 listopada 1791 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
20 grudnia 1853 |
| Gatunki | |
| Zawód |
Carlo Evasio Soliva, Karol Soliwa[1] (ur. 21 listopada 1791 w Casale Monferrato, zm. 20 grudnia 1853 w Paryżu[1][2]) – włoski kompozytor i pedagog muzyczny[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jego rodzice prowadzili kawiarnię[1]. Studiował w konserwatorium w Mediolanie u Bonifazia Asiolego i Vincenza Federiciego, dyplom uzyskał w 1815 roku[1][2]. W 1816 roku został dyrygentem La Scali, gdzie wystawił z sukcesem swoją pierwszą operę La testa di bronzo, w kolejnych latach wystawioną w Neapolu (1817), Wenecji (1818) oraz Dreźnie i Monachium (1821)[1][2]. W 1821 roku przybył do Warszawy, gdzie z inicjatywy generała Aleksandra Różnieckiego objął stanowisko dyrektora śpiewu w Instytucie Muzyki i Deklamacji[1][2]. Jego zatrudnienie spowodowało ataki ze strony środowiska akademickiego i prasy warszawskiej, Józef Elsner zarzucał mu brak przygotowania do nauczania śpiewu[1][2]. W latach 1823–1824 przebywał na samowolnie przedłużonym urlopie w Mediolanie[1][2]. W 1826 roku z jego inicjatywy przy Instytucie Muzyki i Deklamacji otwarto zakład litograficzny, powielający nuty do nauki śpiewu[1]. 7 kwietnia tegoż roku poprowadził w katedrze warszawskiej własną aranżację Requiem Józefa Kozłowskiego w trakcie mszy żałobnej za Aleksandra I[1][2]. W latach 1823–1830 dyrygował w Teatrze Narodowym operami włoskimi, koncertami symfonicznymi i przedstawieniami galowymi[1][2]. 11 października 1830 roku na pożegnalnym koncercie Fryderyka Chopina z udziałem kompozytora dyrygował prawykonaniem jego Koncertu fortepianowego e-moll[1][2]. Po konflikcie w Józefem Elsnerem i podziale Instytutu Muzyki i Deklamacji w 1826 roku został dyrektorem Szkoły Dramatycznej i Śpiewu[1][2].
Po upadku powstania listopadowego i zamknięciu na fali represji Konserwatorium Warszawskiego, wyjechał w 1832 roku do Petersburga, gdzie przebywał do 1841 roku prowadząc naukę śpiewu i teorii muzyki w szkole teatralnej, a także dyrygując w teatrach cesarskich[1][2]. W 1841 roku na krótko odwiedził Szwajcarię[2], po czym wrócił do rodziny we Włoszech[1]. W 1844 roku osiadł w Paryżu, gdzie uczył śpiewu i sporadycznie komponował[1]. Napisał Te Deum, zadedykowane Napoleonowi III[1]. W 1851 roku został honorowym członkiem Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie[1][2]. Po śmierci pochowany na paryskim cmentarzu Père-Lachaise[1].
Opery Solivy spotkały się z pochlebnymi opiniami Stendhala[1][2] i Gaetana Donizettiego[2]. W trakcie pobytu w Rosji zyskał sobie podziw Michaiła Glinki i Aleksieja Wierstowskiego[1][2]. W Paryżu utrzymywał kontakty z Fryderykiem Chopinem i George Sand, która upamiętniła jego śmierć sonetem[1]. Chopin chwalił go w liście do Tytusa Woyciechowskiego z 12 października 1830 roku[1][2].
Do grona jego wychowanków należeli m.in. Konstancja Gładkowska, Anna Wołkow, Wiktoria Janiszewska, Zofia Teofila Witkowska, Julian Dobrski i Seweryn Józef German[1]. Opracował podręcznik Szkoła praktyczna fortepianu wyjęta z najlepszych autorów (Warszawa 1824)[1][2]. Był żonaty ze swoją uczennicą Marią Kralewską, z którą doczekał się 4 synów[1][2].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych)[2]
Opery[edytuj | edytuj kod]
- La testa di bronzo (wyst. Mediolan 1816)
- Berenice d’Armenia (wyst. Turyn 1817)
- La zingara delle Asturie (wyst. Mediolan 1817)
- Giulia a Sesto Pompeio (wyst. Mediolan 1818)
- Elena e Malvina (wyst. Mediolan 1824)
- Kitajskie diewicy (wyst. Petersburg 1833)
Utwory wokalno-instrumentalne[edytuj | edytuj kod]
- Veni Creator na głosy solowe, chór i orkiestrę (1826), także wersja na 3 głosy żeńskie i fortepian (1851)
- Ave Maria, Pater Noster i Salve Regina na 3 głosy, chór żeński i fortepian (1843)
- Te Deum na głos i organy lub orkiestrę (1851)
- Psaume CXII. Laudate pueri Dominum na 3 głosy i fortepian (1852)
Utwory orkiestrowe[edytuj | edytuj kod]
- polonez Polacca
Utwory kameralne[edytuj | edytuj kod]
- Grand trio c-moll na skrzypce lub altówkę, wiolonczelę i fortepian (1820)
- 3 grandi trii na fortepian, altówkę i harfę (1820)
- Pastorale Es-dur na altówkę, wiolonczelę i fortepian
Utwory fortepianowe[edytuj | edytuj kod]
- Variazioni sopra la romanza e la preghiera dell’opera di Rossini (ok. 1820)
- Sonata e variazioni g-moll na fortepian na 4 ręce (1844)
- Sonatina C-dur
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Polski Słownik Biograficzny. T. XL. Warszawa–Kraków: Instytut Historii PAN, 2000, s. 289–290. ISBN 83-86301-01-5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 27. ISBN 978-83-224-0866-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Carlo Evasio Soliva – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project