Casper (majański władca)
Glif z imieniem władcy znajdujący się w Świątyni Krzyża w Palenque | |
władca Palenque | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia |
8 sierpnia 422 |
Data śmierci |
487 |
Casper znany też jako 11 Królik lub Ch’aaj K’ik’ (ur. 8 sierpnia 422, zm. prawdopodobne ok. 487 roku) – majański władca miasta Palenque i następca K’uk’ Bahlama I. Panował w latach 435–487.
Wstąpił na tron 9 sierpnia 435 roku w wieku 13 lat i panował przez 52 lata. Dłużej od niego władzę sprawował tylko Pakal Wielki. Mimo tak długich rządów niewiele wiadomo na jego temat. Również glif z jego imieniem nie został do końca odczytany, więc umownie określany jest jako Casper. Taki przydomek nadał mu archeolog Floyd Lounsbury, ponieważ wizerunek na glifie z jego imieniem przypomina postać Kacpra z filmu animowanego. Inny badacz David Kelley nadał mu imię 11 Królik od daty narodzin władcy, która w kalendarzu tzolkin przypadła 11 Lamat (symbolem dnia Lamat jest królik)[1]. Z kolei epigrafista Guillermo Bernal Romero badający inskrypcje ze Świątyni XVI zasugerował, że prawdziwe imię władcy to Ch’aaj K’ik[2]. Dotychczas udało się odczytać pierwszy człon glifu, który brzmi ch’a[1].
Teksty wspominają, że młody władca przewodził uroczystości z okazji zakończenia ósmego baktunu i rozpoczęcia dziewiątego. Jeden baktun trwał 144 000 dni, czyli ok. 395 lat. Ceremonia odbyła się w Toktahn – Casper podobnie jak K’uk’ Bahlama I nosił tytuł „króla Toktahn”[1]. Władca przewodniczył też dwukrotnie (w 445 i 460 roku) w ceremonii inauguracyjnej kilku dostojników[3].
Choć data jego śmierci się nie zachowała to najpewniej żył do 487 roku, kiedy to władzę przejął B’utz Aj Sak Chiik[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c The Rulers of Palenque. mesoweb.com. [dostęp 2017-04-10]. (ang.).
- ↑ Guillermo Bernal Romero, El Tablero de K’an Tok: una inscripción glífica maya del Grupo XVI de Palenque, Chiapas. scielo.org.mx. [dostęp 2017-04-10]. (hiszp.).
- ↑ a b Peter Matthews: Who’s who in the Classic Maya World. research.famsi.org. [dostęp 2017-04-10]. (ang.).