Chomiec kazachski
Allocricetulus eversmanni[1] | |||
(Brandt, 1859) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
chomiec kazachski | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | |||
Chomiec kazachski[7], chomik Eversmanna[8] (Allocricetulus eversmanni) – gatunek ssaka z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Chomiec kazachski występuje w zależności od podgatunku[9]:
- A. eversmanni eversmanni – od południowo-wschodniej części europejskiej Rosji (na wschód od rzeki Wołga) na wschód do południowo-zachodniej Syberii (obwód omski) oraz w północno-zachodnim i północnym Kazachstanie (obwód zachodniokazachstański i zachodni obwód atyrauski na wschód do obwodu pawłodarskiego).
- A. eversmanni beljaevi – zachodni, środkowy i wschodni Kazachstan (od wschodniego obwodu atyrauskiego do obwodu wschodniokazachstańskiego) oraz północno-zachodnia Chińska Republika Ludowa (północny Sinciang).
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1859 roku niemiecki przyrodnik Johann Friedrich von Brandt nadając mu nazwę Cricetulus eversmanni[2]. Holotyp pochodził z pobliża Orenburga, w obwodzie orenburskim, w Rosji[10].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[9].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Allocricetulus: gr. αλλος allos „inny, nowy”[11]; rodzaj Cricetulus Milne-Edawrds, 1867 (chomiczak).
- eversmanni: dr Alexander Eduard Friedrich Eversmann (1794–1860), niemiecki przyrodnik, odkrywca, kolekcjoner z Kirgizji, Azja Środkowej i Syberii[12].
- beljaevi: A.M. Bielajew, rosyjski kolekcjoner[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 103–136 mm, długość ogona 20–31 mm, długość ucha 13–25 mm, długość tylnej stopy 16–20 mm; masa ciała 32–68 g[13].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Na obszarach, gdzie występuje, jest stosunkowo powszechny. Na Uralu rozszerza swój zasięg występowania w kierunku północnym, zajmując grunty orne, przez co jest szkodnikiem[6].
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Chomiec kazachski jest gatunkiem aktywnym nocą. Spożywa nasiona roślin dzikich i uprawnych. Regularnie zjada także mięczaki i owady. Zanotowano również, że jego pokarmem są jaszczurki, nornice, pisklęta małych ptaków oraz małe wiewiórki ziemne. Nie hibernuje, ale jego aktywność zimą jest niższa. W ciągu roku wychowuje 2-3 mioty po 4-6 młodych[6]. Zamieszkuje suche stepy i półpustynie, ale od czasu do czasu znajdywany jest też na polach i w okolicach siedzib ludzkich, a także, głównie w północnej części zasięgu występowania w laso-stepie.
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Nie ma większych zagrożeń dla tych chomików[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Allocricetulus eversmanni, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J.F. von Brandt. Quelques remarques sur les espèces du genre Cricetus de la Faune de Russie. „Mélanges biologiques tirés du Bulletin de l’Académie impériale des sciences de St. Pétersbourg”. 3 (2), s. 210, 1859. (fr. • łac.).
- ↑ С.И. Огнев. „Бюллетень Московского Общества Испытателей Природы. Отдел биологический”. 33, s. 14, 1925. (ros.).
- ↑ a b А.И. Аргиропуло. Роды и виды хомяков (Cricetinae) Палеарктики. „Труды Зоологического института Академии наук СССР”. 1 (3/4), s. 245, 1933. (ros.).
- ↑ H.H. Воронцов & Е.П. Крюкова: Хромосомы и систематическое положение хомяков рода Allocricetulus из Зайсанской котловины и описание новой формы. W: H.H. Воронцов (red.): Материалы ко II Всесоюзному совещанию по млекопитающим. Млекопитающие: эволюция, кариология, систематика, фаунистика. Nowosybirsk: 1969, s. 99. (ros.).
- ↑ a b c d K. Tsytsulina , N. Formozov & B. Sheftel , Allocricetulus eversmanni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-15] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ J. Ziomek, A. Banaszek. Chomik europejski. „Monografie Przyrodnicze”. 19, 2008. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. ISSN 1428-6823. (pol.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Allocricetulus eversmanni. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-15].
- ↑ Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 11, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 130. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 286. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).