Carlo Rovelli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carlo Rovelli w 2017 roku

Carlo Rovelli (ur. 3 maja 1956 w Weronie[1]) – włoski fizyk teoretyk i filozof, profesor na Uniwersytecie w Marsylii, a wcześniej na Uniwersytecie w Pittsburghu. Zajmuje się głównie teorią względności i grawitacją, zwłaszcza jej kwantowaniem. Współtwórca pętlowej grawitacji kwantowej wraz z Abhayem Ashtekharem i Lee Smolinem[potrzebny przypis] oraz autor relacyjnej interpretacji mechaniki kwantowej[2][3]. Popularyzuje fizykę i historię nauki przez publiczne wykłady[2], wywiady[4] i książki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1986 roku na Uniwersytecie Padewskim zdobył doktorat, który promował Marco Toller[5]. Następnie Rovelli pracował w Rzymie, Trieście i na Uniwersytecie Yale’a[2]. W 1995 roku otrzymał Nagrodę Basilisa Xanthopoulosa od Międzynarodowego Towarzystwa Ogólnej Teorii Względności i Grawitacji[6][2]. Członek rzeczywisty (ang. full member) Międzynarodowej Akademii Filozofii Nauki (ang. International Academy for Philosophy of Science )[7][2]. W latach 2005–2011 wypromował co najmniej trzech doktorów[5], a w 2015 roku recenzował doktorat promowany przez Jerzego Lewandowskiego[8].

Książki[edytuj | edytuj kod]

Do 2023 roku w Polsce ukazało się kilka jego dzieł[9]:

  1. 2017: Rzeczywistość nie jest tym, czym się wydaje. Droga do grawitacji kwantowej – elementarna struktura rzeczy, tłum. Michał Czerny, Łódź: Wydawnictwo JK, ISBN 978-83-7229685-6.
  2. 2017: Siedem krótkich lekcji fizyki, tłum. Urszula Buczkowska-Marchetti, Warszawa: Oficyna Naukowa, ISBN 978-83-6436380-1 – wydana w ponad 40 językach i sprzedana w ponad milionie egzemplarzy[2][3].
  3. 2019: Tajemnica czasu, tłum. Jeremi K. Ochab, Łódź: Wydawnictwo JK, ISBN 978-83-7229807-2.
  4. 2021: Helgoland. Znaczenie kwantowej rewolucji, tłum. Bogumił Bieniok i Ewa L. Łokas, Łódź: Wydawnictwo JK, ISBN 978-83-8225091-6.
  5. 2023: Białe dziury, tłum. Katarzyna Skórska, Wydawnictwo Feeria, ISBN 978-83-6760481-9.

Wydał też książkę poświęconą Anaksymandrowi z Miletu[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Carlo Rovelli
  2. a b c d e f g publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Prof. Carlo Rovelli, What is time?, zapytajfizyka.fuw.edu.pl [dostęp 2023-07-15].
  3. a b publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Carlo Rovelli, Rotman Institute of Philosophy, Western University, rotman.uwo.ca [dostęp 2023-07-16].
  4. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Jan Stradowski, “Podróż do przyszłości jest możliwa”. Wystarczy zapomnieć o czasie jako takim? Wywiad z wybitnym fizykiem, pismo „Focus”, focus.pl, 6 stycznia 2020 [dostęp 2023-07-16].
  5. a b publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Carlo Rovelli w bazie Mathematics Genealogy Project (ang.) [dostęp 2023-07-16].
  6. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać The Basilis Xanthopoulos International Award (ang.), isgrg.org [dostęp 2023-07-16].
  7. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Les Membres actuels - Current Members (ang.), lesacademies.net [dostęp 2023-07-16].
  8. Spin-foam dynamics in Loop Quantum Gravity states w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2023-07-16].
  9. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Katalogi Biblioteki Narodowej, katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-07-16].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Profil w serwisie Google Scholar, scholar.google.com [dostęp 2023-07-16].
  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Profil na stronie Scholarpedia, scholarpedia.org [dostęp 2024-03-20].