Cerkiew św. Michała Archanioła w Topoľi
709-151/1 | |||||||||||||||
cerkiew filialna | |||||||||||||||
Elewacja frontowa | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Parafia |
parafia Topoľa | ||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie kraju preszowskiego | |||||||||||||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||||||||||||
49°02′40,7″N 22°21′23,7″E/49,044639 22,356583 |
Cerkiew św. Michała Archanioła w Topoľi – zabytkowa greckokatolicka cerkiew filialna parafii Topoľa. Należy do dekanatu Snina w archieparchii preszowskiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowackiego.
Cerkiew powstała w unikatowym typie cerkwi karpackich charakterystycznym dla okolic Sniny i razem z dzwonnicą posiadają status Narodowego Zabytku Kultury[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew została wzniesiona około 1700[2][3]. Remontowana na początku XXI wieku.
-
Widok ogólny
-
Wieża nad babińcem
-
Widok od strony prezbiterium
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Jest to cerkiew drewniana o konstrukcji zrębowej, orientowana posadowiona na niskich kamiennych fundamentach. Budowla o halowej trójdzielnej strukturze: do zamkniętego trójbocznie prezbiterium przylega szersza kwadratowa nawa, od zachodu babiniec. Na zrębie babińca posadowiona wieża, na której wisiały pierwotnie trzy dzwony. Nad sanktuarium mała wieżyczka z krzyżem. Całość przykryta masywnym piramidalnym dachem jednokalenicowym, z dodatkowym okapem wspartym na słupach i rysiach. Obiekt pokryty gontem.
Wewnątrz w nawie pozorne sklepienie kolebkowe, a w prezbiterium i babińcu stropy płaskie. W prezbiterium barokowy ołtarz główny z XVIII wieku z ikoną Zdjęcia z Krzyża, w nawie czteropiętrowy kompletny ikonostas barokowy z pierwszej połowy XVIII wieku z chramową ikoną Soboru św. Michała Archanioła i ramami w zielonym kolorze. Nawę od babińca oddziela wsparty na słupach pokaźnych rozmiarów chór muzyczny.
Wokół cerkwi[edytuj | edytuj kod]
Obok cerkwi drewniana dzwonnica na kamiennym podmurowaniu konstrukcji słupowo–ramowej z połowy XX wieku, bez dzwonów, które zostały przeniesione do nowej cerkwi parafialnej z 1994[3]. Na gontowym dachu prosty krzyż metalowy. Na południe od świątyni cmentarz przycerkiewny, z kolei po północnej stronie cmentarz z I wojny światowej.
-
Obok cerkwi-cm. wojskowy
-
Dzwonnica
-
Remont 2010
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew jest obiektem rozpoczynającego się tutaj szlaku turystycznego:
Szlaki piesze
- Szlak Ikon: Uličské Krivé - Sedlo pod Veżonu (500 m) - Ruský Potok (443 m) - Sedlo pod Kyćerou (660 m) - Topoľa, pomnik ks. Alesandra Duchnovića (393 m)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznamy nehnuteľných kultúrnych pamiatok. [dostęp 2016-01-07]. (słow.).
- ↑ Oficjalna strona eparchii, Parafia Topoľa. [dostęp 2016-01-07]. (pol.).
- ↑ a b Słowackie kościoły drewniane, Topoľa. [dostęp 2016-01-07]. (pol.).
- ↑ Szlak ikon. [dostęp 2016-01-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str.287-288 ISBN 83-89188-08-2