Czasowa elektrostymulacja serca

Czasowa elektrostymulacja serca – to rodzaj elektrostymulacji serca, którą stosuje się u osób zagrożonych nagłym zgonem sercowym, wskutek zaburzeń tworzenia bodźców lub ich przewodzenia, do czasu usunięcia ich przyczyny lub wdrożenia stałej elektrostymulacji serca. Najczęstszym wskazaniem do jej stosowania są zaburzenia przewodnictwa w przebiegu zawału mięśnia serca.

Sposoby prowadzenia czasowej elektrostymulacji

Elektrostymulacja czasowa inwazyjna

Jest realizowana poprzez elektrody wprowadzane przez układ żylny do serca (tak zwane elektrody endokawitarne). Są to tak zwane elektrody pływające z balonikiem, umieszczane bez fiksacji w świetle jamy serca (najczęściej komory prawej – stymulacja VVI). Ten sposób jest polecany zwłaszcza w sytuacjach naglących. W innych przypadkach możliwe jest wszczepienie elektrody o typie stymulacji AAI lub DDD. Zabieg wszczepienia wykonuje się w warunkach sali zabiegowej z dostępem do aparatu RTG. Obrazowanie za pomocą promieni RTG pozwala zlokalizować elektrodę. W wyjątkowych wypadkach można założyć elektrodę pod kontrolą EKG (wówczas końcówkę elektrody należy połączyć z kablem standardowego odprowadzenia V1 elektrokardiogramu, co pozwala na ustalenie jej lokalizacji – w przypadku umieszczenia końcówki elektrody w świetle przedsionka występują ujemne załamki P o dużej amplitudzie, w świetle komory występują wysokie zespoły QRS z ujemnymi załamkami T. W przypadku dotknięcia elektrodą do ściany komory pojawia się tak zwana fala docisku, czyli uniesienie odcinka ST).

Elektrodę wprowadza się drogą żylną, najczęściej z dostępu przez żyłę podobojczykową prawą (lewą zachowuje się na wypadek konieczności założenia elektrostymulacji stałej). Po ustaleniu prawidłowego położenia elektrody, jej końcówkę łączy się z zewnętrznym stymulatorem serca i ustala się parametry stymulacji: amplituda wyższa o 3 mV od progu pobudliwości, częstość stymulacji około 70/minutę. Następnie i elektrodę, i stymulator przymocowuje się do ciała.

Konieczność utrzymywania czasowej stymulacji ponad 2 tygodnie sugeruje konieczność rozważenia zastosowania stałej stymulacji serca.

Czasowa stymulacja przezskórna

Pierwszy opis tej metody pochodzi z 1909, kiedy to Rabinowitch zastosował ją w leczeniu chorej zatrutej opiatami. Stymulacja przezskórna wykorzystuje fakt, że serce leży blisko przedniej ściany klatki piersiowej i możliwe jest bezpośrednie przenikanie bodźca elektrycznego, co wywołuje depolaryzację jego komórek. Ograniczeniami tej metody jest czas do kilkunastu godzin, w czasie którym ta metoda może być stosowana. Istnienie dalszej konieczności prowadzenia elektrostymulacji nakazuje konieczność zmiany jej metody.

Do stymulacji przezskórnej stosuje się elektrody żelowe, elektroda czynna o średnicy około 50 cm² umieszczana jest w okolicy przedsercowej (w punkcie mocowania V3 rutynowego EKG), natomiast 2 elektrody obojętne powinny być przymocowane w okolice krzyżowo-lędźwiowej, symetrycznie względem kręgosłupa. Stosuje się bodźce wielkości około 120 mA.

Czasowa stymulacja przezprzełykowa

Opis metody pochodzi z 1957, kiedy to opisali ją Shafiroff i Linder. W chwili obecnej ta metoda stymulacji stosowana jest rzadko (nie jest w ogóle opisana w zaleceniach Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego), natomiast umieszczanie elektrody w przełyku ogranicza się praktycznie jedynie do wykonywania badań elektrofizjologicznych serca.

Bibliografia

• Artykuł (poza danymi zawartymi w przypisach) oparta na zaleceniach Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, opublikowanych na stronie Towarzystwa]

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.