Cerkiew św. Łukasza w Krivém

Cerkiew św. Łukasza
*Chrám svätého evanjelistu Lukáša*
	701-1242/1 z dnia 07.03.1963
	cerkiew filialna
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Miejscowość	Krivé
Wyznanie	greckokatolickie
Kościół	Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowackiego
Wezwanie	św. Łukasza
Historia
Data zakończenia budowy	1826
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia greckokatolicka
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
	Położenie na mapie kraju preszowskiego Krivé, cerkiew
	Położenie na mapie Słowacji Krivé, cerkiew
	49°17′33,1″N 21°09′00,6″E/49,292528 21,150167
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Łukasza – drewniana greckokatolicka cerkiew filialna, zbudowana w 1826 w miejscowości Krivé w historycznym regionie Szarysz w północno-wschodniej Słowacji.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Usytuowana na wzgórzu pośrodku wsi, otoczona cmentarzem. Została wzniesiona za czasów ks. Jána Halíka.^[2] Drewniana, na kamiennej podmurówce. Budowana w konstrukcji zrębowej, składa się z trzech części: prezbiterium, nawy i przedsionka, nad którym wznosi się, wpuszczona w jego strukturę, budowana na słup wieża, zwężająca się ku górze. Dachy kryte gontem. Zewnętrzne ściany nawy i prezbiterium szalowane gontem, wieża i przedsionek szalowana pionowymi deskami. Przebudowa z lat 1968-1970 zupełnie zmieniła pierwotną formę dachu, który obecnie nakrywa nawę i prezbiterium jednolitą połacią. Wieżę wieńczy barokowy hełm ze ślepą latarnią. W wieży dwa dzwony.

W roku 2003 wykonano remont podmurówki cerkwi, w roku 2006 była restaurowana wieża.^[2] W latach 2010-2011 cerkiew była ponownie remontowana, wymieniono m.in. gonty i deskowania. Nad prezbiterium strop drewniany z belek, nad nawą – z desek. Przedsionek nie nakryty stropem, umożliwia wgląd w konstrukcję wieży. W prezbiterium podłoga drewniana, w nawie posadzka z płyt kamiennych na podsypce piaskowej, w przedsionku posadzka betonowa, wykonana w 1977 r.^[3] Ściany nawy nagie, bez polichromii.

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Ikonostas trójrzędowy, pochodzi z początków XVIII w., z jakiejś starszej i znacznie mniejszej cerkwi – zapewne z poprzedniczki obecnej świątyni. Ikony w ikonostasie pochodzą z początków XVIII w.^[2] Renowacja ikonostasu miała miejsce w 1992 r., wtedy też powstał nowy ołtarz główny z obrazem Świętej Rodziny. W świątyni znajdziemy też szereg cennych ikon z XVII, a być może nawet XVI w., m.in. Chrzest Pana, Pantokrator, św. Mikołaj, Hodegetria w otoczeniu postaci Proroków oraz ikony z rzędu Deesis, łącznie 13 sztuk, pochodzące z dawnego ikonostasu, które znajdują się na parapecie chóru.^[3]

Część ikon była wystawiana na wystawach sztuki cerkiewnej, m.in. w Osace i Montrealu.^[3]