Diplosegment
Diplosegment[1], diplosomit[2] – segment ciała stawonoga, powstały ze zlania się w rozwoju zarodkowym dwóch segmentów pierwotnych, wskutek czego wyposażony jest on w dwie pary odnóży. Występowanie diplosegmentów jest charakterystyczne dla dwuparców[1][2][3].
Diplosegment jest pokryty płytkami: tergitem od góry, pleurytami po bokach i sternitem od spodu, przy czym część lub wszystkie płytki mogą być ze sobą zlane – w ostatnim przypadku tworząc jednolity pierścień. W każdym diplosegmencie da się wyróżnić węższą część przednią czyli prosomit i szerszą część tylną, czyli metasomit. Podczas ruchu ciała prosomity wchodzą pod metasomity segmentu wcześniejszego. Prosomit może się różnić od metasomitu rzeźbą lub być od niego oddzielony bruzdą[2] – w ostatnim przypadku części te nazywa się prozonitem i metazonitem[3].
Grzbietowe części metasomitów mogą być wyposażone w rozszerzenia boczne czyli paranota (np. u węzławców)[2] lub w kolce (u wymarłych Euphoberiidae)[4].
-
Ogólny schemat budowy diplosegmentu wg Scudder, 1882 -
Diplosegment karbońskich Archipolypoda wg Scudder, 1882 -
Diplosegment węzławca z widocznym bocznym płatem
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 539–543.
- ↑ a b c d Jolanta Wytwer: gromada: dwuparce – Diplopoda. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 29–52.
- ↑ a b Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 294, 748, 564.
- ↑ Gregory D. Edgecombe: Diplopoda – Fossils. W: The Myriapoda Volume 2. Alessandro Minelli (red.). Leiden, Boston: Brill, 2015, seria: Treatise on Zoology – Anatomy, Taxonomy, Biology.