Cmentarz żydowski w Wadowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz żydowski w Wadowicach
Obiekt zabytkowy nr rej. A-661/91 z 8 czerwca 1990
Ilustracja
Wadowicki kirkut
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wadowice

Adres

ul. Wojska Polskiego 52

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

0,5 ha

Data otwarcia

1882

Zarządca

Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej

Położenie na mapie Wadowic
Mapa konturowa Wadowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Wadowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Wadowicach”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Wadowicach”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Wadowicach”
Położenie na mapie gminy Wadowice
Mapa konturowa gminy Wadowice, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Wadowicach”
Ziemia49°53′49″N 19°29′37″E/49,896944 19,493611

Cmentarz żydowski w Wadowicach – został założony w 1882 roku[1] i zajmuje powierzchnię 0,5 ha[2]. Nagrobki, wykonane głównie z marmuru i piaskowca, są ozdobione ornamentami i symbolami religijnymi (zwojem Tory, menorą, wskaźnikiem – jadem, gwiazdą Dawida i in.)[2]. Ryte bądź malowane napisy na nich, w większości hebrajskie i łacińskie, są dość zwięzłe i nie dają zbyt wielu informacji o pochowanych[2]. Cmentarz jest otoczony murowanym ogrodzeniem[3].

Na cmentarzu znajduje się ok. 450 nagrobków[1][4], a nad nimi góruje granitowy pomnik, poświęcony pamięci Żydów z Wadowic, Cieszyna, Katowic, Żywca, Bielska, Dziedzic, Czechowic, Andrychowa, Kęt, Suchej Beskidzkiej i Zatora, którzy przebywali w wadowickim getcie, a następnie zostali zamordowani w obozach zagłady[1].

Tablica informacyjna

Zachowały się nagrobki trzech prezesów wadowickiej gminy żydowskiej: Izraela Hupperta (zm. 1917), Izydora Daniela (zm. 1919) oraz Zachariasza Klugera (zm. 1937)[1].

Macewy

Cmentarz znajduje się w Wadowicach, przy ul. Wojska Polskiego 52, na terenach należących obecnie do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Tatka 1987 ↓, s. 58.
  2. a b c Tatka 1987 ↓, s. 57.
  3. Burchard 1990 ↓.
  4. P. Burchard podaje liczbę ok. 150 zachowanych nagrobków.
  5. System Informacji Przestrzennej ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rafał Tatka: Cmentarz żydowski. W: Wadowickie ślady historii. Red. Zbigniew Jurczak. Wadowice: Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej, 1987, s. 57–62.
  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 201.
  • System Informacji Przestrzennej. Urząd Miejski w Wadowicach. [dostęp 2017-12-24].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]