Circé (1907)
.jpeg) „Circé” w 1914 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1905 |
| Wodowanie |
13 września 1907 |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby |
1909 |
| Zatopiony |
20 września 1918 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
47,1 m |
| Szerokość |
4,9 m |
| Zanurzenie |
3 m |
| Zanurzenie testowe |
40 m |
| Rodzaj kadłuba |
dwukadłubowy |
| Napęd | |
| 2 silniki Diesla o łącznej mocy 630 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
powierzchnia: 2160 Mm przy 8 w. |
| Uzbrojenie | |
| 1 działko kal. 47 mm, 6 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe |
6 × 450 mm (zewnętrzne) |
| Załoga |
22 |
Circé (Q47) – francuski okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jednostka prototypowa swojego typu. Została zwodowana 13 września 1907 roku w stoczni Arsenal de Toulon, a do służby w Marine nationale weszła w 1909 roku. Podczas wojny okręt operował na Adriatyku, zatapiając 25 maja 1917 roku niemiecki podwodny stawiacz min SM UC-24. Okręt został zatopiony 20 września 1918 roku, storpedowany nieopodal Kotoru przez austro-węgierski okręt podwodny SM U-47.
Projekt i dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]
„Circé” zamówiona została 8 października 1904 roku na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1904 roku[1][2]. Jednostkę zaprojektował inż. Maxime Laubeuf, powiększając swój poprzedni projekt (Aigrette) i dostosowując go do napędu dwuśrubowego[3][4].
„Circé” była średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 47,1 metra, szerokość 4,9 metra i zanurzenie 3 metry[1][3][5]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 351 ton, a w zanurzeniu 491 ton[1][5][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki Diesla MAN o łącznej mocy 630 koni mechanicznych (KM)[1][3][5]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Hillairet-Huguet o łącznej mocy 460 KM[1][3][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 11,9 węzła na powierzchni i 7,7 węzła w zanurzeniu[1][5]. Zasięg wynosił 2160 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 98 Mm przy prędkości 3,5 węzła pod wodą (lub 44 Mm przy prędkości 5,1 węzła)[1][3][5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[2].
Okręt wyposażony był w sześć zewnętrznych wyrzutni torped kalibru 450 mm (w tym dwie systemu Drzewieckiego), z łącznym zapasem 6 torped[1][3][6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 47 mm L/50 M1902[1][2][3]. Załoga okrętu składała się z 22 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3][7].
Budowa i przebieg służby[edytuj | edytuj kod]
„Circé” zbudowana została w Arsenale w Tulonie[1][3][7]. Stępkę okrętu położono w 1905 roku[7], został zwodowany 13 września 1907 roku[1][3], a do służby przyjęto go w 1909 roku[7][2]. Nazwa nawiązywała do mitologicznej wróżbitki – Kirke[8]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q47[1].
„Circé” pełniła służbę przed wojną na Morzu Śródziemnym[3]. 7 lipca 1914 roku na redzie Tulonu okręt zderzył się przypadkowo z bliźniaczą „Calypso”, która zatonęła[1][3][7]. Po wybuchu działań wojennych jednostka operowała na Adriatyku[3]. 25 maja 1917 roku okręt zatopił niemiecki podwodny stawiacz min SM UC-24[1][3][7]. 20 września 1918 roku „Circé” zatonęła storpedowana nieopodal Kotoru przez austro-węgierski okręt podwodny SM U-47[1][3][7]. Z załogi ocalała tylko jedna osoba[8]. Okręt został odznaczony Krzyżem Wojennym[7].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 208.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 81.
- ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
- ↑ a b c d e f Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 132.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
- ↑ a b c d e f g h Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 133.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
- Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
